Mùa cà phê buồn bã

(Y5Cafe) – Kể từ ngày cà phê Việt Nam mở cửa đi ra với thị trường thế giới, có lẽ chưa có mùa vụ nào mà cả người sản xuất lẫn xuất khẩu cảm thấy đầy ắp những nỗi lo âu và buồn bã với nghiệp cà và phê của mình như mùa vụ 2013 năm nay.

Khác với những năm trước, người trồng và giới kinh doanh chỉ lo đối phó với một vấn đề là sự ảnh hưởng của giá cả bởi thị trường thế giới, thì năm nay có thể thấy chúng ta đang đối phó một lúc với nhiều mặt trận, nhiều ách tắc do chính phe ta gây ra cho phe mình.

  • Sự sụp đổ của những đại gia cà phê trong hàng ngũ top 10 xuất khẩu, sẽ hạn chế người mua trên thị trường.
  • Những nhà kinh doanh chân chính đóng cửa nhà máy vì không mua được cà phê do không đấu lại nổi thế lực mua bán hóa đơn, trốn thuế.
  • Liên đoàn Cà phê Châu Âu (ECF) khách hàng chính của chúng ta, phải lên tiếng kêu gọi các cơ quan chức năng điều tra vấn đề gian lận thuế để họ còn biết đường mà lên kế hoạch mua bán vụ mùa 2013-2014.
  • Những biện pháp đấu tranh ngăn chặn gian lận thuế như một liều phóng xạ cho bệnh nhân ung thư, để tiêu diệt những mô ác, phóng xạ cũng triệt tiêu luôn những mô lành, sự chờ đợi xem xét hoàn thuế khiến cho cơn đói vốn hoạt động của Doanh nghiệp nay lại càng them cồn cào. Cơ quan thuế nhìn DN Cà phê như Bác sĩ nhìn bệnh, đâu đâu cũng thấy có khả năng là nguồn lây nhiễm vi trùng.
  • Ngân hàng đang vật lộn với cục nợ “rất xấu” của một loạt doanh nghiệp, đưa đến quyết định thắt chặt và cẩn trọng, sự đánh giá một khách hàng vay kinh doanh tiềm năng nay đã được thay thế bằng ánh mắt ngờ ngợ nguy cơ họ là những con nợ chây ì ở thì tương lai.
  • Và cuối cùng, như một cú hồi mã thương, giá cà phê thị trường thế giới rớt như thang máy đứt dây mặc dù những báo cáo cho biết lượng tồn kho cà phê London đang thấp ở mức lịch sử.

Chúng ta biết rõ người mua cà phê Việt Nam là những nhà kinh doanh sừng sỏ, Việt Nam là nước cung cấp cà phê hàng đầu cho thế giới, vậy người mua ấy không nhìn vào thực tế của chúng ta để phân tích tình hình, thì nhìn vào ai?

Đâu cần phải quá cao siêu, thì người ta cũng thừa biết rằng:

  • Sự thiếu vắng của những công ty mua nội địa do phá sản với lượng mua chiếm khoảng 30-40% hàng năm trước đây chưa có người thay thế, sẽ khiến cho dòng lưu thông mua bán từ người Nông dân đến cảng sẽ chậm đi rất nhiều, nếu không muốn nói là dồn ứ lại.
  • Trên mặt trận chiến đấu giá cả với những doanh nghiệp Ma chưa phân thắng bại khiến cho nhà kinh doanh chân chính đứng nhìn thị trường mà không dám hoạt động cũng sẽ góp phần lớn vào khâu trung gian bị ách tắt.
  • Những nhà kinh doanh cà phê có vốn FDI phải kêu đến ECF để lên tiếng giùm cho họ, nay sẽ rất rất thận trọng trong chờ đợi, dò dẫm từng bước. Trong nhận định của họ sẽ không chỉ mỗi vấn đề giá cả như mọi năm mà sẽ nghe ngóng tình hình rồi đây chúng ta sẽ làm thế nào, bởi sự hành xử của chúng ta sẽ góp phần quyết định rất lớn đến giá cả trong cao điểm của mùa vụ. Trong khi đó doanh nghiệp FDI là những người hiện nay có thể được xem là DN có khả năng chủ động về tài chính hơn DN nội địa nhưng sẽ không vội mua.
  • Sự đói vốn do dư âm của nợ xấu và chính sách hoàn thuế sẽ khiến cho nhiều DN phải hoạt động mang tính cầm chừng ngay trong cao điểm của vụ mùa khi người Nông dân cần tiền nhất.

