Trong thời gian qua, trên diễn đàn Y5Cafe khá sôi nổi với những thông tin được trích đăng lại từ các nguồn nói về sự hiệu quả của cây măc ca, một loại cây trồng còn xa lạ với bà con nông dân nước ta.
Tình hình tại các vườn cung cấp cây giống cũng nóng bỏng không kém khi lượng giống làm ra hiện nay dường như không đủ cung cấp theo đơn đặt hàng. Thậm chí trên báo Nông nghiệp Việt Nam hay trên trang Web của Hội Nông dân Việt Nam đã chạy tít khá hấp dẫn khi cho rằng cây sẽ giúp Tây Bắc thoát nghèo, xem chừng phong trào chạy theo cây măc ca đang đến giai đoạn nước rút.
Trong Ban Quản Trị Y5Cafe thời gian qua đã có khá nhiều tranh luận về vấn đề này với mục đích tìm hiểu ngọn ngành để nếu quả thực hạt măc ca có đúng giá trị như các báo đã nêu thì chúng tôi cũng sẽ chung tay sưu tập, truyền bá, trao đổi cùng bà con với mong muốn bà con chúng ta sẽ sớm có thêm được một giống cây trồng được cho là “Nữ hoàng quả khô” trẻ nhất trong các loài cây có giá trị mà con người đưa từ rừng về. Ngược lại, nếu thông tin có những điều chưa chuẩn xác thì chúng tôi cũng mạnh dạn nêu lên để bà con cân nhắc trước khi quyết định chuyển đổi hoặc chuyển đổi một phần giống cây trồng.
Để thể hiện tính khách quan của bài viết cũng như sự tế nhị của vấn đề bởi chúng tôi ý thức được tác động và trách nhiệm của lời phát biểu trước cộng đồng là rất quan trọng, cho nên chúng tôi xin lần lượt đưa ra từng đề mục để bà con tiện tham khảo sau đây:
Kỳ 1: Vấn đề chọn giống
Tôi không có lời khuyên nào cho vấn đề chọn giống lúc này đối với cây mắc ca, thay vào đó, xin thuật lại câu chuyện về giống mà người viết bài này đã từng đau khổ trải qua và chứng kiến.
Vào khoảng năm 1990, Công ty chúng tôi và những vườn cà phê của các thành viên trong công ty đều hưởng ứng phong trào trồng cây quế trong vườn cà phê, vừa làm cây che bóng mà không quá rợp, lại vừa có quế thu hoạch sau 10 năm.
Không cần quảng bá nhiều, từ xưa đến nay ai cũng biết giá trị của cây quế. Quế được xếp ngang hàng với bảo ngọc trong câu tục ngữ “gạo châu củi quế”. Quế được sử dụng làm thuốc có giá trị cao, quế dùng hằng ngày tại những nước giàu có ở Trung Đông, quế thậm chí dùng để tẩm liệm vua chúa, lãnh tụ hay các bậc vương giả, hoàng thân quốc thích giàu sang. Vì có dự định trồng trên một diện tích khá lớn, xen vào trong khoảng 300 ha cà phê, cho nên tất cả chúng tôi đều rất thận trọng và có những khảo sát kỹ càng.
Chúng tôi mua hẳn một cây quế do một gia đình nông dân đã trồng được 5 năm trong vườn tại Tỉnh DakLak, lấy vỏ đem phân tích tỷ lệ dầu để so sánh với vùng quế Trà Mi – Quảng Nam nổi tiếng ; tiến hành nghiên cứu và phân chất đất đai, thời tiết vùng trồng quế ; tham quan học hỏi kinh nghiệm từ trồng, chăm sóc cho đến thu hoạch cây quế thế nào trong tương lai để khỏi đụng độ với cây cà phê… Và dĩ nhiên, điều quan trọng nhất là luôn thăm dò xem giá quế thế nào trong suốt thời gian nghiên cứu mà tôi sẽ nói ở phần giá sau.
Trồng thử nghiệm kéo dài từ năm 1986 cho đến đầu năm 1990 mới bắt đầu trồng chính thức với quy mô lớn trên hầu hết 300ha cà phê.
Lúc đầu chúng tôi mua giống cây quế con từ Trà Mi, nhưng về sau do khó khăn trong việc vận chuyển nên chúng tôi chỉ mua hạt để về tự ươm lấy.
