Thị trường cà phê Bắc Mỹ đang rối như tơ vò khi phải đối mặt với những câu hỏi lớn: Cuộc chiến thương mại do Tổng thống Mỹ Donald Trump khởi xướng sẽ tác động thế nào đến họ? Ở khu vực này, mọi thứ từ sản xuất đến giao thương đều đan xen chặt chẽ giữa các nước.
Các công ty cà phê thường đặt nhà máy rang xay, đóng gói ở cả Mỹ và Canada để tiện phục vụ khách hàng. Nhưng giờ đây, khi Mỹ đe dọa áp thuế và các nước khác có thể “đáp trả”, họ phải đau đầu tính toán: Sản xuất cái gì, ở đâu cho đỡ thiệt? Mexico thì vẫn đều đặn gửi cà phê xanh xịn sò cho Mỹ và Canada, chưa kể còn xuất khẩu cả cà phê hòa tan.
“Xuyên biên giới Mỹ-Canada, chuyện rang xay và phân phối cho cửa hàng diễn ra nhộn nhịp ở cả hai phía,” một ông lớn trong ngành cà phê tiết lộ, nhưng xin giấu tên vì vấn đề nhạy cảm. Chẳng hạn, Starbucks rang hết cà phê cho hàng trăm cửa hàng ở Canada ngay tại Mỹ. “Nếu chính trị hay thuế má thay đổi, chúng tôi sẽ xoay sở để thích nghi thôi,” sếp lớn Starbucks Brian Niccol chia sẻ trong buổi họp cổ đông hôm thứ Tư.
Dù Mỹ hoãn đánh thuế 25% lên hàng hóa từ Canada và Mexico, giấy tờ mà Reuters có được cho thấy cà phê phần lớn vẫn “nằm ngoài vòng phủ sóng” của hiệp định USMCA. Thế nên, nhiều nhà buôn phải chơi an toàn. Jeff Bernstein, sếp công ty RGC ở Quebec, Canada, kể: “Chúng tôi thêm điều khoản vào hợp đồng, nếu thuế 25% có hiệu lực thì người mua chịu. Ai cũng làm vậy cả. Như lô cà phê từ Mexico sang Oakland, khách hàng gật đầu ngay.”
Nestle thì đang “chơi lớn” ở Mexico với dây chuyền cà phê hòa tan, hợp tác cùng hàng nghìn nông dân để đẩy mạnh trồng robusta – loại cà phê chủ đạo. Hỏi ý kiến thì hãng chưa trả lời ngay.
Bill Murray, Chủ tịch Hiệp hội Cà phê Quốc gia Mỹ, bức xúc: “Đánh thuế cà phê là ảnh hưởng tới 3/4 dân Mỹ đấy. Ai cũng nghĩ xuất khẩu mới ngon, nhưng Mỹ làm gì trồng được cà phê đâu mà!” Ngành này còn lo xa hơn, khi Mỹ có thể “sờ gáy” các nước Nam Mỹ – nơi cung cấp phần lớn cà phê nhập khẩu. “Trump từng nhắc Brazil trong một bài phát biểu, dù chỉ thoáng qua. Brazil đang bị để ý rồi,” Andre Acosta từ công ty Marex nói. Brazil, nói nhỏ cho mà biết, là “ông trùm” cà phê toàn cầu đấy.
Mới tuần sebelum, Phó Tổng thống Brazil Geraldo Alckmin đã gặp Bộ trưởng Thương mại Mỹ Howard Lutnick, và hai bên bắt đầu bàn bạc về thương mại. Xem ra ngành cà phê Bắc Mỹ còn lắm drama để theo dõi trong thời gian tới!