Tất cả những điều ấy cộng lại sẽ khiến cho cà phê Việt Nam dồn ứ trong thời điểm thu hoạch, thế thì tại sao họ phải vội vàng mua trong lúc này?

Vấn đề chúng ta đặt ra ở đây, không phải để chỉ trích, đổ tại, lý do, vì ai…v.v mà để nhìn thẳng vào vấn đề để có một sự điều chỉnh mang tính tổng thể. Trong 6 nỗi buồn nêu trên thì hết 5 nỗi buồn do chính chúng ta mang lại và nỗi buồn thứ sáu là một phần kết quả của 5 điều nêu trên.

Sự mổ xẻ ai đúng ai sai trong guồng máy có lẽ sẽ không mang lại giải pháp, bởi khi đứng riêng độc lập một mình ai cũng có lý do để đúng cả. Mỗi một thành tố trong guồng máy kinh tế đang muốn chạy riêng theo cách của mình, quy trình từng phần của chúng ta ai cũng đúng, nhưng không khớp để chạy với nhau được.

banh-rang-co-khi
Các bánh răng chế tạo đúng quy trình, nhưng không chạy được

Để kết thúc bài này, tôi xin mượn lời của Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam – TS.Trần Đình Thiên đã nói trong Diễn đàn kinh tế Mùa thu: “Tại sao chúng ta lại duy trì những chính sách kìm nén sự phát triển kinh tế đất nước?”. Người dân cũng mong muốn được hỏi như ông Viện trưởng lắm, và họ cũng cần có diễn đàn để hỏi.

Kỳ sau: Nông dân kiến nghị giải pháp

Tác giả: Kinh Vu

(Giacaphe.com)

Bình luận

Website này sử dụng Akismet để hạn chế spam. Tìm hiểu bình luận của bạn được duyệt như thế nào.

  1. bienho

    Bài báo đã nói rỏ thực trạng của ngành cà phê VN hiên nay . Nếu không có những biện pháp cứu giúp kịp thời để tháo gở những ách tắc do Bộ Tài Chính gây ra thì chắc chắn Nông Dân sẽ lảnh đủ khi vụ mùa đến . Thật tội nghiệp cho nông dân VN thấp cổ bé họng phải chịu những thiệt thòi do những vị quan ở trên đề ra những chính sách trên trời mà người có hiểu biết sơ sài cũng thấy những hậu quả của nó

  2. Cà Rụng

    Mùa cà phê buồn bã nhưng không bi quan, bản chất của người nông dân ta là chịu đựng rất giỏi trong mọi hoàn cảnh khó khăn. Khổ đến đâu thì người nông dân cũng lật đất kiếm được cái để mà ăn, ngàn đời nay là vậy, dân làm cà vẫn lạc quan vẫn yêu vườn, yêu rẩy. Cà Rụng hy vọng rằng giá cà sẽ lên sau 4 đến 5 tuần nữa! nghĩ vậy có lạc quan quá không?

  3. Que Loc nga,

    Mình thì ưng cà phê xuống 2 ngàn/kg cũng được. Qua mùa rồi lên 60 ngàn/kg. Đói hốt đất ăn cũng được, chứ bửa nay giữ hái trộm cực quá, trời mưa cũng mang tơi, đội nón đi giữ. Bắt được báo công an xã, xã mời lên nói ba điều, bốn chuyện cho về, lại ăn trộm tiếp, làm dân chịu thua, đánh nó lại ăn vạ công an phạt mình. Khổ cho kẽ thật thà cuốc đất. Nhờ các anh cộng đồng Y5 chỉ dạy.

    1. Hà Phạm

      Xuống vậy cũng tốt mà ko có tiền trữ rồi mượn đc thì ko sao, ko mượn đc mới khổ, nên thôi cứ bình thường thôi đc rồi.

