Giá trên các sàn kỳ hạn hàng hóa nguyên liệu bùng phát ngay sau phiên họp mới đây (ngày 15 và 16-3-2016) của Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed). Hệ quả trông thấy ngay khi chấm dứt phiên họp: giá trị đồng USD giảm và niềm tin vào giá hàng hóa tăng mạnh trở lại.
Chỉ số đồng USD giảm…
Chỉ số USD quá nhạy!
Thật ra, khi Fed công bố quyết định không tăng lãi suất cơ bản đồng USD vào cuối phiên họp (thứ Tư 16-3-2016), bấy giờ chẳng có gì bất ngờ. Nhưng khi Fed dự báo lãi suất năm 2016 có thể chỉ nâng thêm 50 điểm, còn 50 điểm dành cho năm 2017, bấy giờ giá trị đồng USD mới chao đảo, giảm ngay xuống 0,7 điểm. Thêm vào đó nữa, khi Fed sử dụng các lý do chính để không tăng lãi suất như dựa vào các thông số tăng trưởng kinh tế Mỹ và hoàn cảnh kinh tế thế giới, thì bấy giờ thị trường càng bung mù trời! Giá vàng vượt mạnh ngay sau khi Fed công bố quyết định không tăng lãi suất.
Đồng USD giảm kéo giá hàng hóa lên
Phản ứng giá dầu thô khi chỉ số USD giảm
Khi định hồn lại, thị trường tài chính vẫn theo trớn cũ, giá trị USD rớt thêm 1,1 điểm ngày hôm sau 17-3 (xem biểu đồ chỉ số đồng USD). Các sàn hàng hóa kim loại quý nhảy tưng tưng, giá dầu thô tăng lên trên 40 USD/thùng, giá kim loại đồng lên 2,30 USD/lb. Giá các mặt hàng nông sản cũng đua nhau tăng. Giá cà phê arabica trên sàn New York tăng mạnh từ dưới 132 cts/lb lên trên 134 cts/lb và chạm đỉnh 136.40 cts/lb (xem biểu đồ).
Phản ứng giá vàng khi chỉ số USD giảm
Tuy nhiên, nếu nhìn thật sâu, qua chuyện chưa quyết định tăng lãi suất cơ bản đồng USD, Mỹ đang áp dụng chính sách “cây gậy và củ cà rốt”. Chiến tranh tiền tệ nhìn từ góc độ này lộ mồn một. Nói vậy có nghĩa là gì? Là tại sao lạm phát Mỹ khi tăng lên 2% là phải tăng lãi suất như những gì đã hoạch định chứ! Nhưng không, Washington chờ phản ứng của Bắc Kinh và Bruxelles, muốn uốn éo họ làm sao phải có chính sách phù hợp với hoàn cảnh mới của nền kinh tế Mỹ hiện tại.
Vả lại, thị trường cổ phiếu sau một thời gian tăng miết đang cần thay đổi, giới đầu cơ muốn tạo sóng. Giá cổ phiếu đang tăng cực mạnh thì tự nhiên “rớt đài” ngay ngày Fed công bố không tăng lãi suất! Chưa kể đến tình huống là lạm phát đang tăng, nếu như gặp phải giá cổ phiếu tăng cực mạnh thời điểm ấy, thì thị trường có thua gì quả bom ngàn cân phát nổ!
Còn nhớ vào ngày 11-2, giá dầu thô xuống mức 26,05 USD/thùng, là thấp nhất tính từ năm 2003. Dầu thô có thời lên 107 USD/thùng vào tháng 6-2014 nhưng cũng từ bấy giờ giá lao xuống nhanh do khai thác quá mức, đồng USD mạnh và giá hàng hóa trên thị trường nói chung đều đi vào chu kỳ giảm.
Tuy nhiên, từ đáy như đã nói, có lúc giá dầu thô vực lên lại được 50%. Các nhà phân tích còn cho rằng giá dầu thô sẽ còn lên do trước đây bán khống quá mức. Giá dầu thô không tăng một mình mà trong hoàn cảnh chung, nhiều mặt hàng cũng tăng cùng.
