Ngang nhiên bán hồ thủy lợi

Hàng trăm ha cà phê chết khát, hàng trăm hộ dân ở xã Ea Yông (huyện Krông Păk, Đăk Lăk) rơi vào cảnh khốn cùng. Tất cả xuất phát từ việc Công ty Cà phê Phước An (đóng trên địa bàn) bán gần hết các hồ thủy lợi cho một số cá nhân.

Cây chết, người khốn khó

100 hộ dân sống quanh hồ Phước Hà (thôn Phước Hòa, xã Ea Yông) đồng loạt ký đơn kiến nghị gửi cơ quan chức năng, phản ánh việc Công ty Cà phê Phước An bán hồ nước này cho tư nhân khiến hơn 100ha cà phê của họ không có nước tưới.

Trong hợp đồng sang nhượng hồ Phước Hà của Công ty Cà phê Phước An (do ông Trần Minh Thụy- Giám đốc – làm đại diện) không có điều khoản buộc người mua phải cung cấp nước cho các hộ dân xung quanh, nên chủ hồ đã tháo bớt nước để sử dụng riêng. Điều này khiến cho mực nước hồ xuống thấp hơn một nửa so với trước.

Mỗi khi vào vụ, người dân chỉ tưới một đợt là hồ cạn nước, chủ hồ không cho dân tưới nữa. Điều này khiến rất nhiều diện tích cà phê của người dân hoặc chết, hoặc giảm năng suất rất nhiều. Trong khi đó, cà phê là nguồn thu chính và gần như là duy nhất của người dân nơi đây. Tình trạng này xảy ra từ khi hồ Phước Hà bị bán (31.12.2008) đến nay.

Theo tìm hiểu của chúng tôi, hồ Phước Hà được xây dựng từ năm 1992, có diện tích 12,7ha. Đây là hồ duy nhất đảm bảo nguồn nước cho 136 ha xung quanh hồ. Người dân phản ánh, vì để phục vụ lợi ích chung nên khi làm hồ, dân đã góp đất đai, chẳng những không lấy tiền đền bù mà còn đóng góp thêm tiền để xây dựng.

Ông Nguyễn Văn Ánh (thôn Phước An) bức xúc: “Khi làm hồ, Công ty đã thu tiền của dân và thu thủy lợi phí. Đùng một cái Công ty bán hồ cho tư nhân, mùa khô chúng tôi chẳng biết lấy nước đâu mà tưới”. Tình trạng còn “bi đát” hơn khi mới đây, hồ Phước Hà được chủ mới cắt bán bớt cho người khác trồng hoa màu, cà phê…

Chính quyền chẳng hay

Theo người dân, không chỉ hồ Phước Hà mà từ năm 2008 đến tháng 5.2010, Công ty Cà phê Phước An đã bán rất nhiều hồ thủy lợi khác cho cá nhân. Trong khi đó, từ tháng 10.2010, UBND tỉnh Đăk Lăk đã có quyết định giao 500ha cà phê và toàn bộ các hồ đập tưới tiêu (cho diện tích này) của Công ty Cà phê Phước An cho xã Ea Yông quản lý. Dù đã bán hồ cho dân, nhưng lúc này, Công ty Cà phê Phước An vẫn mời xã đi kiểm tra hồ đập. Do có 3 hồ bị xuống cấp trầm trọng nên xã đã đề xuất huyện chi hơn nửa tỷ đồng để sửa chữa.

Mãi đến gần đây, khi sự việc trở nên quá bức xúc, người dân viết đơn phản ánh chính quyền mới biết sự việc trên. Theo xác minh của UBND xã Ea Yông, Công ty Phước An đã bán 8 hồ nước cho cá nhân với giá từ 50 đến hơn 200 triệu đồng. Ông Y Núc Byă – Chủ tịch UBND xã Ea Yông xác nhận, trước khi bàn giao cho xã, 8 hồ thủy lợi này đều đã bị Công ty Cà phê Phước An bán cho dân.

Để làm rõ sự việc trên, chúng tôi đã nhiều lần đến trụ sở và rất nhiều lần gọi điện trực tiếp cho Giám đốc Công ty Cà phê Phước An. Tuy nhiên chúng tôi không nhận được bất kỳ một câu trả lời nào từ phía đơn vị này.

Theo ông Phạm Tiến San – Chi cục trưởng Chi cục Thủy lợi tỉnh Đăk Lăk, tất cả các hồ chứa, đập dâng, trạm bơm đều phải có trong quy hoạch của tỉnh và phải được tỉnh đồng ý mới được đầu tư. Vì thế, những công trình này chỉ có thể giao cho cá nhân, đơn vị quản lý chứ không thể bán cho cá nhân. Ông San cho biết sẽ kiểm tra xử lý sự việc này khi nhận được báo cáo từ cơ sở.