Theo báo cáo tháng 5/2010 của Bộ Nông nghiệp Mỹ được đăng tải trên Website của cơ quan này, Việt Nam đã sản xuất 18 triệu bao cà phê, tương đương 1,08 triệu tấn trong niên vụ 2008/09. Sản lượng của niên vụ 2009/10 dự kiến sẽ giảm còn 17,6 triệu bao, tương đương 1,05 triệu tấn, do thời tiết xấu (mưa sớm và nhiều hơn thường lệ) trong giai đoạn cây ra hoa và thu hoạch.
Sản lượng và năng suất
Vụ 2008/09:
Sản lượng cà phê của Việt Nam niên vụ 2008/09 đạt 18 triệu bao, tức 1,08 triệu tấn. Năng suất bình quân của vụ này đạt 2,16 tấn/héc ta. Chính phủ Việt Nam nỗ lực hạn chế việc mở rộng diện tích trồng cà phê trong khoảng 500.000 – 525.000 héc ta, trong khi chú trọng cải thiện những diện tích đã có sẵn. Trong vài năm qua, người trồng cà phê Việt Nam đã tăng thêm 2.000 héc ta diện tích đất trồng cà phê mỗi năm tại các tỉnh trồng chủ chốt. Cà phê arabica hiện chiếm 35.000 héc ta và chỉ chiếm 6% trong tổng diện tích cây cà phê của cả nước.
Chính phủ Việt Nam tiếp tục khuyến khích người nông dân áp dụng tiêu chuẩn quy trình nông nghiệp an toàn (GAP – Good Agricultural Practices) cho cà phê.
Chính phủ đồng thời cũng yêu cầu Viện Khoa học Kỹ thuật Nông Lâm nghiệp Tây Nguyên (WASI) phải nghiên cứu, chọn lọc và cho lai giống các loại cà phê mới, cung cấp những hỗ trợ về kỹ thuật nhằm giúp nông dân thay thế các cây cà phê cũ bằng những cây mới phù hợp với từng địa phương nhằm giúp đạt lợi nhuận kinh tế cao hơn so với các loại cũ.
Vụ 2009/10:
Trong niên vụ 2009/10, sản lượng cà phê của Việt Nam ước giảm còn 17,5 triệu bao, tương đương 1,05 triệu tấn, thấp hơn 3% so với niên vụ trước đó, do mưa quá nhiều trong giai đoạn cây ra hoa và thời gian thu hoạch tại các tỉnh Đắc Lắc và Lâm Đồng – hai địa phương trồng cà phê lớn nhất nước. Bên cạnh đó, mưa bất thường ở thời điểm cuối giai đoạn ra hoa cũng là nguyên nhân khiến trái cà phê chín ở những thời điểm khác nhau, làm giảm chất lượng quả.
Bên cạnh đó, niên vụ này, Việt Nam sẽ phải chịu chi phí nhân công trong thu hoạch cà phê gia tăng bởi thiếu nhân lực.
Năng suất cà phê niên vụ 2009/10 của Việt Nam dự kiến đạt 2,09 tấn/hécta, thấp hơn 3,2% so với vụ trước.
Trong niên vụ 2010/11 và 2011/12, sản lượng cà phê của Việt Nam có thể đạt 18,73 triệu bao, tức khoảng 1,12 triệu tấn, cao hơn 7% so với vụ trước đó nhờ thời tiết thuận lợi hơn trong giai đoạn cây ra hoa.
Người trồng cà phê cho biết, hầu hết các cây cà phê đều cho quả tốt và đang chín trái khá đồng đều ở thời điểm hiện tại của vụ. Mùa khô tại các khu vực trồng cà phê chủ chốt, kéo dài từ tháng 11 năm ngoái đến tháng 4 năm nay, rất may là không ảnh hưởng tới sản lượng. Theo VICOFA, tính đến thời điểm này, chỉ khoảng 2.500 héc ta cà phê của tỉnh Đắc Lắc bị ảnh hưởng bởi hạn hán, và vì thế sẽ không ảnh hưởng tới tổng sản lượng cà phê của cả niên vụ.
