Tháng 2-2015, trùng với tháng vui tết, trôi qua nhanh. Xuất khẩu giảm, giá ì ạch. Những điểm yếu của thị trường xuất khẩu cà phê nước ta đang lộ ra dần với các thế bí nguy hiểm. Phải chăng chủ trương ghim hàng tự nó đang gây hậu quả đáng tiếc… nên cần nghiêm túc xem lại.
Xuất khẩu giảm, giá cứ xuống
Tết Ất Mùi rơi vào tháng 2-2015, nên đã biết trước lượng xuất khẩu cà phê sẽ giảm. Ở những năm trước, giá giai đoạn này có khi giảm do thị trường biết rằng mạch xuất khẩu mặt hàng chỉ tạm thời chậm lại do chúng ta vui xuân. Tuy nhiên, năm nay không như trước, thị trường biết rằng hàng hóa khan hiếm từ lâu và lượng cà phê xuất khẩu từ nước ta có thể còn tiếp tục giảm, thế mà giá không chịu tăng.
Tổng cục Thống kê ước báo rằng trong hai tháng đầu năm 2015 Việt Nam chỉ xuất khẩu 241.300 tấn cà phê, giảm so với 323.000 tấn cùng kỳ năm 2014. Như vậy, tích lũy xuất khẩu trong 5 tháng đầu niên vụ 2014/15 chỉ đạt 536.600 tấn, giảm 66.500 tấn so với cùng kỳ niên vụ trước. Nếu như cho bình quân nhu cầu tiêu thụ cà phê Việt Nam của thế giới vẫn như cũ, chừng từ 125.000-135.000 tấn/tháng, lượng xuất khẩu bình quân trong 5 tháng đầu niên vụ này chỉ chừng 107.000 tấn.
Những năm trước, mua bán tiểu ngạch với Trung Quốc khá mạnh, có khi từ 50.000 tấn đến 100.000 tấn/năm. Tuy không lớn, sức mua này làm cho thị trường hoạt động cầm chừng lúc khó khăn. Năm nay, lượng mua bán tiểu ngạch hầu như không đáng kể do Trung Quốc phát triển mạnh cà phê tại tỉnh Vân Nam, cận biên giới Việt Nam.
Xuất khẩu giảm, giá trong tháng 2-2015 đang hướng dần về các mức thấp nhất tính từ đầu niên vụ đến nay. Nếu như mức giá đỉnh của sàn kỳ hạn đạt được vào ngày 16-2-2015 là 2.066 đô la Mỹ/tấn thì mức giá đóng cửa những ngày cuối tháng này có khi đã chạm 1.869 đô la/tấn.
Giá cà phê nguyên liệu trên thị trường nội địa có nơi chỉ còn quanh 38,5 triệu đồng/tấn, mất 0,5 triệu đồng/tấn so với cách đây 7 ngày.
Giá đóng cửa ngày giao dịch cuối tháng 2-2015 khuya hôm qua sàn kỳ hạn robusta châu Âu chốt mức 1.907 đô la/tấn. Giá kỳ hạn arabica New York còn tệ hơn, đang ở các mức thấp nhất tính từ cả năm nay. Nếu như đầu tháng 10-2014, giá kỳ hạn arabica có lúc chạm 230 xu/cân Anh (cts/lb), thì đến ngày 27-2 chỉ còn 140,80 cts/lb, mất gần 90 cts/lb tương đương với 2.000 đô la/tấn. Tất cả những gì nhặt được khi có tin hạn hán tại Brazil, nay sàn arabica rớt lại hết.
Định hướng lạc đường?
Có thể nói rằng đến nay người nghe theo tin hạn hán tại Brazil làm “thế giới thiếu hụt cà phê trầm trọng” đang bị hụt hẫng và có cảm giác như bị lừa. Chỉ một yếu tố có thể dùng để bênh vực tại sao Brazil mạnh là do đồng nội tệ Real Brazil (BRL) mất giá trầm trọng so với đồng đô la Mỹ, từ 2,25 BRL ăn 1 đô la Mỹ vào đầu tháng 9-2014 nay đã lên trên 2,90 BRL (xem biểu đồ 2). Điều này đã kích dân Brazil bán cà phê ồ ạt tạo sức ép giá xuống trên sàn kỳ hạn arabica.