  4. thintriet08

    Mùa hái cafe 2008 ấy, giá rớt vèo vèo. Muốn có tiền nhập học cũng chẳng có. Biết ngẩn mặt lên trời mà than thôi. Có biết diễn đàn Y5Cafe đâu mà tâm sự?

  5. Playku caphe

    Kiểu này vào mùa chắc giá rớt tiếp quá bà con ạ ! Tui nghe nói tình hình các Ngân hàng đang ngán các Ông DN cà phê nên không muốn cho vay nữa, mấy Ông trùm cà phê biết thế lại đang bàn nhau vào mùa, giá rớt dân tới gửi cà phê không cho ứng tiền về để đầu tư, buộc dân phải bán lúc giá rẻ. Bà con ta phải lo chuẩn bị tìm nguồn tiền để chi tiêu khi giá rớt, tránh mắc bẩy của mấy Ông đầu nậu thu mua cà phê. Đợi giá lên rồi bán, sang năm có cúp bóng đá thế giới kiểu gì giá củng sẻ lên , mình bán một thể, mình đoàn kết không bán lúc giá rẻ, họ phải nâng giá mua thôi. Năm trước tui tính tìm chổ gửi cà để ứng tiền về đầu tư nhưng mấy Ông chỉ cho gửi 6 tháng, đó là bài để họ ép mình đấy Bà con ạ. Mong Bà con hết sức cảnh giác.

  6. Văn Thành

    Cảm ơn bác Kinh Vu đã có bài viết sâu sắc, nếu bài viết này đặt trên bàn “nghị sự” để các nhà chức trách mổ xẻ thì giá trị hơn nhiều, còn bài viết đặt ở diễn đàn này tôi e “đã vén áo cho người xem lưng”. Nghĩa là, các nhà đầu cơ nắm bắt hết được các điểm yếu của ta để tiếp tục “ra đòn” áp đảo giá cả thị trường cà phê dẫn đến người nông dân tiếp tục mang tội, đó là “tội nghiệp” …

    1. Kinh Vu

      Chào bạn Văn Thành
      Với tư cách là tác giả bài viết, tôi rất thích ý kiến của bạn, không phải thích vì bạn đã khen là sâu sắc, vì thực sự nó chẳng có gì là sâu bởi cái điều chúng ta đang nói là ai cũng biết. Tôi thích sự lo lắng của bạn “vén áo cho người xem lưng” vì đây là điều mà tôi cũng đã suy nghĩ đến và cân nhắc rất nhiều là có nên đăng lên hay không? Tuy nhiên khi suy nghĩ kỹ thì nhận thấy rằng “cái lưng của tất cả chúng ta ai cũng thấy, không cần vén lên cũng thấy” trong một trận chiến bị tấn công từ nhiều mặt, mà chúng ta không nói ra cho mọi người điểm hở sườn nguy hiểm nhất để đề phòng, để cùng nhau phối hợp đối phó thì đó mới là cái tội. Ông bà ta đã dạy: “khéo ăn thì no, khéo co thì ấm” tôi mong qua tục ngữ này bà con sẽ biết chúng ta nên làm gì cho những ngày khó khăn sắp đến

  7. Cà Rụng

    Sáng nay Cà Rụng vào diễn đàn Y5Cafe hơi sớm. Xin thưa với bà con ta, giá có xuống thấp hơn nữa thì cây cà cũng không có tội gì. Là cây trồng đã gắn bó với ta mấy chục năm nay, biết bao gia đình nông dân làm nên cơ nghiệp, con cái thành đạt, gia đình hạnh phúc ấm no là nhờ có hạt cà phê. Trên vùng đất Tây nguyên chỉ có 3 loại cây trồng có tính bền vững kinh tế hơn là cà phê, tiêu và cao su. Khi giá rẻ, bà con ta đã nhiều phen chuyển đổi cây trồng nhưng bị thất bại không ít.
    Tình hình thị trường hiện nay, đó là sự phản ánh trung thực bức tranh nền kinh tế chung của cả toàn cầu. Người ta sao mình vậy, nói như thế không có nghĩa là mình chấp nhận và đầu hàng. Bây giờ chính bản thân mỗi người phải tự mình tìm hướng đi đúng đắn cho mình để có cách khắc phục nhằm hạn chế đến mức có thể cho vụ mùa sắp tới đây. Xin được chia sẽ cùng bà con!

