Tôi không phải là người có thói quen “ngồi quán ngồi đình”, dù ở Việt Nam hay khi đi công tác nước ngoài. “Đi uống cà phê” là cụm từ xa xỉ đối với tôi.
Thế nhưng, đến Paris lần này vào tiết trời cuối xuân đầu hè, dân tình kéo nhau ra quán cà phê đông như trẩy hội, khiến lòng tôi bỗng nôn nao. Tôi quyết định nhín chút thời giờ để một lần đi uống cà phê, được thư thả ngồi giữa lòng Paris, thảnh thơi nhìn ngắm người xe tấp nập qua lại, được mặc áo vải phong phanh cho nắng vàng tha hồ làm rám làn da châu Á. Những người bạn Parisiens lắc đầu khi nghe tôi mời họ đi uống cà phê tại một khu sang trọng nhất Paris. Lý do đơn giản chỉ là “mắc lắm!“. Thuyết phục mãi không được, tôi giận dỗi bảo sẽ đi một mình. Cuối cùng, họ chấp nhận vì “đi cà phê mà ngồi một mình thì lố bịch lắm!” và kèo nài sẽ hùn tiền với tôi.
Nhắc đến những quán cà phê nổi tiếng nhất Paris, không thể không kể khu Latin (quartier Latin). Đây là khu phố sang trọng, lịch lãm, nơi hội tụ toàn giới văn nghệ sĩ trứ danh và luôn là một nơi rất “à la mode” để uống cà phê. Và trong vô số những quán cà phê ở khu Latin, con đường Saint-Germain-des-Prés là nơi có “viên ngọc quý”, khi sở hữu hai quán cà phê mang tầm vóc lịch sử: quán “Les Deux Magots” và quán “Café de Flore”. Hai quán này nằm cách nhau chỉ vài bước chân, và chúng tôi chọn “Les Deux Magots” vì… còn chỗ. Được xem là quán sang, nhưng khách vào đây tấp nập chẳng nề hà chuyện giá cả. Những ngày xuân hè ấm áp thế này, quán luôn không đủ chỗ, khách phải đặt trước qua điện thoại hoặc qua trang web riêng. Quán được mở từ năm 1812 cùng với một tờ tạp chí. Về sau, do quá nổi tiếng, “Les Deux Magots” được dời đến khu Latin và chính thức đặt “đại bản doanh” trên đường Saint-Germain-des-Prés vào năm 1873. Quán được mở rộng hơn, đón toàn giới văn nghệ sĩ nổi tiếng như Verlaine, Rimbaud, Elsa Triolet, André Gide, Picasso, Hemingway, Sartre, Simone de Beauvoir…
Quán “Au cadet de Gascogne” luôn xuất hiện trong tranh của các họa sĩ trên
đồi Monmartre
Quán “La bonne franquette” duyên dáng trên đồi Monmartre
Ngày nay, chắc quán “Les Deux Magots” vẫn tiếp đón nhiều nhân vật nổi tiếng, nhưng tôi dáo dác nhìn xung quanh, lại thấy toàn khách du lịch nói tiếng Anh. Biết làm sao được, mùa này khách du lịch tràn vào Paris đông như thác. Thế nên tôi đành ngậm ngùi, không chứng kiến được cảnh các nhà thơ ngồi đọc thơ cho nhau bằng tiếng Pháp, các nhà văn tranh luận Francois Sagan chỉ có mỗi cuốn “Buồn ơi chào mi” là được và các triết gia mơ màng phả khói thuốc. Nói vui thế thôi, tôi đang ngồi giữa những người bạn cũng triết lý ghê gớm lắm. Dân Pháp nói chung và dân Paris nói riêng mắc “bệnh” trầm kha: nói nhiều. Họ nói về bất cứ đề tài gì, nói hăng hái, nhiệt tình, tranh luận sôi nổi và kết thúc bằng những câu triết lý xứng đáng… được tôi mở sổ tay chép lại. Đúng là đi cà phê phải có bạn đi cùng. Ngoài việc uống hết ly cà phê, tôi còn biết làm gì nếu ngồi một mình chơ vơ?
Về chất lượng và giá cả của các thức uống trong “Les Deux Magots“, công bằng mà nói cũng chấp nhận được, ví dụ uống một ly cà phê kem, bạn phải trả 5,4 euro. Ông bạn tôi gọi thức uống có tên “café expresso + Cognac Moyet, Petite Champagne” với giá 11 euro. Bà bạn tôi gọi “Irish Coffee John Jameson” giá 12,5 euro. Họ cho rằng, giá này không mắc trong một quán nổi tiếng như “Les Deux Magots“, nhưng quả là “quá đáng” nếu so với những quán cà phê vô danh khác. Một euro khoảng 25.000đ. Chầu cà phê hôm đó tôi trả khoảng 800.000đ, tính luôn tiền “pour boire” cho bồi. Chẳng mấy khi được ở Paris, lại là Paris ngày nắng ấm và bên cạnh những người bạn thân thương. Cái giá đó tôi cho là “không cần phải bận tâm“, thế mà mấy người bạn cứ cảm ơn rối rít và rất áy náy vì để tôi trả một mình.
Quán “Les Deux Magots” trên đường Saint-Germain-des-Prés
Quán “Café de Flore” ở khu Latin
Tuy không có thời giờ vào những quán cà phê khác để nhâm nhi, nhưng tôi cũng thang lang thăm nhiều quán nổi tiếng và nhìn khách thập phương thưởng thức cà phê một cách an nhàn. Quán “Café de Flore” sát bên “Les Deux Magots” cũng là nơi giới văn nghệ sĩ thường lui tới đàm đạo văn chương và nghệ thuật. Trong một hẻm nhỏ cũng thuộc khu Latin, chúng tôi đến quán cà phê cổ xưa nhất Paris có tên “Le Procope”. Quán này tự hào là hàng cà phê đầu tiên ở thủ đô, được mở từ năm 1686 và hân hạnh đón các văn sĩ nổi tiếng như Alembert, Voltaire, Jean-Jacque Rousseau, George Sand, Balzac… Một quán cà phê khác cũng trứ danh không kém là “Le Chat Noir” (Con Mèo Đen), nằm trong khu đồi Monmartre, trên đường Rochechoart. Không rõ quán có mặt từ đời nào, nhưng bà bạn già Nicole Brousse của tôi đã gần bảy mươi tuổi lại thuộc lòng bài hát đồng dao có từ thời bà còn là một cô nhóc. Bài hát dễ thương “Fermer ses portes” nhắc đến quán bằng câu “Tôi đi tìm gia tài, xung quanh Con Mèo Đen, dưới ánh trăng sáng tỏ, đồi Monmartre đêm khuya”.
Nếu không có những quán cà phê hè phố, Paris thật vô vị. Người Paris sẵn sàng để mất tháp Eiffel, chứ tuyệt đối không bao giờ có thể sống thiếu những quán cà phê. Riêng tôi, dù không mê lắm thú ngồi quán nhâm nhi, tôi vẫn thích ngắm Paris cùng những quán cà phê duyên dáng. Và may thay, những quán cà phê Paris luôn giữ được cho mình cái hồn riêng rất lạ. Dù là những quán cổ kính trong khu Latin, những quán đầy khách du lịch trên đồi Monmatre, những quán sang trọng ở đại lộ Champ Elysees hay những quán vô danh nằm rải rác khắp nơi, cà phê Paris muôn đời luôn làm say đắm lòng lữ khách.
