Xuất khẩu cà phê đã vượt mốc 5 tỉ USD, nhưng mặt hàng này vẫn còn đối mặt nhiều thách thức.
Niên vụ 2023-2024 ghi nhận nhiều biến động nhưng cũng mang lại kết quả tích cực cho ngành cà phê Việt Nam.
Theo Tổng cục Hải quan, cả nước xuất khẩu 1.476.842 tấn cà phê, thu về 5,425 tỉ USD. Dù sản lượng giảm 11,3% so với niên vụ trước, giá trị xuất khẩu vẫn tăng gần 33% nhờ giá cao kỷ lục, lần đầu tiên vượt 100.000 đồng/kg và hiện trên 120.000 đồng/kg.
Đắk Lắk – thủ phủ cà phê Việt Nam – đóng góp khoảng 18% kim ngạch xuất khẩu. Thương hiệu “Cà phê Buôn Ma Thuột” đã có mặt tại hơn 80 quốc gia và vùng lãnh thổ, góp phần khẳng định vị thế của Việt Nam là nhà cung cấp cà phê lớn thứ hai thế giới, chỉ sau Brazil.
Dù đạt nhiều thành tựu, xuất khẩu cà phê đối mặt với rất nhiều thách thức.
Giám đốc Nông nghiệp bền vững Simexco Đắk Lắk (một trong những nhà xuất khẩu cà phê hàng đầu Việt Nam) – ông Nguyễn Tiến Dũng – chỉ ra 2 thách thức lớn gồm biến đổi khí hậu và hàng rào kỹ thuật của nhà nhập khẩu.
Đầu tiên là biến đổi khí hậu dẫn đến suy giảm nguồn nước tưới cây cà phê. Thời tiết Tây Nguyên không còn phân rõ hai mùa như trước.
Giai đoạn cây cà phê phân hóa mầm hoa và lúc thu hoạch rất cần khô ráo thì trời lại mưa, trong khi mùa khô hạn kéo dài và nắng nóng gay gắt. Thời tiết bất lợi đã làm giảm năng suất, chất lượng cà phê.
Thị trường xuất khẩu cũng đối mặt với nhiều thách thức khi nhà nhập khẩu xây dựng các tiêu chuẩn kỹ thuật khắt khe. Trong đó có quy định chống phá rừng (EUDR) của EU – thị trường chiếm 41% xuất khẩu cà phê Việt Nam.
Để đáp ứng yêu cầu trên, theo ông Dũng, cần phải xây dựng bản đồ số, truy xuất nguồn gốc đến từng nông hộ. Việc này cần nhiều thời gian chi phí do vùng sản xuất còn nhỏ lẻ với khoảng 600 nông hộ. Vì vậy rất cần sự hỗ trợ từ trung ương, địa phương, doanh nghiệp cũng như sự thích ứng, hợp tác của nông dân…