Mọi việc từ giống cho đến trồng xem chừng như đều trên cả tuyệt vời. Chỉ sau một năm, cây quế của chúng tôi ươm tại Dak Lak thậm chí còn phát triển tốt hơn ở vườn ươm giống của người thầy chúng tôi tại Trà Mi nữa.
Khi cây phát triển lớn hơn chúng tôi mới bắt đầu nhận ra sự khác biệt là có hai loại giống quế. Một loại cây phát triển rất nhanh, cành to, thân to nhưng khi đem thử nghiệm tỷ lệ dầu trong vỏ thì lại rất thấp, trong khi loại kia, cây lẹt đẹt nhưng vỏ lại dày và tỷ lệ dầu rất cao. Điều đáng nói là số lượng giống cây to lại chiếm đa số, sau này chúng tôi mới biết và phân biệt được dễ dàng, thực ra đó là giống quế Thanh Hóa, giá trị không đáng kể. Nhưng đã lỡ theo đuổi và trả giá cả chục năm trời rồi, người ngoài nhìn vào vườn chúng tôi bằng con mắt kính nể, nhưng trong vườn thì chúng tôi nhìn hàng quế thấy thật đắng và cay.
Người cung cấp giống và hạt cho chúng tôi cũng có thể họ không cố tình bởi lúc ấy chưa chắc họ đã biết giá trị khác nhau quá cách biệt giữa hai giống quế, nhưng vào thời điểm nhiều người cùng trồng nên khi thiếu hạt giống Trà Mi, họ đã mua hạt từ Thanh Hóa để cung cấp cho chúng tôi.
Ngày nay phương tiện thông tin đại chúng đã ngàn lần tiến bộ hơn nhưng chúng ta thi thoảng vẫn đọc được đâu đó những bài học cay đắng về giống như sầu riêng không quả, bơ không có trái, chanh chỉ có lá v.v…
Quay trở lại với cây măc ca ngày nay, chúng ta cần tỉnh táo và không hấp tấp nữa, thà mà chậm một năm cho việc tham quan học hỏi, còn hơn nhanh mà mười năm không được gì như bài học của chính Công ty chúng tôi, trong đó có gia đình tôi.
>> Kỳ 2: Giá hạt măc ca đã bị thổi phồng một cách quá đáng
Kinh Vu (Giacaphe.com)
Rất …rất hoan nghênh việc làm của ban biên tâp Y5Cafe. Mình cũng đang rất muốn có những thông tin càng chính xác càng tốt về loại cây trồng mới nầy.
Chính xác là như vậy, gia đình tôi cũng đã vướng phải vấn đề như thế. Cho nên tôi thiết nghĩ các bài viết giới thiệu các loại cây trồng công nghiệp là tốt, nhưng chúng ta phải tìm cho được nguồn cung cấp giống uy tín (vì thời gian trồng, chăm sóc để cho thu hoạch khá lâu. Từ 3 – 5 năm mới cho thu hoạch). Như các dự án Cacao ở Krông Ana – Đắk Lắk đã mang lại nhiều bất lợi, khó khăn cho nông dân, rồi mít Thái Lan ở phía nam quả cho chất lượng không đạt yêu cầu cho sấy khô (mà ăn tươi thì không hết). Vậy mong BQT diễn đàn, vườn ươm, bà con nông dân có những đóng góp và ý kiến tư vấn sáng suốt và đúng đắn cho các lựa chọn hướng đi tốt cho chúng ta.
Cảm ơn bạn Kinh Vu đã chia sẽ ý kiến rất hay về cây mắc ca… cũng như nhiều loại cây trồng khác, bà con ta thường hay trồng nhiều mà chưa tìm hiểu về tính hiệu quả của cây mình trồng, đến khi trồng có trái thì giá cả lại thấp, thậm chí rất thấp… đến hồi đó thì “bỏ thì thương mà thương thì nợ” rất mong ban quản trị có nhiều bài viết cũng như phân tích sâu hơn về loại cây trồng mới này…
Chà! nhà anh Kinh Vu này cũng khá thật, có đến 300ha cafe kia à? Không khác gì nông trường bà con nhỉ?
Đó là diện tích của Công ty nơi tôi từng làm việc, chứ không phải của tôi, gia đình tôi chỉ ăn theo
Quả thật câu chuyện trồng cây Mắc ca (Macadamia) mấy tháng nay rất là hot từ sau vụ VTV1 đưa tin “cây mắc ca tại Đơn dương – Lâm Đồng đã cho quả thành công”. Chỉ sau 2 tháng thôi tôi đã thấy các đồng chí khuyến nông các xã – phường tại Đà Lạt đã ào ạt cho bà con tiếp cận nguồn thông tin và đã không ít người mua về trồng với số lượng gọi là trồng xen canh.
