Với kết quả 367/513 phiếu đòi luận tội bà tổng thống Dilma Rousseff, bước tiếp theo là hạ viện sẽ trình thượng viện yếu cầu luận tội bà.
Tiếp theo sẽ như thế nào?
Khoảng giữa tháng 5-2016, thượng viện Brazil phải quyết định có chấp nhận yêu cầu đòi luận tội bà TT của hạ viện không trong vòng 10 phiên họp của cơ quan lập pháp này.
Tại thượng viện, chỉ cần 41/81 tổng số phiếu bầu tức chấp nhận luận tội, bà TT phải rời khỏi chức vụ TT trong 180 ngày để một hội đồng điều tra xem xét trường hợp này. Trong thời gian này, bà TT vẫn ở tại dinh TT nhưng phó TT, ông Michel Temer sẽ tạm thời thay thế.
Trong vòng 180 ngày ấy, một hội nghị toàn thể thượng viện phải nhóm họp, được chủ trì bởi chánh án tòa thượng thẩm, sẽ xét xử bà TT. Trong phiên xét xử này, nếu 2/3 thành viên chấp nhận kết tội bà, thời bà TT sẽ bị truất quyền và phó TT Temer sẽ lên thay thế cho đến lần tổng tuyển cử vào năm 2018.
Tình thế có thể thay đổi thường xuyên, hiện nay bà đang yếu thế nhưng trong quá trình luận tội, đôi khi lại trở nên thắng thế. Trong thời gian này, nếu hội đồng xét xử thấy ông Temer có vấn đề, ông phó TT cũng có thể bị đưa ra luận tội và không được thay thế. Ở trường hợp này, chủ tịch hạ viện, ông Eduardo Cunho, sẽ lên nắm quyền tổng thống.
Nhiều dân biểu yêu cầu bầu lại tổng thống mới sớm, nhưng hiến pháp Brazil chưa cho phép.
Trong quá trình luận tội, hội đồng xét xử có thể khui lại chuyện “gian lận bầu cử” mà liên danh này bị tố cáo trong đợt bầu cử vừa qua. Nếu thấy có vi phạm, cả hai tổng và phó tổng thống đều bị truất phế.
Phạm Kỳ Anh