Mức tiêu thụ cà phê bình quân trên đầu người ở các nước Bắc Âu vào mức cao nhất thế giới. Việt Nam với tư cách là nước sản xuất cà phê lớn thứ hai thế giới có cơ hội lớn để thâm nhập vào thị trường sôi động này…
Thương vụ Việt Nam tại Thụy Điển cho rằng có nhiều lý do để các nước Bắc Âu là thị trường lý tưởng cho các nhà xuất khẩu cà phê Việt Nam.
Đó là Bắc Âu luôn được xếp hạng cao nhất thế giới về mức tiêu thụ cà phê bình quân đầu người. Phần Lan đứng đầu danh sách toàn cầu, với mức trung bình mỗi người Phần Lan tiêu thụ khoảng 12 kg cà phê mỗi năm.
Sau Phần Lan, hai quốc gia là Na Uy và Thụy Điển có mức tiêu thụ cà phê cũng nhiều không kém, mỗi người dân tiêu thụ khoảng 9-10 kg mỗi năm. Nhu cầu cao này khiến các nước Bắc Âu trở thành thị trường sinh lợi cho các nhà xuất khẩu cà phê.
Bên cạnh đó, đam mê cà phê đã ăn sâu vào văn hóa Bắc Âu. Ở Phần Lan, khái niệm “kahvipaussi” (nghỉ giải lao) là một truyền thống hàng ngày được trân trọng, trong khi ở Thụy Điển, “fika” không chỉ là giờ nghỉ giải lao mà còn là khoảnh khắc để tạm dừng, giao lưu và tận hưởng cuộc sống với một tách cà phê và bánh ngọt. Ý nghĩa văn hóa này đảm bảo việc tiêu thụ ổn định cho các sản phẩm cà phê chất lượng cao.
Mặt khác, người tiêu dùng Bắc Âu có khẩu vị tinh tế và ngày càng đánh giá cao cà phê đặc sản. Khu vực này đã chứng kiến sự gia tăng các cửa hàng cà phê đặc sản, phản ánh nhu cầu ngày càng tăng đối với hạt cà phê chất lượng cao, hương vị độc đáo và cà phê có nguồn gốc đạo đức.
“Như vậy, các loại cà phê đa dạng của Việt Nam, bao gồm cà phê Robusta nổi tiếng và cà phê Arabica đặc sản đang phát triển, có thể đáp ứng nhu cầu này một cách hiệu quả”, Thương vụ Việt Nam tại Thụy Điển nhận định.
Không chỉ vậy, các quốc gia Bắc Âu tự hào có mức sống và GDP bình quân đầu người cao nhất thế giới. Sự ổn định kinh tế này dẫn đến sức mua cao của người tiêu dùng, những người sẵn sàng chi nhiều hơn cho các sản phẩm cà phê đặc sản và cao cấp. Các nhà xuất khẩu cà phê Việt Nam có thể tận dụng điều này bằng cách cung cấp các lựa chọn cà phê cao cấp đáp ứng thị hiếu sành điệu của người tiêu dùng Bắc Âu.
Ngoài những lý do trên, người tiêu dùng Bắc Âu được biết đến với cam kết mạnh mẽ về tính bền vững và tiêu dùng có đạo đức. Họ có nhu cầu đáng kể về cà phê có chứng nhận thương mại công bằng, hữu cơ và có nguồn gốc bền vững. Các nhà xuất khẩu cà phê Việt Nam có thể chứng minh được tính bền vững của sản phẩm có thể có chỗ đứng tại thị trường này.
Văn hóa cà phê ở các nước Bắc Âu không chỉ là tiêu dùng mà còn là sự đổi mới. Các thành phố như Copenhagen, Oslo và Stockholm là trung tâm của những đổi mới liên quan đến cà phê, từ kỹ thuật pha chế đến trải nghiệm cà phê. Các nhà xuất khẩu Việt Nam có thể khai thác môi trường năng động này bằng cách giới thiệu các sản phẩm và công nghệ mới giúp nâng cao trải nghiệm uống cà phê.
Hơn hết, Thương vụ Việt Nam tại Thụy Điển cho biết các nước Bắc Âu đang trở thành điểm đến phổ biến cho du lịch cà phê, thu hút người hâm mộ từ khắp nơi trên thế giới. Lễ hội cà phê, quán cà phê đặc sản và cuộc thi pha chế thu hút sự chú ý của quốc tế và tạo ra thị trường sôi động cho các sản phẩm cà phê. Các nhà xuất khẩu Việt Nam có thể tận dụng xu hướng này bằng cách hợp tác với các doanh nghiệp địa phương và tham gia các sự kiện liên quan đến cà phê để tăng cường nhận diện thương hiệu.
Để nắm bắt được những cơ hội trên, mở rộng thị trường cà phê Việt Nam tại các nước Bắc Âu, Bộ Công Thương cho rằng các doanh nghiệp cần có chính sách cho từng thị trường mục tiêu, từng phân khúc khách hàng khác nhau.
Việc phát triển các sản phẩm cà phê có giá trị gia tăng như cà phê hữu cơ, cà phê chất lượng cao, cà phê hương vị đặc biệt, và cà phê có nguồn gốc địa lý đặc trưng sẽ giúp doanh nghiệp không ngừng mở rộng cơ hội xuất khẩu đối với thị trường tiềm năng như Bắc Âu.
Bên cạnh việc đổi mới, thích ứng với các giá trị và thị hiếu của người tiêu dùng Bắc Âu, theo Thương vụ Việt Nam tại Thuỵ Điển, các doanh nghiệp xuất khẩu còn phải tuân thủ rất nhiều các quy định của thị trường.
Cụ thể, kể từ ngày 31/12/2024, EU cấm việc bán cà phê có nguồn gốc từ đất bị phá rừng hoặc đất bạc màu đã bị cấm. Quy định của EU yêu cầu các công ty bán cà phê ở EU thu thập tọa độ định vị của trang trại sản xuất cà phê. Các công ty có thể kết hợp dữ liệu này với các công cụ giám sát vệ tinh. Những công cụ này kiểm tra xem các công ty có đáp ứng các yêu cầu của quy định hay không và xác định các khu vực tiềm ẩn có nguy cơ suy thoái đất và phá rừng.
Đề xuất này cũng phân loại các quốc gia trồng cà phê là có rủi ro thấp hoặc rủi ro cao. Cà phê từ các vùng có rủi ro cao phải đáp ứng các yêu cầu thẩm định nhiều hơn so với các vùng có rủi ro thấp.
Quy định này của EU đồng thời tăng khả năng truy xuất nguồn gốc cà phê liên quan đến việc liên kết dữ liệu với một cá nhân hoặc một nhóm nhà sản xuất. Truy xuất nguồn gốc làm tăng yêu cầu thu thập dữ liệu cho tất cả các tác nhân trong chuỗi…
Theo Vũ Khuê (báo VnEconomy)
