Dự kiến niên vụ cà phê 2011-2012, tất cả doanh nghiệp xuất khẩu cà phê Việt Nam đều sử dụng mẫu hợp đồng xuất khẩu chung cho tất cả các thị trường theo quy định của Hiệp hội cà phê ca cao Việt Nam để hạn chế rủi ro khi có tranh chấp thương mại xảy ra.
Đây là thông tin được đưa ra tại chương trình đào tạo nâng cao sức cạnh tranh của doanh nghiệp cà phê Việt Nam trong bối cảnh hội nhập do Hiệp hội cà phê ca cao Việt Nam (Vicofa) tổ chức ngày 14-5 tại TPHCM.
Theo ông Lương Văn Tự, Chủ tịch Vicofa, một trong những khó khăn của doanh nghiệp xuất khẩu cà phê hiện nay là không có một hợp đồng xuất khẩu thống nhất nên ít nhiều gây khó khăn cho doanh nghiệp cà phê Việt Nam trong những năm qua. “Do mỗi doanh nghiệp có những hợp đồng xuất khẩu khác nhau nên khi có tranh chấp, doanh nghiệp Việt Nam thường gặp bất lợi trong việc đàm phán để giải quyết”, ông Tự nói.
Ông Nguyễn Hữu Chí, Ủy viên chuyên trách pháp lý của Vicofa, cho biết hiện hợp đồng giữa người mua và bán cà phê rất đơn giản, thậm chí có trường hợp không ký hợp đồng dẫn đến việc phải đưa nhau ra tòa án giải quyết, và lúc đó người bán thường nhận phần thiệt.
Theo ông Chí, trong việc mua bán cà phê, nhiều nước trên thế giới đều có hợp đồng do bên mua soạn thảo. Cụ thể, các nước châu Âu thường ký kết hợp đồng theo mẫu của Liên đoàn cà phê châu Âu. Mỹ cũng có hợp đồng mẫu soạn sẵn để yêu cầu bên bán cà phê ký vào.
“Lâu nay, Việt Nam bán cà phê cho các nước thường ký theo hợp đồng của nhà nhập khẩu soạn nên ít nhiều bị thiệt thòi khi xảy ra trang chấp. Đã đến lúc, Việt Nam cần phải có một hợp đồng xuất khẩu cà phê dùng chung cho tất cả doanh nghiệp”, ông Chí nói.
Theo ông Chí, Việt Nam phải học cách làm của Brazil, bắt buộc doanh nghiệp xuất khẩu cà phê phải sử dụng một mẫu hợp đồng thống nhất do nước này soạn thảo.
Ông Phạm Tường Lân, Giám đốc Công ty cổ phần nông sản Tân Lâm, tỉnh Quảng Tri, cho biết nếu Vicofa yêu cầu phải sử dụng một mẫu hợp đồng xuất khẩu thống nhất thay vì mỗi công ty có một hợp đồng xuất khẩu như hiện nay đó cũng là vì lợi ích của doanh nghiệp.
Tuy nhiên, ông Lân nói với Thời báo Kinh tế Sài Gòn Online rằng vấn đề đặt ra là các nhà nhập khẩu có đồng ý với những điều khoản trong hợp đồng mà Vicofa đưa ra hay không lại là chuyện khác.
Ông Lân cho rằng, để hợp đồng xuất khẩu cà phê của Việt Nam được chấp nhận rộng rãi thì Vicofa nên đưa vấn đề này vào Tổ chức cà phê quốc tế (ICO) trước khi áp dụng.
Hợp đồng xuất khẩu cà phê mà doanh nghiệp sẽ áp dụng trong niên vụ cà phê tới sẽ có những nội dụng như chất lượng cà phê phải phù hợp với tiêu chuẩn TCVN 4193:2001 và phải phù hợp với miêu tả trong hợp đồng. Trong trường hợp nhận hàng, bên mua phát hiện không đúng với mẫu thì có quyền yêu cầu giám định, chứng thư giám định…
Tranh chấp về hợp đồng sẽ do trung tâm trọng tài quốc tế Việt Nam và Phòng thương mại và công nghiệp Việt Nam giải quyết. Luật áp dụng là luật thương mại Việt Nam và Công ước Vienna về mua bán hàng hóa quốc tế thông qua tại Vienna, Áo năm 1980.
Hợp đồng là cơ sở pháp lý thực hiện theo luật và các thỏa thuận giữa 2 bên – Tại sao lại phải áp đặt mẫu hợp đồng thống nhất – Chỉ nên hướng dẫn , khuyến cáo ….
Ý kiến MT đúng nhưng có thể chưa đủ. VICOFA đưa ra mẫu hợp đồng để lỡ có ai là thành viên VICOFA xù hàng, VICOFA sẽ giúp giao hàng hay giao hàng giùm.
Nếu sau này vì hợp đồng bắt buộc này mà bán không hết hàng, VICOFA sẽ chịu trách nhiệm bán hết sản lượng và chịu trách nhiệm ấy với đất nước, nông dân. Nào, phấn khởi lên!
Có mà nằm mơ giữa ban ngày.
Ôi nếu có trường hợp này thì nông dân mình chết đói hết cả thôi, phấn khởi sao được?
Không biết VICOFA có dám làm vài mẫu hợp đồng cam kết với bà con nông dân, những người trực tiếp sản xuất ra hạt cafe hay không đây?
Chỉ cần họ dám có mẫu cam kết mua bán đúng giá thị trường, hỗ trợ nông dân trong canh tác chăm sóc kỹ thuật, đảm bảo nghiêm cấm các thành viên bán cafe trừ lùi… thì may ra những điều họ nghĩ ra đều được mọi người ủng hộ.
Hợp đồng XK cà phê về nguyên tắc phải tuân thủ các thông lệ quốc tế
– Thông lệ giao nhận, vận chuyển, bảo hiểm …theo qui ước Incoterms
– Thông lệ bảo đảm thanh toán bằng phương thức mở letter of credit
– Chứng thư xuất xứ certificates of origin
– Chứng thư kiểm định (thường do vinacontrol cấp)….
Đã là thông lệ thì các nhà nhập khẩu rất hiểu và tuân thủ nghiêm ngặt, điều này muốn nói Vicofa làm trò viễn vông.
Nhắc tới Vicofa chợt nhớ đến kế hoạch thu mua tạm trữ ngay từ đầu niên vụ này, hô hào cho lắm không biết thực hiện ra sao nhỉ?