Dù xuất khẩu cà phê đứng thứ 2 trên thế giới nhưng kết thúc niên vụ 2022-2023, Việt Nam vẫn nhập khẩu lên đến hơn 102.000 tấn cà phê ở nhiều nước.
Niên vụ nói trên, Việt Nam cũng ghi nhận kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này đạt cao nhất trong các niên vụ từ trước đến nay.
Thông tin trên được lãnh đạo Hiệp hội Cà phê Ca cao Việt Nam (VICOFA) chia sẻ tại Hội nghị tổng kết niên vụ 2022-2023 (từ tháng 10-2022 đến tháng 9-2023 và phương hướng nhiệm vụ niên vụ 2023-2024 tại TPHCM vào chiều ngày 10-11.
Báo cáo tại hội nghị, đại diện VICOFA cho biết, kết thúc niên vụ 2022-2023, tổng khối lượng cà phê Việt Nam đã nhập khẩu từ các nước khác trên thế giới khoảng 102.100 tấn với giá trị gần 300 triệu đô la Mỹ, tăng hơn 14% về khối lượng và tăng 9% về giá trị so với niên vụ 2021-2022.
Trong đó, nhập khẩu cà phê nhân trong niên vụ 2022-2023 là 98.600 tấn, giá trị là 246 triệu đô la, tương ứng tăng 19% và tăng 23% so với niên vụ liền kề trước đó.
Còn nhập khẩu cà phê chế biến là khoảng 3.500 tấn, giá trị hơn 53 triệu đô la, giảm 46% về khối lượng và giảm 29% về giá trị so với niên vụ trước.
Việt Nam nhập khẩu cà phê chủ yếu từ Lào, Indonesia, Brazil, Bỉ, Colombia, Đức, Papua New Guinea, Ấn Độ, Peru, Thái Lan, Honduras, Singapore,…
Theo vị Chủ tịch VICOFA, ông Nguyễn Nam Hải, Việt Nam nhập khẩu cà phê từ các nước về chủ yếu phục vụ chế biến xuất khẩu. Đơn cử như cà phê nhân, Việt Nam nhập khẩu từ các nước có giá bán thấp hơn, hoặc những loại cà phê mà Việt Nam trồng được ít do khí hậu thổ nhưỡng như loại cà phê Arabica. Việt Nam nhập loại cà phê này từ Lào do giá bán của họ thấp hơn ở Việt Nam.
“Cà phê Arabica trong nước chỉ có một số vùng trồng được nên số lượng hạn chế, trong khi loại này có chất lượng cao nên phải nhập khẩu về tiêu thụ”, ông Nguyễn Nam Hải chia sẻ.
[ Tìm hiểu cây cà phê Arabica ]
Đối với cà phê chế biến, vị Chủ tịch VICOFA cho biết, trong những năm gần đây hệ thống chuỗi cà phê trong nước phát triển, nhiều thương hiệu cà phê nước ngoài có mặt và mở chuỗi khắp các thành phố lớn. Vì vậy, các doanh nghiệp kinh doanh chuỗi cà phê này phần lớn nhập khẩu cà phê đã chế biến như cà phê rang xay, cà phê hòa tan.
Theo ông, hàng nhập khẩu này chủ yếu là loại chất lượng cao để phục vụ tại các khách sạn, nhà hàng, tiệm cà phê cao cấp, cà phê trong nước chưa đáp ứng được, hoặc theo quy trình tiêu chuẩn riêng của hệ thống. Do nhu cầu ngày càng tăng lên nên lượng nhập khẩu cũng tăng.
Ở chiều ngược lại, cùng thời gian trên, Việt Nam cũng ghi nhận kỷ lục về kim ngạch xuất khẩu, đáng chú ý giá cà phê trong niên vụ cao nhất trong gần 30 năm qua. Tuy nhiên, lãnh đạo VICOFA cũng nhìn nhận, cũng như các nông sản khác, ngành cà phê chủ yếu xuất khẩu sản phẩm thô. Cà phê chế biến sâu chiếm chưa đến 10% tổng sản lượng và chủ yếu tiêu thụ trong nước.
Cụ thể xuất khẩu cà phê của Việt Nam trong niên vụ 2022-2023 đạt 1,66 triệu tấn (khoảng hơn 27,7 triệu bao, 60kg/bao), giảm 4,5% so với niên vụ 2021-2022. Tuy nhiên, nhờ giá tăng cao nên kim ngạch thu về đã tăng 3,4% lên mức 4,08 tỉ đô la Mỹ.
Đây cũng là mức kim ngạch cao nhất trong các niên vụ từ trước đến nay. Giá xuất khẩu cà phê trung bình của Việt Nam đạt 2.451 đô la/tấn, tăng 5,5% so với niên vụ trước.
Xét theo từng loại cà phê xuất khẩu, có thể thấy chủ yếu vẫn là cà phê Robusta với 1,5 triệu tấn, giá trị 3,2 tỉ đô la. Còn cà phê nhân Arabica xuất khẩu đạt 41.500 tấn, kim ngạch 169 triệu đô la, cà phê nhân đã khử cafein 36.000 tấn, kim ngạch 136 triệu đô la.
Cà phê rang xay và hòa tan xuất khẩu khoảng 90.000 tấn, kim ngạch khoảng 510 triệu đô la, khối lượng chiếm khoảng 5,4% và giá trị chiếm khoảng 12,5% tổng các loại cà phê xuất khẩu trong niên vụ cà phê 2022- 2023.
Trao đổi với báo chí ở bên lề hội nghị, ông Nguyễn Quang Bình, chuyên gia thị trường cà phê dự báo, giá cà phê niên vụ 2023 – 2024 sẽ tiếp tục neo ở mức cao. Bởi đây là lúc các nhà rang xay trên thế giới mua tồn kho và nhu cầu sẽ càng tăng. Do đó, giá cà phê khó có cơ hội đi xuống, đáng chú ý là giá cà phê Arabica. Hiện giá cà phê Arabica từ mức 140cent/pound (70.000/kg) đã tăng lên 175 cent/pound (92.000/kg) và mức giá này sẽ tiếp tục tăng.
Với cà phê Robusta áp lực đầu mùa của cà phê Việt Nam khiến giả giảm, song từ nay đến cuối năm giá cà phê Arabica sẽ ổn định cho đến tháng 6 năm sau cho đến khi chính sách tiền tệ của EU, Mỹ đã ổn định.
VICOFA dự báo rằng niên vụ cà phê 2023 – 2024 sẽ thu hoạch muộn hơn niên vụ trước. Một số địa phương như Gia Lai, Kon Tum, Sơn La sẽ thu hoạch cà phê sớm hơn vào cuối tháng 10, đầu tháng 11 và thu hoạch rộ cuối vào tháng 12-2023.