  8. Nông Cà

    Có bao giờ bà con ta nghĩ rằng căn nguyên của bức tranh kinh tế sa sút nói chung và ngành cà phê nói riêng là do THAM NHŨNG mà ra không?
    Tham nhũng trong lãnh vực ngân hàng làm cho nợ xấu tăng cao dẫn đến thắt chặt tín dụng gây trì trệ cung vốn cho thị trường trong đó có cà phê?
    Tham nhũng trong lĩnh vực quản lý nhà nước đối với Doanh nghiệp và quản lý thuế làm cho xuất hiện cty ma và tình hình gian lận thuế cà phê nghiêm trọng không?
    v.v và v.v…

  9. Trúc Lam

    Thiếu chiến lược kinh doanh cà phê
    Việt nam được mệnh danh là quốc gia sản xuất cà phê hàng đầu thế giới, trong đó phải nói đến cà phê Robusta. Trong nhiều năm qua chúng ta chưa có chiến lược sản xuất, tiêu thụ cà phê trong nước và xuất khẩu cho bài bản ở tầm chiến lược. Đã có năm nhà nước có chủ trương mua tạm trữ để bình ổn thị trường, nhưng kết quả kém, không có cà phê trong kho tạm trữ. Vì thế chủ trương đó không có tác động gì có lợi cho ngành cà phê. Lúc này đây cần thiết hơn bao giờ hết nhà nước cần có chủ trương, nhóm giải pháp để thể hiện vai trò quản lý nhà nước đối với nền kinh tế nói chung và Ngành cà phê nói chung. Theo cá nhân tôi nhóm giải pháp nên gồm có :
    Một là tạo điều kiện về vốn và các yếu tố khác cho các doanh nghiệp trong nước thu mua, xuất khẩu cà phê.
    Hai là tạo điều kiện cho nông dân trồng cà phê vay vốn để trang trải sản xuất và tiêu dùng, đồng thời khuyến cáo nông dân bán chậm sản phẩm.
    Ba là mua tạm trữ từ 40-50% sản lượng cà phê niên vụ 2013.
    Bốn là tạo điều kiện cho các doanh nghiệp nước ngoài tham gia vào thị trường mua và xuất khẩu cà phê.
    Qua cơn bĩ cực nhà nước cần phải có chiến lược sản xuất và tiêu thụ sản phẩm cà phê.

  10. Tung-iagrai

    Chào bạn pleiku caphe

    Đọc phản hồi của Bạn. Tôi thấy đồng cảm và xót xa cho mình cùng bà con nông dân trồng cà phê quá. Đúng là lâu nay nông dân Gia Lai mình toàn bị mấy Ông DN thu mua trong nước chơi xấu. Cà mình gửi trong kho của họ để vài năm nó có hỏng đâu mà bày trò chỉ cho gửi có 6 tháng ? lúc giá rớt tới xin ứng tiền về tiêu thì không giải quyết. Nếu có cho ứng thì cũng tính lãi cao gấp hai, ba lần Ngân hàng. có DN còn bày trò làm giấy chứng nhận 4C, UTZ. ( khi dân chở cà tới gửi kho cho nhận trước 300 ngàn đồng/ 1 tấn , gọi là tiền thưởng . nhưng tới lúc dân tới bán thì tính theo giá trên mạng để mua rẻ hơn thị trường bên ngoài 1 triệu đồng / 1 tấn) Thử hỏi xem làm thế ai thiệt, ai lợi ? ? Các Ông ngon thì đi mà cạnh tranh với các công ty nước ngoài đang mua cà phê tại VN cho dân nhờ, sao lại đi lừa dân, ép dân nghèo như vậy ?

    Đôi lời chia sẻ, mùa thu hoạch mới sắp đến, mong Bà con hết sức cảnh giác.