Qua thời gian tìm hiểu tôi thấy một số nghịch lý sau:
1. Giá 1 đơn vị giống cây mắc ca trên thị trường hiện nay còn rẽ hơn giá 1 hạt giống sau khi tính đơn giá /kg – số hạt /kg – rồi suy ra đơn giá/1hạt giống;
2. Sau khi tìm hiểu tôi được biết hiện nay giống từ Trung Quốc đưa sang giá rất rẽ, chưa hiểu nguồn giống nào và quá trình chọn giống ra làm sao.
3. Giá giống tại các Cty phân phối chính thức giống mắc ca từ Úc hiện nay 350.000 đồng/cây giống và giá chồi ghép khoảng 15usd/chồi.
Rất mong bà con hãy xem xét thật kĩ trước khi quyết định đầu tư !
Anh Hùng lấy thông tin từ đâu mà bảo giá cây giống nhập từ Úc là 370.000đ/cây vậy? Thực sự mà nói thì anh chẳng biết gì về việc mua bán giống cây Macadamia cả.
Với số tiền đó có thể mua được từ 6-7 cây (thời điểm đầu mùa mưa), còn bây giờ vẫn có thể mua được 5-6 cây.
Chính xác 100% thông tin này mình lấy trực tiếp từ anh Vinh – Cty Mắc Đà Đà Lạt, chồi ghép nhập từ Úc, mình còn nghe anh nói hiện nay anh Vinh đang có dự án trồng 300 hecta tại Tà Nung.
Rất tiết là mình quên mất số đt cầm tay của anh Vinh này, nếu không mình sẽ cho bạn alo xác minh xem nhé. Nếu không bạn có thể gõ google tìm xem thế nào nhé.
Có lẽ anh Vinh ấy lấy về với số lượng cành quá ít hoặc khi ghép tỷ lệ sống của chồi ghép quá thấp nên tính giá thành lên cao. Chính tại Úc giá cây giống thành phẩm chỉ khoảng 3$, nếu nhập khẩu về thì giá có cao đến vây không? Tuy nhiên nếu anh thích đầu tư thì không nhất thiết phải dùng giống ngoại làm gì, vì như thế quá tốn kém. Anh hãy mua giống có nguồn gốc rõ ràng, đảm bảo rằng giống đó được ghép từ chồi ghép được cắt ra từ cây giống có chất lượng. Ta tạm xem cây có chồi ghép ở nước ngoài nhập về là F1 thì thế hệ ta mua F2 là tốt rồi, nó không ảnh hưởng đến chất lượng đâu. Chúc anh thành công!
Anh Kinh Vu thân.
Tôi là một nông dân đã từng chứng kiến bà con mình chạy theo phong trào. Trồng quế, trồng dó bầu, trồng chanh dây ghép… vì chạy theo phong trào nên khâu chọn giống và đầu ra thị trường như thế nào nên dẫn đến kết cục như anh đã nêu.
Đến bây giờ lại cây macca, thị trường tiêu thụ và chất lượng cây giống như thế nào bà con cũng chỉ nghe nói, gía cả mỗi nơi nói mỗi khác; tôi có 7sào cà phê già cỗi rồi, năng suất giảm, xem trên mạng có nói đến cây macca và trồng thành công ở Lâm Đồng tôi cũng muốn trồng nhưng còn phân vân chất lượng cây giống nên chưa đào hố.
Nay đọc bài viết của anh thôi thì thà chậm 1 năm còn hơn trồng giống dổm rồi lại mất công chặt bỏ.
Đề nghị anh viết bài thật cụ thể về những nơi cung cấp giống chất lượng, kỹ thuật trồng và những thông tin liên quan đến cây macca.
Cảm ơn anh nhiều.
Xin cảm ơn bài viết, cảm ơn mọi người nhiều nha .
Tui thấy giống mac ca nay được đấy, tui trồng cách đây 3 năm rồi. Mùa vừa rồi thấy có hoa mà chưa đậu quả nhưng giống này chịu hạn rất tốt, giễ chăm sóc, hiệu quả cao. Bây giờ chỉ cần giống tốt là ngon. Ai đi đầu át sẽ thắng lớn.
Bạn nay nói hay ghê, mới trồng mùa rồi ra hoa chưa có quả mà… hiệu quả cao!