Nhưng, cứ tưởng Brazil bán mạnh, các nước xuất khẩu arabica khác như Colombia chẳng hạn, sẽ chịu khó “ghìm” cương. Không, hàng vẫn chảy qua tay các nước tiêu thụ nhiều và đều đặn.
Hiện tượng này đã đưa người giữ lại hàng cà phê robusta chờ giá tăng phải phập phồng và lâm thế bí.
Giá cách biệt giữa hai sàn arabica và robusta mỗi ngày một co lại gây bất lợi cho người có hàng robusta. Trên thị trường cà phê, thông số giá cách biệt giữa hai loại rất quan trọng để người tiêu thụ quyết định mua loại nào có lợi hơn. Khi giá kỳ hạn arabica đắt hơn robusta, thông số này sẽ giãn ra. Đến ngày 26-2, thông số cách biệt giữa hai sàn chỉ còn 55 cts/lb hay chừng 1.200 đô la/tấn so với 120 cts/lb ngày 8-10-2014 tương đương với 2.650 đô la/tấn (xem biểu đồ 3).
Nếu như lấy một mức cố định cho giá robusta là 2000 đô la/tấn chẳng hạn, hiện nay nếu mua arabica là 3.200 đô la/tấn, trong khi phải mua vào đầu tháng 10-2014 là 4.650 đô la/tấn. Rõ ràng khả năng nhà rang xay nay quay sang mua arabica nhiều hơn do chênh lệch ít hơn. Mức cách biệt 55 cts/lb hay 1.200 đô la/tấn tuy chưa phải là mức thấp nhất nhưng cũng đang làm hẹp dần khả năng “chạy” hàng robusta (liquidity).
Kế hoạch ghim hàng đến thời cáo chung?
Dù biết hạn hán là có thật, sao nông dân cà phê Brazil, Colombia và các nơi không giữ hàng như người mình cùng rủ nhau trữ hàng chờ giá? Đó là câu hỏi mà những người chủ trương ghim hàng chờ giá tăng tại nước ta nên trả lời nghiêm túc. Đã nhiều tháng qua, khi giá kỳ hạn robusta tăng trên 2.000-2.100 đô la/tấn, nhiều người vẫn chủ trương trữ và rủ nhau mua trữ, làm giới xuất khẩu không có hàng, để mất những cơ hội cực kỳ lớn, có khi kim ngạch xuất khẩu mất ăn cả trăm triệu đô la vì “lỡ đò”.
Một điểm yếu của kinh doanh hàng hóa trong nước là do vốn yếu, lãi suất ngân hàng cao, nên người muốn ghim hàng không giữ được lâu mà phải đem đi gá gởi cho các tay buôn trung gian ở thị trường nội địa và quốc tế.
Điều đáng lo nhất hiện nay, khi lượng hàng gởi kho đủ lớn, những nhà buôn trung gian này đang tìm mọi cách để lấy hàng giá rẻ chỉ ngang bằng 70% giá trị thực, tức mức họ đã trả tiền ứng trước.
Khi giá xuống, áp lực chốt giá bán ngăn lỗ cận kề, người gởi hàng đua nhau chốt giá bán đã ký gởi, tạo sức ép giảm mạnh trên sàn kỳ hạn… và kết quả đã rõ: thua thiệt là người gá gởi hàng và người mua hàng trữ giá cao không bán được phải đợi. Còn chủ kho mua cà phê với giá rẻ, chỉ bằng 70% giá trị thực, nhờ có tiền ứng trước. Mua rẻ, họ bán rẻ được và bán bất kỳ lúc nào.
Như vậy, kế hoạch ghim hàng không đến thời cáo chung là gì?
Vẫn là điệp khúc này chờ tới tháng 4-5 mà giá k tăng là xác định luôn. Với lại cũng là cafe nhà nên cứ găm đó ăn hay thua cũng k đáng là bao còn hơn là bán hết xong cầm tiền bỏ NH. Nên đây cũng là 1 cách đầu tư chỉ khổ cho những bác vay NH đầu tư thôi! chứ nông dân thấy vẫn vậy
XK 5 tháng đầu vụ giảm 65.000 tấn thì không có gì đáng để nói, vì tháng 2/2014 đã xk 184.000 tấn trong khi dự kiến tháng 2/2015 chỉ xk 110.000 tấn. Do đó chênh lệch xk này chỉ tập trung vào tháng 2/2015 là tháng Tết nên chưa đủ để kết luận là hậu quả găm hàng. Chỉ có anh dở hơi mới muốn bán mạnh khi giá thấp !
