Tuy có giá đóng cửa dương, hai sàn kỳ hạn đi theo hai cách riêng. Sàn arabica New York tăng 5,35 cts/lb để đóng cửa tháng 12-2015 đạt 140.60 cts/lb. Sàn robusta London chỉ tăng 4 usd/tấn chốt tại 1719 usd/tấn.
Tại sao thế? Tại sao các nguồn tin đều cho rằng Brazil mất mùa robusta, Việt Nam hạn hán, Indonesia mưa nhiều v.v…nhưng không tăng mạnh như arabica New York? Lại có thắc mắc chắc là do sản lượng Brazil có vấn đề nên New York mạnh như thế! Cũng có người hỏi tại sao đồng nội tệ real Brazil (BRL), Peso Colombia (PEC), Rupiah Indonesia (RPI) đều phá giá như VND vài hôm nay nhưng sao giá cứ tăng?
Nếu theo dõi kỹ, thị trường cà phê trên hai sàn ngày hôm qua có thể phản ánh rất nhiều điều cho “thế cuộc” cà phê hiện nay và thời gian sắp tới.
Nếu tin sản lượng cà phê robusta trên toàn thế giới là mất mùa thật sau những dự báo sản lượng của một vài đơn vị nghiên cứu và tư vấn của Brazil, đáng ra giá robusta tăng mạnh mới đúng “tầm” dự báo. Nhưng ở đây hoàn toàn không. Yếu tố mất mùa sản lượng robusta đã bị gạt ra, yếu tố VND phá giá trở thành chất xúc tác cấu thành giá lên ngôi. Thị trường không nhìn VND mất giá theo thế “tĩnh”, biên độ 2% của Ngân hàng nhà nước đưa ra. Giới đầu cơ tài chính tin còn những cuộc rượt đuổi “phá giá” giữa VND và Nhân dân tệ (NDT) còn nhiều gay cấn nếu như Trung quốc cứ phá giá NDT liên tục. Có người dự đoán NDT phải mất thêm 5% nữa sau khi chỉ trong 3 ngày tính từ ngày phá giá đồng NDT mất 5%, tức tổng số 10%! Cái nhìn của giới đầu cơ tài chính đối với quyết định “mở rộng biên độ tỷ giá VND/USD” chỉ là mới bắt đầu. Nên giá robusta không mạnh vì đang được giới đầu cơ “canh ke” khuynh hướng giá trị VND nay mai. Nếu như sàn robusta thường chịu ảnh hưởng bởi lượng hàng hóa từ Việt Nam, thì việc phá giá VND mới đây đang được giới đầu cơ và kinh doanh dùng để cấu tạo giá lại trên sàn kỳ hạn này. Nên, giá sàn robusta sẽ chịu ảnh hưởng bởi yếu tố tiền tệ hơn yếu tố sản lượng. Rất có thể nay mai khi nào đó arabica tăng mạnh, robusta chỉ lờ đờ như ngày hôm qua, hay khi arabica giảm nhẹ, robusta “quẳng dép” chạy mất đất. Nói vậy để bạn đọc tránh “quả lừa” do thông tin này nọ về sản lượng. Nên phải minh định rằng do tỷ giá VN không đọ được với các nước sản xuất khác như Brazil Colombia, Indonesia, hàng robusta VN bị kẹt lại chứ nông dân nào có hề muốn trữ làm chi. Tóm lại, sàn robusta đang làm giá lại (pricing) với yếu tố VND phá giá. Việc làm giá này tỏ ra bất lợi cho ai thích giá tăng mạnh.
Ở đây cũng lưu ý với bạn đọc rằng khi ta nói về giá cả, ta thường nhìn từng ngày dương hay âm để nói rằng dự đoán của ông này đúng ông kia sai. Nên có cái nhìn đường dài để đánh giá một dự báo đưa ra. Khuynh hướng yếu hay mạnh thường phải có giai đoạn khá dài mới đánh giá được.
Còn New York, sao hôm qua tăng mạnh thế? Phải nói rằng sau cú sốc VND phá giá, hôm kia New York đã giật mình và rơi tõm theo London. Nhưng khi choàng tỉnh, giới đầu cơ mới thấy rằng “à hóa ra đồng BRL, PEC…cho sàn arabica đã được “cấy giá” từ mấy tháng nay rồi”. Chính giá arabica đã được xây dựng song song với đồng BRL phá giá, nên mới có lúc xuống 120 cts/lb…và nay theo đà kỹ thuật phải tăng lên. Vì…bán từ trên cao xuống, nay phải mua từ dưới thấp lên mới có lời chứ ôm hàng bán không miết sao có đồng vào đồng ra! Thường đầu cơ tạo giá theo kiểu này và sử dụng các thông tin sản lượng để che hành tung của mình.
Để kết luận, người viết không tin sản lượng Brazil mất do nhiều yếu tố, trong đó có yếu tố hái chậm. Nếu bạn là nông dân, bạn biết cách trả lời. Có những mùa được tại VN, ta gọi là mùa ra chậm vì hái cà phê không xuễ và đến tết vẫn chưa ngớt phơi cà phê ngoài nắng.
Giả sử có mất mùa đâu đó, yếu tố sản lượng trên giá chỉ mang tính chất giai đoạn để phục vụ cho ý định mua bán của các nhà đầu cơ.
Phản ứng của nhà kinh doanh hàng thực robusta nên như thế nào: tìm đỉnh (tự mình tìm) để bán; nghe tin sản lượng để tối ưu hóa quyết định kinh doanh. Kinh doanh là mua bán, trao đổi qua lại, khi quyết định trữ hàng thì chẳng phải là kinh doanh mà là theo đầu cơ và hỗ trợ đầu cơ…giúp họ giàu thêm.
Dự kiến sàn robusta Ice robusta London mở cửa chiều 14-8 tăng nhẹ đến không đổi.
Nguyễn Quang Bình