Bạn mua giống ở đâu?
Cảm ơn bài viết của anh Kinh Vu. Đây là vấn đề quan trọng vô cùng vì tôi đã thấy tại cao nguyên Boloven có 1 người Lào trồng xen trong vườn càphê Catimor hàng ngàn cây từ năm 2002 đến nay cao 4-5m nhưng không có trái hoặc lưa thưa vài trái, mặc dù giống mua từ 1 trung tâm cây giống của Chính phủ Lào. Điều này liên quan đến khí hậu, thổ nhưỡng hay giống thì chỉ có các nhà khoa học biết, tôi chỉ post lên cho bà con cùng cảnh giác !
Để sản xuất ra một cây giống macca Cty Vinamaca nhập hạt giống, cành ghép từ Úc, Hawaii và phải 2 năm mới đủ tiêu chuẩn xuất vườn.
Mời các bạn đến thăm vườn ươm và vườn cây đầu dòng của Cty trước khi có quyết định đầu tư (vườn đầu dòng 20 tháng tuổi chuẩn bị thu quả bói). Địa chỉ vườn ươm cty cổ phần vinamaca xã D’Lieza huyện Krông Năng tỉnh DakLak (từ trung tâm xã đi về hướng Ea Tân khoảng 3,5 km) hay gọi cho anh Hùng để được hướng dẫn dt: 0988569955.
Bà con cần phải xem xét kỹ càng giống măc ca trước khi mua về trồng. Có nhiều chỗ bán giống mà chỗ nào cũng nói rất mù mờ, chưa xác thực được điều gì.
Đưa vào nước ta từ năm 2002 trồng thử nghiệm, kết quả thế nào không thấy có báo cáo tổng kết của ngành Nông nghiệp, chỉ có một số hình ảnh do những nơi bán giống đưa ra làm sao thuyết phục được những người quan tâm.
Đừng vội vàng quá mà mua phải giống đễu, trồng 5-7 năm mới phát hiện ra thì đau lắm.
Tôi tìm hiểu cả năm nay nhưng cũng mù mờ lắm.
Đôi lời nhắc nhở nhau!
Quý bà con thắc mắc là phải thôi, vì bà con ta chịu thiệt thòi và thất bại quá nhiều rồi. Trước lúc đầu tư bà con nên tìm hiểu kỹ, nhất là khâu chọn giống. Giống phải có xuất xứ và công nhận của các tổ chức khoa học đàng hoàng.
Hãy đến với công ty Vinamacca, 109 Mai Hắc Đế BMT để được tham quan vườn ươm, cây đầu dòng 20 tháng tuổi, mô hình trồng trình diễn 8 ha tại CTy TNHH một thành viên 715B và nghe trực tiếp tư vấn về cách trồng, chăm sóc, quản lý cây mắc ca (có tài liệu hướng dẫn của GS Hoàng Hòe, các GS của nước Úc).
Hiện nay công ty có 23 dòng nhập nội có chứng chỉ công nhận giống của các nước ; công ty xuất giống có gắn mác trên mỗi thân cây ; công ty cam kết bảo đảm nguồn giống, tư vấn kỹ thuật và bao tiêu sản phẩm.
Hãy đến với chúng tôi với phương châm nói thật và làm thật, chất lượng là hàng đầu, vì tương lai phát triển bền vững của cây mắc ca tại Việt Nam.
Giám đốc công ty : TẠ DANH QUANG.
Đt: 0914186239; 0913436677
Giá cây giống măc ca được một số công ty, cơ sở giống chào giá với giá khá cao: 60 000đ/cây. Với giá này thì nông dân nghèo có mua nổi không? bởi đã có bài báo trồng mắc ca thoát nghèo? may chăng họ chỉ đủ tiền mua vài cây trồng thử nghiệm! với phong trào và cách quảng cáo ngon ăn như thế chỉ làm giàu cho các cơ sở giống đó thôi. Chỉ khi nào nắm đầy đủ thông tin về cây maca được hỗ trợ giá thì dân mới dám trồng. Xin bà con hãy cẩn thận bởi đã có nhiều loại cây trồng đến lúc trưởng thành thu hoạch bà con mới té ngửa ra vì hiệu quả chất lượng, giá cả đầu ra. Vd: một số nơi đã ngậm ngùi về cây cao su , cây gió bầu ,cây quế, cây điều…
Làm như thế nào để được hổ trợ giá khi trồng cây mac ca. Anh (Chị) nào biết xin chỉ bảo giúp.