(04-06-2015) Tại sao giá cà phê robusta yếu?

Giá cà phê trên sàn robusta IE đóng cửa tại mức không đổi so với hôm qua 1723 USD/tấn sau khi chòng chành 20 USD bên cao bên thấp. Trong khi đó, trên sàn arabica, có lúc xuống chỉ còn 130.60 cts/lb. Cứ tưởng tuột mất luôn nhưng cuối cùng đóng cửa trụ lại được 134.30 cts/lb, tăng 1.60 cts/lb.

Thái độ lừng khừng của sàn robusta cũng dễ hiểu vì không chịu áp lực mua bù khống như sàn arabica.

Một vài nhà phân tích trên sàn cho rằng giá robusta đang “hết hơi” do mấy hôm trước tăng khá mạnh.

Như vậy, đợt vượt cạn từ 1575 USD/tấn nay lên 1723 USD/tấn, tăng gần 150 USD/tấn đã giúp nhiều người “lai tỉnh” vì giá thấp phải đối mặt với thua lỗ vì giá robusta trong nước có lúc xuống 34 triệu đồng/tấn, còn người bán hàng vào kho, giá trị hàng bấy giờ chỉ chừng 31-32 triệu đồng/tấn.

Thị trường “khó biết đâu mà lần”, nhiều người thường bảo thế khi giá dao động mạnh. Chắc cũng cần điểm lại giá robusta xuống do ai và vì sao.

Thường chúng ta trách các quỹ đầu cơ lũng đoạn trên các sàn kỳ hạn. Không sai! Đợt giá xuống dốc tuần trước cũng do đầu cơ bán khống quá đà trên sàn kỳ hạn Arabica đưa giá cà phê hai sàn đã thấp nay thấp hơn.

Song, các nước sản xuất cũng nên xem lại mình, “tiên trách kỷ hậu trách nhân” vì chính đôi khi ta tạo điều kiện cho đầu cơ thao túng mà không biết.

Từ mấy tháng nay, giá cà phê trên 2 sàn liên tục giảm. Vì sao? Xuất phát từ Brazil, tin sản lượng nước này lớn, thị trường từ lo sốt vó chuyện thiếu hàng do Brazil hạn hán mất mùa thì nay giật mình tự bảo “chắc không phải thế”. Đã đành người mua bao giờ cũng muốn nói “được mùa” để mua cho được giá rẻ, không ai đi buôn mà muốn sử dụng vốn lớn cả. Nhưng không có lửa làm sao có khói khi mà một mặt nói mất mùa mặt kia chạy bán hàng ra rầm rộ. Tính đến hết tháng 5-2015, Brazil đã xuất khẩu được 36,8 triệu bao, là con số cao nhất lịch sử xuất khẩu cà phê của nước này. Khi con số này kết hợp với các ước đoán sản lượng năm tới của các hãng kinh doanh, người ngoài đường còn phải tin huống chi đến giới kinh doanh chuyên nghiệp. Vấn đề bây giờ là tồn kho gối vụcủa Brazil là bao nhiêu, nếu ít, khả năng có thể có nước khác bù đắp, v.v và v.v…

Vẫn chưa hết, đồng Real Brazil (BRL) làm sinh chuyện thêm vì chính dao động thất thường của đồng BRL làm đau đầu “chiến hữu” trồng cà phê trên thế giới hơn gì cả. Một điều đáng ngại nữa là khuynh hướng phá giá đồng bản tệ này làm giá nông sản và đặc biệt mặt hàng cà phê không chỉ của Brazil mà của các nước khác, trong đó có nước ta. Đến hôm qua, tỉ giá đồng BRL vẫn rẻ so với USD, 1 USD ăn 3,19 BRL!

Nói vậy để có cái mà giải thích và chủ yếu để cảnh tỉnh cho mình.

Nhưng vẫn còn cả núi lý do cho thị trường cà phê còn lắm rủi ro nhìn từ phía cung ứng. Tình trạng trái đất ấm dần lên là một đe dọa thực sự cho sản lượng cà phê thế giới nay mai. Ngay như tại các vùng cao như xứ Đà Lạt sương mù của nước ta trong mấy ngày qua còn phải hứng chịu những trận mưa lớn và lũ quét do thời tiết thay đổi thất thường, các vùng lạnh phù hợp cho cây cà phê thì nay nóng hơn, dịch bệnh lây lan cho cây vừa khó kiểm soát vừa làm giảm sản lượng. Không còn nghi ngờ gì năm ngoái Brazil có một trận hạn hán gay gắt nhưng lại mùa bội thu kỷ lục. Nhưng nếu như năm nay Brazil thêm một trận hạn hán như thế nữa, chắc chắn tình hình cung ứng sẽ khác đi. Đến nay thị trường thấy sản lượng arabica tại Brazil khá ổn nhưng lượng robusta ít hơn do đợt khô hạn ở vùng thấp hơn. Nên khả năng rủi ro do biến đổi khí hậu hoàn toàn là dấu hỏi lớn, còn để mở và có thể tạo cơ hội cho giá cà phê bất kỳ lúc nào.

Tuy nhiên, thiên tai là yếu tố bất ngờ dù thời nay tần suất xuất hiện dày hơn. Đồng BRL mất giá, nếu robusta được giá, không ai cấm nước này xuất khẩu mạnh (như họ đã từng làm năm trước).

Trừ phi hàng robusta của nước ta mất mùa thực sự, còn nếu như có tin nói trữ hàng chờ giá tăng để bán, hay do một sức ép tài chính nào đó mà phải bán đồng loạt, thì đấy thực sự là mối đe dọa cho giá trên sàn kỳ hạn robusta và giá nội địa.

Đồng USD khi tăng khi giảm, chủ yếu theo hướng tăng do nền kinh tế Mỹ đã ít nhiều phục hồi, lại không ủng hộ giá lên cho hàng nông sản. Thêm nữa, giá cách biệt giữa arabica và robusta, mức cách biệt giữa hai sàn hiện nay vừa đủ để các hãng rang xay chọn mua hàng arabica phẩm cấp thấp…Sáng nay, mức cách biệt này là 55,65 cts/lb tương đương với 1226 USD/tấn. Đó là những lo ngại nên được mỗ xẻ để tìm một phương cách có lợi nhất cho mua bán cà phê trong tình hình mới.

Dự kiến giá mở cửa sàn robusta IE chiều nay 4/6/2015 từ không đổi đến tăng nhẹ.

 Khuynh hướng chung: Trung tính

Nguyễn Quang Bình