Chính phủ Việt Nam trong năm nay vẫn tiếp tục khuyến khích người dân thay thế các cây cà phê già và năng suất kém bằng các cây cà phê cho năng suất và chất lượng cao hơn, đặc biệt tại các tỉnh Đắc Lắc và Lâm Đồng. Bên cạnh đó, chính quyền địa phương cũng có các biện pháp bao gồm cung cấp giống mới và chuyên gia kỹ thuật cho người nông dân nhằm giúp họ học hỏi các kỹ thuật canh tác mới nhằm cải thiện chất lượng cà phê. Tuy nhiên, do giá cà phê giảm gần đây đã không hỗ trợ hay khuyến khích người dân thay thế cây cà phê cũ và lâu năm, bởi số tiền mà họ thu được từ việc bán cà phê quá thấp.
Giá cà phê giảm trong năm nay còn có thể khiến người dân giảm lượng phân bón cho cây vụ tới, do thu nhạp của họ giảm.
Sản lượng cà phê robusta của Việt Nam niên vụ này dự kiến vẫn chiếm 97%. Sản lượng cà phê arabica vẫn tăng nhẹ dù diện tích đuợc mở rộng tại các tỉnh phía Bắc và miền Trung như Quảng Trị, Sơn La và Hoà Bình.
Tiêu thụ
Báo cáo cho thấy, tiêu thụ cà phê ở thị trường nội địa Việt Nam niên vụ 2008/09 đạt 1,06 triệu bao, tương đương 64 nghìn tấn hạt xanh, chiếm chỉ 5,9% tổng sản lượng của cả nước. Trong niên vụ 2009/10, tiêu thụ dự đoán tăng lên mức 1,1 – 1,2 triệu bao, tương đương 72 nghìn tấn hạt, cao hơn 13% so với vụ trước, và chiếm 6,7% tổng sản lượng cà phê sản xuất ra.
Báo cáo dự đoán, niên vụ 2010/11 tiêu thụ cà phê nội địa Việt Nam sẽ đạt 1,26 triệu bao, tức 75,6 nghìn tấn hạt, tăng 5% so với vụ trước.
Tiêu thụ cà phê ở thị trường Việt Nam đang tăng nhờ hiệu quả của các kế hoạch marketing khi giới kinh doanh bắt đầu chú trọng tới thị trường nội địa thông qua phương thức mở các chuỗi cửa hàng theo phong cách phương Tây như Highlands Coffe, Gloria Jean’s, The Coffee Bean, Tea Leaf, và Illy.
Hiện tiêu thụ cà phê nội địa vẫn gia tăng ở tầng lớp trung lưu.
Dù vậy, theo Tổ chức Cà phê Quốc tế, hiện tiêu thụ cà phê bình quân đầu người tại Việt Nam ở mức 0,83 kg, thấp hơn nhiều so với ở các nước như Braxin 5,72 kg/người, EU 4,83 kg/người và Mỹ 4,13 kg/người.
Mậu dịch
Xuất khẩu cà phê của Việt Nam niên vụ 2008/09 đạt 16,3 triệu bao, tương đương 977 nghìn tấn, với kim ngạch 1,49 tỷ USD, giảm 25% so với niên vụ trước đó do giá cà phê thế giới giảm. Mỹ vẫn là khách hàng mua cà phê nhân lớn thứ hai của Việt Nam, sau Đức, và chiếm 16% tổng xuất khẩu cà phê của Việt Nam. Việt Nam còn xuất khẩu một lượng nhỏ cả cà phê rang xay và cà phê trộn 3 trong 1 sang thị trường Mỹ, với trị giá 193 triệu USD trong thời gian này.
Trong niên vụ 2009/10, Việt Nam dự kiến sẽ xuất khẩu 16,67 triệu bao cà phê, tương đương 1 triệu tấn. Trong 6 tháng đầu vụ, xuất khẩu đạt 8,58 triệu bao, tức 515 nghìn tấn cà phê hạt, giảm 14,4% so với cùng kỳ niên vụ trước. Về kim ngạch, xuất khẩu cà phê 6 tháng đầu vụ đạt 726 triệu USD, giảm 24% so với cùng kỳ, do giá giảm trên thị trường thế giới.