  11. lylun

    Doanh nghiệp của chúng ta đồng loạt bể nợ đa phần là nông dân không có trình độ chuyên môn, chính tôi là người nắm rõ. Trình độ khoa học không có, sử dụng cái máy tính cũng không rành cộng với ông ngân hàng cho vay cắt cổ lấy gì không chết, ông nông dân chính hiệu làm doanh nghiệp đó các bạn (…) còn nhiều nữa, tôi chỉ điểm sơ cho các bạn biết. Xin chào.

  12. Nguyễn Hoàng

    “Những biện pháp đấu tranh ngăn chặn gian lận thuế như một liều phóng xạ cho bệnh nhân ung thư, để tiêu diệt những mô ác, phóng xạ cũng triệt tiêu luôn những mô lành, sự chờ đợi xem xét hoàn thuế khiến cho cơn đói vốn hoạt động của Doanh nghiệp nay lại càng them cồn cào. Cơ quan thuế nhìn DN Cà phê như Bác sĩ nhìn bệnh, đâu đâu cũng thấy có khả năng là nguồn lây nhiễm vi trùng”

    Cách ví von của anh Kinh Vũ rất dí dỏm, nhưng tôi thấy các bác sĩ Bộ Tài chính và bác sĩ Thuế này đem cả tia phóng xạ chiếu vào những người khỏe mạnh là các DN làm ăn chân chính và làm họ đang khỏe mà thành bệnh. Bộ Tài chính và Cơ quan thuế quản không được những DN gian lận thuế nên trói hết bằng cách công văn 7527, sử dụng cả những biện pháp trái với Luật thuế hiện hành, vô lý nhất là gây ra cảnh “quýt làm cam chịu”, đẩy bóng sang chân nhà xuất khẩu, bắt nhà XK phải chịu trách nhiệm về tất cả các trung gian dưới mình. Rất nhiều DN đang bức xúc và muốn kiện Thuế nhưng đang lưỡng lự vì sợ được vạ má sưng. Tuy nhiên nếu Chính phủ không có biện pháp tháo gỡ sớm thì họ sẽ buộc phải kiện vì cùng đường. Lãnh đạo Bộ TC và Tổng cục thuế phải chịu trách nhiệm về vấn đề này, theo tôi họ nên tự giác từ chức.

    1. Do Long

      @Nguyễn Hoàng. Bạn bảo lãnh đạo BTC và Tổng cục thuế phải từ chức à? Lãnh đạo sao có chuyện từ chức. Mà người này thôi thì có người khác. Cũng vẫn là lãnh đạo. Và vẫn đi chỉ đạo. Ở đây là lỗi cơ chế. Mà cơ chế là gì? Là lãnh đạo. Ngõ cụt chưa? Vậy chỉ có ta phải tự cứu ta thôi. Bi quan chút. Nhưng mà thật.

  13. thong nguyen

    Mới đầu tháng mười mà mưa dầm rồi không biết vài ngày nữa mà hình hình thành bão số 11 nữa thì không biết có hái được cà phê mà bán trong tháng này nữa không đây. Làm nông dân thật là khổ không có tiền mà cũng không hái cà được mà bán lúc giá thấp

  14. dinhthien

    Hôm nay vào mạng, đọc diễn đàn, thấy bà con nông dân một nắng hai sương sản xuất ra hạt cà phê mà buồn. Tôi nghĩ nếu nhà nước hỗ trợ vốn trực tiếp cho nông dân sản xuất ra hạt cà phê là tốt nhất. Hoặc quy định giá sàn xuất khẩu…có những chính sách đặc thù riêng cho ngành cà phê. Có được như vậy ngành xuất khẩu cà phê nói riêng, nông dân sản xuất cà phê nói chung, mới phát triển bền vững được.

  15. phong trần

    Tôi nghĩ đây sẽ không chỉ là vấn đề của người nông dân trồng ca phê mà là vấn đề chung của ngành kinh tế, bởi cây cà phê chiếm diện tích rất lớn trong ngành trồng trọt nước ta, lợi nhuận nhà nước thu về từ ngành cà phê cũng không ít chưa kể những mỗi liên quan kéo theo. Nếu các ông trưởng kinh tế không đưa ra 1 cái nhìn tổng quan hơn để đưa ra phương án thiết thực và thống nhất thì sợ rằng không phải chỉ có người trồng cà phê chết dở mà sẽ khéo theo khá nhiều người chết dở.