Giá trên các sàn kim loại quan trọng như đồng cũng vươn lên. Giá đồng chạm đỉnh vào năm 2011 ở mức 4,60 USD/lb. Từ đó cứ dập dìu xuống dần. Thường thị trường nhìn giá đồng để đoán sức khỏe kinh tế của thế giới. Trung quốc giảm mua, giá đồng xuống mức 1,93 USD/lb vào tháng 1-2016. Từ bấy giá đồng nhích dần lên, tới 2,15 USD/lb đầu tháng 3-2016 và tuần trước có lúc chạm 2,30 USD/lb. Giá vàng tăng mạnh từ đầu năm đến nay, từ mức 1060 USD/ounce lên 1250 USD/ounce thứ Sáu 18-3-2016. Giá cước vận tải biển trong tháng 03-2016 cũng lấy lại 35% những gì đã mất từ đầu năm.
Giá hàng hóa giữa chốn ba đào
Phản ứng giá cà phê arabica khi chỉ số USD giảm
Công bằng mà nói giá hàng hóa tăng trước khi Fed ra quyết định không thay đổi lãi suất. Nhưng trước đó một tuần, ngân hàng trung ương EU ECB lại kiên quyết áp dụng chính sách nới lỏng tiền tệ, Nhật và Trung quốc vẫn bơm vốn vào nền kinh tế, ép đồng USD tăng.
Nhiều người tin rằng không tăng lãi suất đồng USD là khởi điểm chấm dứt 4 năm thị trường hàng hóa có giá xấu. Thật vậy, ôn lại lộ trình ta thấy: trong suốt hơn 2 tuần qua, các ngân hàng trung ương trên thế giới đã kéo đồng USD rớt giá. Vào ngày 10-3, ECB cho biết sẽ không cắt giảm lãi suất nữa. Đúng ngày đó đồng chỉ số đồng USD rớt 1,1 điểm. Ngày 16-3, Fed tuyên bố không tăng lãi suất, chỉ số USD rớt thêm 0,7 điểm. Ngày hôm sau 17-3 mất thêm 1,1 điểm. Nếu như mới đầu tháng 3-2016 chỉ số đồng USD ở mức 99 điểm thì đến ngày 18-3 đóng cửa chỉ còn 95 điểm.
Đi đường nào?
Quyết định không tăng lãi suất cơ bản đồng USD của Fed chính là một món đáp trả, là “cây gậy”. Rõ ràng một nền kinh tế mạnh không thể có một đồng tiền yếu. Tuy nhiên, đứng giữa gió bão của cuộc chiến tranh tiền tệ, thế tạm thời buộc Fed đưa “cây gậy”, và một đợt dậy sóng trên giá hàng hóa vào giữa tháng 03-2016 là thế.
Nhìn từ góc độ này, ta mới thấy giá hàng hóa trên các sàn tài chính phái sinh cực kỳ bấp bênh, lên lên xuống xuống không còn là chuyện bất thường. Nên yêu cầu có một dự báo cho kinh doanh cà phê hàng thực, thì cũng chỉ khuyên được là “liệu cơm gắp mắm”. Thị trường hàng hóa hiện nay không dành cho nhà nông đơn lẻ, mà cho đại gia nhiều tiền lắm của muốn tìm cơ hội kiếm tiền dễ. Dĩ nhiên, kiếm dễ cũng sẽ mất dễ!
Nguyễn Quang Bình
Xem thêm>>Cà phê và nông sản vẫn phải phụ thuộc vào tỷ giá tiền tệ
Thị trường hàng hóa hiện nay không dành cho nhà nông đơn lẻ, mà cho đại gia nhiều tiền lắm của muốn tìm cơ hội kiếm tiền dễ. Dĩ nhiên, kiếm dễ cũng sẽ mất dễ!
Đây chính là suy nghĩ của tôi.
Quan trọng là sau cây gậy thì có là tới cái gì .
Chỉ trong một đời người (70 năm trở lại đây). Dân số tăng từ 2 tỉ lên 6,7 tỉ thì lấy đâu ra nông sản hay hàng hóa đáp ứng? Hàng hóa chỉ có thể đắt hơn, đắt hơn và đắt hơn. Nó không thể hiện bằng việc bạn cầm nhiều tiền mua được nhiều hàng hóa, và ngược lại cầm ít tiền mua ít hàng. Hiện tại chỉ có quy luật đúng là cầm nhiều tiền sẽ mua được ít hàng, và cứ thế ít dần hàng đi trong tương lai nếu dân số cứ đà tăng như bây giờ. Giá cà phê giảm chỉ là hiện tượng đầu cơ tích trữ trong ngắn hạn, không thể kéo dài lâu được