Thị trường cà phê Việt Nam: cuộc chiến với “cá kình” và “bạch tuộc”

Cuộc cạnh tranh khốc liệt giống như “đại dương xanh” dành cho các người khổng lồ trong ngành kinh doanh cà phê.

Xem thêm: > Cà phê Starbucks: Một chân trước cửa thị trường Việt Nam

Sức tiêu thụ tiềm năng của một thị trường gồm 90 triệu dân cùng với thói quen dùng cà phê và trà trong ngày tăng lên ở Việt Nam đã khiến thị trường có sức hấp dẫn không thể cưỡng lại. Thêm vào đó, nguồn cung dồi dào cũng đóng vai trò quan trọng trong chuỗi giá trị.

Việt Nam là nước xuất khẩu cà phê số 1 thế giới, vượt qua Brazil lần đầu tiên. Một vị trí trong trong top 4 quốc gia xuất khẩu nhiều nhất thế giới luôn được duy trì từ hơn một thập kỷ nay. Thị trường tiêu thụ với các điều kiện thuận lợi trong khi cạnh tranh chưa ở mức khốc liệt giống như “đại dương xanh” dành cho các người khổng lồ trong ngành kinh doanh cà phê.

“Cá kình” trên thị trường tiêu thụ

Sau những thành công nhất định của Gloria Jeans (chuỗi cà phê của Australia), Starbucks – chuỗi hàng cà phê rất nổi tiếng của Mỹ – đã tuyên bố sẽ chính thức có mặt ở TP HCM trong tháng 12-2013. Như vậy, Starbucks đã thực hiện được kế hoạch mở cửa hàng đầu tiên tại Việt Nam trước năm 2013. Starbucks hướng đến các đối tượng khách hàng trẻ tuổi, thích khám phá phong cách cà phê phương Tây.

Ngoài Starbucks, Figaro – chuỗi hàng cà phê kiêm phục vụ đồ ăn theo phong cách Châu Âu tới từ Philippines – cũng đang nhắm đến Việt Nam để hoàn thiện kế hoạch mở được 100 cửa hàng trong năm 2013. Đối với Figaro, Việt Nam là địa điểm hoàn hảo để khuếch trương hình ảnh nhãn hiệu đã rất phổ biến ở nước mình. Hiện chuỗi đã có mặt ở Trung Quốc, Ả rập Xê út, Papua New Guinea, và Malaysia (Thanh niên, 26-11).

“Bạch tuộc” trên thị trường sản xuất

Không chỉ các nhà sản xuất cà phê và thực phẩm trong nước sẽ phải chiến đấu với các đối thủ nặng kí đến từ nước ngoài, ngành công nghiệp chế biến và xuất khẩu cà phê trong nước cũng có nguy cơ phải đối mặt với một đối thủ mới, không phải đến từ Brazil hay Colombia, mà ngay sát biên giới Việt Nam – Trung Quốc, đó là thương hiệu cà phê Vân Nam.

Trung Quốc vốn nổi tiếng là quốc gia có văn hóa trà đạo đặc sắc với 1,4 triệu người tiêu dùng, nhưng nay thành phố Pu’er phía tây nam tỉnh Vân Nam đang lên kế hoạch sản xuất 36.500 tấn cà phê hạt với trị giá 144 triệu USD. Sản lượng sẽ đạt mức 100.000 tấn vào năm 2016 và tăng trưởng 300%.

Phó Chủ tịch Hiệp hội cà phê Vân Nam tốc độ tăng trưởng nhanh sẽ giúp người sản xuất cà phê Trung Quốc có vai trò lớn hơn trong việc định giá sản phẩm này trên thị trường thế giới.

Rất nhiều các tên tuổi nổi tiếng thế giới như Nestle, Starbucks, Kraft Food và Maxwell cũng đang mua hạt cà phê từ Vân Nam.

Chính quyền tỉnh Vân Nam đã thiết lập một kế hoạch toàn diện nhằm phát triển ngành cà phê thành sức mạnh chiến lược của tỉnh trong năm ngoái, đặt ra mục tiêu tăng sản lượng trồng cây cà phê lên mức 607.000 hecta đến năm 2020 để đạt được sản lượng trung bình 200.000 tấn/năm. Hiện nay, diện tích trồng cà phê của Vân Nam đã vượt 404.686 hecta.

Trong năm 2011, Vân Nam đã xuất khẩu 50.000 tấn cà phê, chỉ chiếm 0,6 – 0,7% sản lượng giao dịch toàn cầu, nhưng đây là mức cao lịch sử so với truyền thống của Vân Nam. Khí hậu và thổ nhưỡng của Vân Nam tương tự với các vùng trồng cà phê ở Indonesia và Colombia, hai quốc gia nổi tiếng với các sản phẩm cà phê chất lượng (China Daily, 26-11).