Theo ông Đỗ Hà Nam, Phó chủ tịch Hiệp hội Cà phê ca cao Việt Nam (Vicofa) với giá xuất khẩu cà phê như hiện nay thì kim ngạch xuất khẩu cà phê của Việt Nam trong năm 2010 chỉ vào khoảng 1 tỉ đô la Mỹ, giảm 40% so với năm 2009.
Theo ông Nam, hiện có một nghịch lý là sản lượng cà phê thu hoạch trong niên vụ 2009-2010 giảm 20-30% nhưng giá bán trên thị trường liên tục rớt. “Mặc dù giá cà phê tại các tỉnh Tây Nguyên đang xuống thấp nhưng doanh nghiệp không mua được nhiều vì gặp khó khăn về vốn”, ông Nam cho hay.
Ông Vũ Đức Tiến, Giám đốc Công ty cổ phần đầu tư và xuất khẩu cà phê Tây Nguyên, cho biết trước đây cứ đến vụ cà phê công ty ông được ngân hàng cho vay 400- 500 tỉ đồng để thu mua cà phê. Nhưng năm nay, công ty chỉ được vay 100 tỉ đồng từ ngân hàng. Chính vì vậy, để thu mua cà phê cho người dân, ông phải đi vay ở ngoài 50 triệu đô la Mỹ để giải quyết bài toán vốn.
Thời gian qua, giá cà phê liên tục giảm nhưng doanh nghiệp không thể mua được thì rất nhiều doanh nghiệp xuất nhập khẩu nước ngoài tràn vào mua cà phê tại Tây Nguyên với số lượng rất lớn. “Với tình hình này, chỉ trong vòng vài năm nữa công ty xuất khẩu cà phê trong nước có thể bị xóa sổ hoàn toàn vì thiếu nguồn lực tài chính để cạnh tranh với công ty xuất nhập khẩu cà phê của nước ngoài”, ông Nam cho biết.
Theo ông Nam, trước đây đa phần cà phê của Việt Nam được giao dịch tại sàn cà phê Luân Đôn theo phương thức bán trừ lùi nhưng rất nhiều doanh nghiệp xuất khẩu cà phê trong nước nhận thấy bất lợi với phương thức này nên chuyển sang hình thức bán giao ngay.
Khi giá cà phê tại sàn Luân Đôn xuống thấp, rất nhiều doanh nghiệp xuất khẩu cà phê Việt Nam mua vào để đẩy giá lên. Song giá cà phê không tăng lên theo dự đoán của các doanh nghiệp mà còn giảm xuống. Nguyên nhân là những nhà đầu tư tài chính trên thị trường này tính toán và biết trước được lượng cà phê dự trữ của các doanh nghiệp Việt Nam nên họ tìm cách kìm giá cà phê tại sàn Luân Đôn xuống.
Ông Nam lo lắng tình hình cứ kéo dài như thời gian qua, giá cà phê Việt Nam có thể xuống thấp ở mức 3.000-4.000 đồng/kg như cách đây 10 năm.
Ngày 10-2-2010, Ngân hàng Nhà nước đã ban hành thông tư số 03/2010/TT-NHNN để điều chỉnh một số quy định liên quan đến thị trường ngoại tệ. Đến ngày, 26-2-2010, Ngân hàng Nhà nước tiếp tục ban hành thông tư số 07/2010/TT-NHNN về quy định cho vay bằng tiền đồng Việt Nam theo lãi suất thỏa thuận.
Hiện Hiệp hội Cà phê ca cao Việt Nam (Vicofa) đang kiến nghị Chính phủ hỗ trợ lãi suất để thu mua 200.000 tấn cà phê.