Vào đầu tháng 3 tới đây sẽ có Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột mà điểm nhấn của nó là cuộc hội thảo quốc tế nhằm tìm ra hướng đi mới, hay đúng hơn, từ lễ hội này chúng ta sẽ tìm ra cách nâng tầm giá trị cho cây cà phê Việt Nam. Người ta hy vọng là vậy nhưng nếu muốn được như vậy e là BTC của lễ hội này phải xem lại chính mình, ngay từ bây giờ.
1. Tại cuộc họp báo về Lễ hội diễn ra mới đây ở TPHCM, nhà nghiên cứu văn hóa người dân tộc Ê Đê Linh Nga Niê K’Đam kể câu chuyện rằng, bà dẫn bạn bè từ Hà Nội lên Đak Lak và nói với họ: “Các bạn sẽ được hưởng gió thơm quê tôi”. Nhiều người không tin. Nhưng khi chuyến xe vừa đến cao nguyên đầy huyền thoại và cỏ dại này vào tháng Ba, cửa xe vừa bật ra, hương thơm hoa cà phê quyến rũ bay đến như đón chào làm mọi người ngây ngất.
Bà cũng kịp giới thiệu với đông đảo giới truyền thông về làng thuần hóa voi, làng đồng bào dân tộc đầu tiên trồng cà phê, những nghệ nhân dân gian. Bà lắng lại một chút khi nói về nhà bảo tàng ca sĩ Y Moan, tuy nhỏ và đơn sơ nhưng mọi người có thể đến thắp một nén nhang để tưởng nhớ ông, đứa con của đại ngàn hùng vĩ Tây Nguyên, của những sử thi, của tiếng cồng chiêng dài như một cánh rừng…
Hơi đáng tiếc ở chỗ, phát biểu của bà Linh Nga Niê K’Đam trong cuộc họp báo như hương cà phê trong trẻo bay lạc lõng vào chốn mà người ta đến chỉ để quan tâm đến những con số, về lượng cà phê, giá cà phê… Dù có thêm dăm ba mục đích như quảng bá thương hiệu, xúc tiến thương mại nhưng tinh thần của lễ hội vẫn phải là văn hóa. Bởi nếu không, người ta cứ làm hội chợ chứ dựng lên lễ hội để làm gì.
Do vậy, rất buồn cười ở chỗ, dù đứng ra chủ trì buổi họp báo nhưng một vị không hề biết tổng đạo diễn chương trình lễ hội là ai, dù người đó đang ngồi ở hàng ghế thứ hai. Tệ hơn nữa, vị này còn trả lời bừa: “Tổng đạo diễn là chủ tịch tỉnh, các phó chủ tịch tỉnh là những phó đạo diễn” (!?)Khi tổng đạo diễn của một lễ hội lớn như thế mà không được xem trọng (nếu trọng thì có lẽ BTC ít nhất phải nhớ đến cái tên) thì ai dám tin vào nội dung của nó? Ai đó thắc mắc, phát biểu gì mà “liều” thế!
2. Trong lễ hội này có cuộc hội thảo quốc tế mà nói như ông giám đốc lãng mạn Đặng Lê NguyênVũ (Trung Nguyên) là nội dung quan trọng nhất. Theo ông, nếu xét ở một nghĩa nào đó thì lễ hội cũng hỗ trợ rất nhiều cho mục đích quảng bá thương hiệu. Đặc biệt, ông Vũ không giấu khát vọng của mình khi muốn biến Buôn Ma Thuột trở thành thủ phủ cà phê thế giới. Đó là một khát vọng không chỉ mang tính kinh tế đơn thuần mà nó còn góp phần hình thành nên một giá trị văn hóa mới.
Đó chính là sự táo bạo, phá bỏ tâm lý tự ti, tự bằng lòng… của những người trong một nước vốn có nền nông nghiệp lạc hậu. Ông Vũ tính toán rằng, cà phê Việt Nam có thể đạt kim ngạch xuất khẩu khoảng 20 tỷ USD, tương đương với dầu khí. Hơn nữa cà phê hết mùa này lại đến mùa sau chứ sẽ không cạn kiệt như dầu mỏ. Để làm được điều này, Đak Lak nói riêng và Việt Nam nói chung sẽ phải biến cây cà phê thành nền công nghiệp cà phê, từ trồng trọt đến chế biến. Ước mơ lãng mạn đầy tính khả thi đó sẽ được đặt ra cuộc hội thảo nói trên, để các nước trồng cà phê tìm cách nâng cao chất lượng, sản lượng và đặc biệt là chủ động trên thương trường, không bị thua thiệt so với các nước, các hãng chỉ chế biến và buôn bán cà phê.
Dẫu vậy, vẫn có không ít người tỏ ra nghi ngờ ý tưởng “Thủ phủ cà phê” của ông Vũ. Ngay trên trang web của Trung tâm Xúc tiến Thương mại, Đầu tư và Du lịch tỉnh Đak Lak cũng đăng tải một bài viết có tên là “Người nông dân đứng bên ngoài thủ phủ cà phê” có nội dung phản đối ý tưởng của ông Vũ. Xin nhắc lại rằng, trang web này được quảng bá trong các cuộc họp báo như là một trong những kênh thông tin chính về lễ hội nói trên.
Phải chăng cái mùi mà nhà nghiên cứu văn hóa Linh Nga Niê K’Đam cho là “gió thơm” của đại ngàn khó có thể bay xa bởi chính những tầm nhìn, lối nghĩ hạn hẹp như thế?
Thị trường London chiều tối nay giao dịch không sôi động, có xu hướng đi xuống nhiều hơn đi ngang. Có thể là mất vài trăm đồng rồi bà con ơi.
Các đại lý cũng mua rẻ hơn giá mạng báo vì cho rằng giá tăng chỉ là tạm thời và nếu tăng như mấy ngày nay thì càng khó mua bán hơn.
Khó đợi thêm được nữa vì chưa chắc có người thu.
Tâm lý bà con mình thường vậy. Giá tăng thì không muốn bán mà còn muốn đợi tăng thêm, để khi giá xuống thì ngồi xuýt xoa nuối tiếc.
Ngay ở chỗ tôi có 2 điểm thu mua. Chiều nay điểm của đại lý thì trả 38,2 còn điểm là chi nhánh công ty thì trả 38,6. Nhưng lại cũng nghe điểm chi nhánh thì trừ nhiều thứ như tạp chất, độ ẩm,hạt nâu đen… còn điểm đại lý thì không trừ.
Mong sao thị trường ổn định để bà con yên tâm đón tết. Giá cả cũng được rồi bà con ạ. Nếu có lên thì phải ra giêng mới tính được.