Nông dân cà phê đang tất bật thu hoạch. Giá cà phê trên sàn kỳ hạn và nội địa kéo xuống rồi giật lên bất ngờ. Lo toan bây giờ đối với nông dân là chất lượng sản phẩm, giá giằng co, có lo đó, nhưng chỉ là “ưu tiên 2” vì quan tâm thu hoạch và mưa nắng đang thực sự là vấn đề mấu chốt cho sản phẩm của họ hiện tại.
Bận rộn thu hoạch
Tại nhiều nơi trên các tỉnh Tây Nguyên, cà phê đang vào đợt thu hoạch rộ. Ước đến nay thu hái ước đạt 35-45%. Thời tiết hanh khô là một thuận lợi lớn cho chất lượng cà phê đợt này. Đặc biệt, chất lượng nước trong tách thử nếm hi vọng sẽ đạt yêu cầu. Đây là điều mong mỏi lớn nhất của cả người bán lẫn bên mua tại mỗi mùa thu hoạch, là sự quan tâm bậc nhất của các hãng rang xay trên thế giới trong giao nhận cà phê.
Tuy nhiên, nhiều nông dân báo rằng sản lượng năm nay sẽ giảm, kích cỡ hạt đến nay vẫn nhỏ. Đối với đánh giá sản lượng, kích cỡ hạt là một trong những thước đo khá quan trọng cho vụ mùa; hạt càng lớn, sản lượng nhờ vậy càng lớn.
Sản lượng niên vụ mới này ước chỉ chừng 1,5 triệu tấn, so với niên vụ 2011-12 chừng 1,65 triệu tấn. Đó là ý kiến bên lề nhiều hội nghị chuyên ngành cà phê gần đây. Con số này được nhiều người đi khảo sát thực địa đưa ra và không ít người đã đồng ý với ước lượng này.
Như vậy, niên vụ này thu hoạch xảy ra khá sớm so với bình thường,có thể do một đợt mưa trái mùa năm ngoái kích cây cà phê ra hoa sớm. Song, phải sòng phẳng nói rằng lượng hàng chu chuyển trên thị trường đến nay vẫn ít. Đại bộ phận trái cà phê được hái đang còn nằm trong bao chờ hay mới chỉ được phơi phóng.
Đối với nông dân, đây chưa phải là lúc nhìn thị trường vì họ còn đang quá tất bật với thu hoạch, đánh vật với thời tiết và chất lượng vụ mùa. Tuy nhiên, giá lên xuống thất thường cũng dễ làm nao núng tâm lý của không ít người lo xa.
Giá trong thế giằng co
Tuy biến động không nhiều, giá cà phê giằng co căng thẳng y hệt như cuộc chạy đua giành chiếc ghế tổng thống Mỹ xảy ra vào ngày 6-11 đầu tuần này. Nhiều sàn giao dịch hàng hóa đang sử dụng đồng đô la Mỹ làm đồng tiền thanh toán nên rất nhiều khi, để cử tri hài lòng, giá hàng hóa như cà phê phải “biết cách cư xử” dịu dàng trước ngày bầu cử.
Trường hợp năm nay đi đúng như thế. Ngay sau ngày có kết quả bầu cử tổng thống Mỹ, giá cà phê trên các sàn giao dịch đã tăng “đẹp” những ngày tiếp theo. Nếu như cuối tuần trước, giá robusta của sàn giao dịch Liffe NYSE chốt mức 1.976 đô la/tấn thì đến ngày 6-11, đúng ngày bầu cử, chỉ còn 1.919 đô la/tấn cơ sở tháng 1-2013, là tháng giao dịch chính hiện nay.
Giá sàn kỳ hạn đã tăng lên ngay sau khi có kết quả bầu cử. Đến khuya hôm qua 9-11 tức rạng sáng hôm nay thứ bảy 10-11, giá đóng cửa tháng 1-2013 sàn giao dịch robusta London lên lại đúng mức 1.976 đô la/tấn, phục hồi từ mức 1.919 đô la và bằng giá đóng cửa cuối tuần trước (xin xem biểu đồ 1 phía trên). Các mức này, dưới 2.000 đô la/tấn, được cho là thấp và các nhà xuất khẩu nước ta chưa thể mạnh tay bán ra vì sợ rủi ro hụt chân hàng.
Giá cà phê nhân xô tại các tỉnh Tây Nguyên cũng xuống mức 38.000 đồng/kg trong mấy ngày đầu tuần, mất 1.000 đồng so với cuối tuần trước nhưng rồi bùng lên lại mức cũ 39.000 đồng/kg cuối tuần trước vào sáng nay 10-11. Như vậy, sau khi giằng co đi xuống, giá nội địa đã quay lại mức cũ của cuối tuần trước.
Giá xuất khẩu loại 2, 5% đen vỡ dựa trên mức chênh lệch đang quanh mức trừ từ 30 đến 50 đô la/tấn. Như thế, giá xuất khẩu có tăng so với cách nay vài tuần chừng 20-30 đô la/tấn.
Cuộc chiến arabica/robusta đang vào kỳ gay go?
Brazil được mùa. Brazil là nước xuất khẩu chủ yếu arabica, còn robusta thường được để lại trong nước tiêu thụ nội địa và được chế biến cà phê hòa tan. Sản lượng cà phê của nước ta có thể mất, nhưng con số cơ học vẫn còn khá to nếu nói chừng 1,5 triệu tấn.
Ngoài Brazil, Colombia, Honduras và nhiều nước xuất khẩu arabica đang tăng dần sản lượng nhờ được giá trong mấy niên vụ qua. Giá arabica có lúc đạt quanh mức 7.000 đô la/tấn trên sàn kỳ hạn Ice New York.
Brazil đang tranh thủ bán ra. Việt Nam đang vào mùa. Rang xay đang cần hàng sản xuất cho mùa lạnh. Chỉ riêng hàng cà phê được sàn kỳ hạn arabica Ice xác nhận đến ngày 9-11 đã tăng lên mức 2,45 triệu bao.
Nếu muốn biết tính cạnh tranh của hai loại cà phê, chỉ cần xem giá cách biệt giữa hai loại trên hai thị trường. Nếu như cách đây đúng 14 tháng, giá cách biệt giữa arabica và robusta chừng 4.150 đô la tấn, thì đến ngày 9-11-2012, mức cách biệt này chỉ còn chừng dưới 1.340 đô la/tấn, tương đương với 60,67 cts/lb (xin xem biểu đồ 2).
Ở những mức này, nguy cơ mất tính cạnh tranh của robusta đang lớn dần. Trong khung giá cách biệt này, rang xay có thể chọn lựa mua arabica vì giá loại cà phê này đang khá rẻ so với robusta. Đây cũng là cơ hội cho các hãng rang xay cải thiện chất lượng, mùi vị sản phẩm trong tách cà phê của mình.
Arabica là loại cà phê quyết định mùi vị tách cà phê, trong khi đó cà phê robusta dùng để pha trộn và làm cà phê hòa tan, một loại thức uống công nghiệp giá bình dân.