  16. phamtuan

    Mình nghĩ các công ty tư nhân quá thiệt thòi khi cạnh tranh với doanh nghiệp nhà nước. Họ khó vay vốn, bị đánh thuế cao, trong khi doanh nghiệp nhà nước được tạo cơ hội vay vốn, được bù lỗ… Tốt nhân nên tư nhân hóa, cạnh tranh công bằng, khi đó cả dân và nhà nước đều có lợi.

  17. nguyen thi thuy hang

    Tôi rất đồng ý với quan điểm của các bác. Doanh nghiệp cà phê của ta thực lực yếu, nội lực kém. Sao tồn tại được khi thương trường lại như chiến trường. Nên nông dân thời @ chúng ta mới bàn luận chứ.

  18. Bảo Ngọc

    Tôi đồng ý với bạn Xuân Thành . Bài viết của Tác giả Kinh Vu thật sự có giá trị với những nhà đầu cơ .

  19. phú nghĩa

    Tôi mông sao nhà nước mình sớm có hướng đi .để cho bà con đỡ khổ. chứ giá này thì nhiều nhà thiếu tiền nuôi con ăn học,và vỡ nợ mất

  20. Nguyễn Tân

    Góp ý giải pháp: Chống thất thu thuế VAT Nông sản
    Tình trạng thị trường cà phê rớt giá nói riêng và ngành nông sản nói chung.Làm ảnnh hưởng đến môi trường kinh doanh cà phê hiện nay, là một phần của vấn đề hòan thuế VAT Ngành nông sản.Do một số các doanh nghiệp Khai khống số lượng hàng xuất ra và bán giảm giá, ( mua cao bán thấp, phá giá ) làm cho tính cạnh tranh trong kinh doanh thiếu lành mạnh, làm cho nhà nước bị chiếm dụng thuế, thất thu ngân sách.
    *Kiến nghị nhà nước : Xem xét thuế (VAT) nông sản và hòan thuế (VAT) nông sản.
    -Tạo sân chơi công bằng giữa doanh nghiệp nước ngòai (FDI) Và doanh nghiệp
    trong nước, áp dụng với mức thuế ngang nhau.
    – giảm thuế VAT nông sản từ 5% xuống còn từ 0% – 1% đối với từng lọại nông sản (xem như đây là một phần thuế nông nghiệp)
    -Bãi bỏ hòan thuế VAT nông sản.
    Như vậy nhà nước chỉ có thu chứ không hòan thuế cho doanh nghiệp nữa. Có nghĩa là phần thuế này do người sản xuất nông nghiệp chịu , doanh nghiệp khấu trừ vào giá mua sản phẩm, gọi là : “ Trời mưa , Đất chịu”.
    Đây cũng là một giải pháp chống thất thu thuế, tháo ngòi nổ cho người sản xuất và kinh doanh ngành nông sản hiện nay. Kính mong nhà nước xem xét !

  21. Angelina Trương

    Tôi là người rất hiếm khi comment, cũng không là người trồng cà phê và cũng không tham gia vào kinh doanh cà phê, mà chỉ theo dõi thị trường. Mặc dù gia đình có vườn cà phê nhưng cho người khác làm, thu hoạch chỉ để giữ đất và cũng có một doanh nghiệp làm về ngành này gần 30 năm, tuy không tham gia nhưng tôi vẫn hiểu được thực trạng mà tác giả đã dám nói ra. Bài viết này ngắn gọn, có thể chưa hết ý của tác giả nhưng làm cho tôi xúc động, tôi cảm nhận được từng chữ tác giả viết ra và xót xa thay cho những doanh nghiệp làm ăn chân chính và những người nông dân trồng cà phê nói riêng. Giải pháp là gì thì có đó, nhưng làm thế nào thì chưa có câu trả lời khi những người thi hành các giải pháp được cho là khả thi hiện nay bị đồng tiền làm che mắt hết tất cả.

Tin đã đăng