Hiện tượng thời tiết El Nino, dự báo sẽ đạt đỉnh trong mùa đông đến đây, có thể là một trong những hiện tượng có cường độ cao nhất theo quan sát từ năm 1950. Sản xuất nông nghiệp và khai thác khoáng sản có thể bị nhiễu loạn. Liệu hiện tượng này có khởi sự cho một đợt tăng giá hàng hóa mới?
Sau nhiều tháng giá giảm, thị trường hàng hóa nguyên liệu đang được báo động trở lại. Hiện tượng thời tiết ai cũng lo sợ, El Niño đã “thân hành” quay lại trong năm nay sau khi dự báo giả trong năm 2014. Dòng hải lưu nóng trên Thái bình dương ở khu vực xích đạo đã xuất hiện vào mùa xuân vừa qua. Dự kiến cường độ tối đa của nó sẽ hoành hành trong đoạn từ giữa tháng mười và tháng giêng và thậm chí kéo dài đến hết quý I năm 2016, Tổ chức Khí tượng Thế giới cảnh báo như vậy. Lo ngại hơn nữa là El Nino năm 2015 có thể là một trong 4 đợt El Nino dữ dội nhất kể từ 1950 đến nay.
Hiện tượng thời tiết này dẫn đến hiện tượng gia tăng nhiệt độ bất thường mặt nước biển ở phía đông khu vực miền trung trên vùng Thái Bình Dương. Năm nay, các nhà dự báo nhận định nền nhiệt độ đó có thể tăng 2 độ C so với bình thường. Rối loạn này thường dẫn đến lượng mưa trên bờ biển phía tây của Mỹ Latinh tăng và hạn hán ở châu Đại Dương và Đông Nam Á. El Nino cũng có thể gây ra mưa lớn hoặc lũ lụt ở vùng Sừng châu Phi, nhưng phần phía nam của lục địa khô hơn.
“Ấn Độ, Indonesia, Malaysia … tất cả đều chịu tác ảnh hưởng, El Niño đặc biệt là ở Đông Nam Á nơi dễ bị hạn hán và giảm lượng mưa rào”, Benjamin Louvet chuyên gia tại Prim’Finance giải thích như vậy. Chịu ảnh hưởng bởi lượng mưa thấp hơn bình thường, Ấn Độ, nước sản xuất đường lớn thứ hai, chắc sẽ thất mùa đường trong các niên vụ 2015/2016 và 2016/2017 tới đây. Lượng mưa thiếu gây hỗn loạn các vụ mùa nông sản Thái Lan, một trong những nhà xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới. Sản lượng gạo năm nay của nước này ước xống mức thấp nhất kể từ 2004/2005 và xuất khẩu dự kiến giảm 15% năm nay, ghi nhận mới nhất của Bộ Nông nghiệp Mỹ cho biết. “Gạo là lương thực chính cho hơn 50% dân số thế giới mà thiếu thì bao nhiêu chuyện xảy ra”, vị chuyên gia nói. Sản lượng dầu cọ ở Malaysia cũng sẽ bị ảnh hưởng. “Giá dầu cọ có thể tăng, kéo theo những loại dầu khác, trong đó có dầu cải, giá loại này căng thẳng mấy bữa rày,” Benjamin Louvet nói.
Sản lượng ca cao ở Tây Phi (nơi tập trung hơn 60% sản lượng) có thể bị ảnh hưởng, giống như cà phê tại Brazil. “Tuy nhiên, tác động sẽ hạn chế hơn trong các khu vực này,” Prim’Finance trấn an. Tương tự cho ngũ cốc: “Hạn hán sẽ ảnh hưởng đến sản lượng lúa mì của Úc, nhưng đồng thời, El Niño sẽ đem lại thời tiết tốt hơn ở Bắc Mỹ nên năng suất tốt hơn, có lợi cho nông dân vùng này khi nền giá nông sản nói chung tăng,” Benjamin Louvet nhận định.
Các nước sản xuất nông nghiệp không phải là những nơi duy nhất chịu ảnh hưởng hiện tượng khí hậu này. El Niño có tác động gián tiếp vào việc sản xuất quặng, mà đồng và bạc ở hàng đầu. Thời tiết khô hạn nhất trong khu vực Đông Nam Á dẫn đến giảm sản lượng thủy điện và công suất điện làm ra không đủ bảo đảm cho hoạt động khai thác mỏ. Hơn nữa, mực nước sông suối hạ có thể cản trở việc vận chuyển khoáng sản. Ngược lại, ở vùng Mỹ Latinh, lũ trên bờ tây nhiều làm người ta lo sợ phải đóng cửa mỏ ở Peru hoặc Chile.
Tóm lại, hệ quả của biến đổi khí hậu qua El Nino có thể giúp giá nguyên liệu tăng trở lại. Giá hàng hóa nguyên liệu từ 2011 đến nay liên tục giảm, đặc biệt trong mấy tháng gần đây dội xuống sâu nữa do tăng trưởng kinh tế Trung Quốc chậm lại và nguồn cung dồi dào. Nhưng đừng nên lo lắm cho giá hàng hóa nay mai, các nhà phân tích cảnh báo. “Đợt đầu, có thể giá bình quân sẽ tăng từ 5 đến 15%, nhưng không tăng phổ biến kể cả bất ngờ cho tất cả các loại hàng hóa. Nếu như El Nino hiện xảy ra không gặp một biến chyển nào khác gây bất ngờ lên thị trường như tền tệ, chính sách…” Benjamin Louvet nói. “Thật vậy, nhìn chung thị trường đang có hướng thuận lợi hơn so thời kỳ 2008/2011. Chính vì vậy, người tham gia thị trường đang theo dõi kỹ càng hiện tượng El Nino để có những ước báo chính xác để phản ứng và quyết định đúng, ” ông ta khuyên vậy.
Phạm Kỳ Anh, theo Le Figaro 8-9-2015
Ở VN hiện tượng mưa, nắng, nóng… luôn bất thường thời gian qua đã minh chứng tác động của En-ni-nô. Mùa mưa năm nay Tây nguyên mưa rất ít, không thấy các bác TTDBKTTVTW thông báo lượng mưa trung bình cũng như mực nước các hồ chứa để mọi người nhất là cấc nhà KD cà phê thấy được cái tương lai không mấy sáng sủa của cà phê Việt Nam.