Tôi dự kiến mình sẽ bán vào đầu tháng Tư.
Nông dân hay nhà buôn lâm thế bí vẫn chưa biết được. Tại vì ai có tiền dư mới găm hàng chớ ít ai đi vay ngân hàng mà găm hàng lắm!
Tôi nghĩ bà con ta cứ xem cách làm của Hồ Tiêu khi giá tiêu mạng Ấn Độ xuống liên tục nhưng giá tiêu Việt Nam chúng ta vẫn đứng vững và đi lên. Năm 2014 là một năm thành công của ngành hồ tiêu Việt Nam và hy vọng năm 2015 ngành Cà phê Việt Nam chúng ta cũng sẽ thành công.
Hỏi tác giả : cà phê năm nay mất mùa nặng thì lấy đâu ra sản lượng xuất khẩu bằng được với những năm trước Việt Nam khi được mùa. Năm nay nông dân Việt Nam đã bán ra quá mạnh rồi vì sản lượng quá ít ko đủ chi trả các khoản đầu tư cho cây cà phê. Tôi thiết nghĩ giá sẽ phải tăng trong thời gian tới nếu ko trên thị trường chỉ buôn bán hàng giấy mà thôi.
Năm nay là năm thành công của các tiểu thương, cứ xuống 38 mua vào lên 40, 41 bán ra chu kỳ lặp lại cả năm khiến cho tiểu thương thu được khá. Còn nông dân thì lúc nào cũng vậy có thì ăn không có thì thôi chẳng sao cả. Nhưng hy vọng giá vẫn tăng trong tuần tới.
Nghĩ mà tội nghiệp cho bà con nông dân mình qúa. Thời tiết hạn hán, phải chi phí nhiều cho việc tưới tiêu, phân bón mùa khô mà giá cả thấp. Ở xã Hòa Bắc, huyện Di Linh hơn 2 tháng nay không có mưa, nhiều ao hồ đã cạn nước. Mong sao giá lên ngoài 40.000đ/kg để ba con đỡ khổ.
Theo tôi thì trong dân hiện nay cà phê đã gần hết rồi, có còn đâu mà ghăm với giữ. Năm nay mất mùa, bác nông dân nào trồng cà phê cũng biết, chỉ có mấy chú nhà báo là không biết mất mùa nên chém gió cho vui vậy thôi. Giá cà phê rồi sẽ tăng. Hiện tại vẫn là giao dịch hàng giấy thôi, còn hàng thật với giá này thì hãy đợi đấy.
Tháng 3 Tây Nguyên đến rồi, chắc chắn cà sẽ lên thôi. Yên tâm bà con ạ.
Sóng gió cuộc đời nuôi ta lớn, bao lần thất bại dạy ta khôn, hoa sẽ nở trong vườn xuân ấm áp…
Giá thấp mọi người đồng lòng không bán thì ắt giá sẽ lên thôi. Quan trọng nhất là mất mùa quá nặng nên hàng để đưa ra thị trường sẽ thiếu hụt. Vì vậy giá sẽ do dân mình quyết
Giá lên một chút mọi người hò nhau bán …thì giá lại xuống thôi. Thị trường mà chạy theo số đông thì… mất cơ hội
8 phiên giảm sâu của thị trường kỳ hạn London, không thể đánh đổ quan điểm găm hàng của bà con nông dân. Theo tôi trong nửa đầu tháng 3/2015 giá cà phê sẽ trở lại mức giá trên 40,5tr/tấn.
Gửi hàng chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến giá cả, chưa nói đến chuyện rủi ro là mất trắng. Muốn có giá cao thì bà con phải nên có kho tại nhà, may ra mới làm chủ được. Xin cảm ơn.
Cuộc chơi này còn nhiều điều hấp dẫn. Tôi thấy hầu hết cafe trong dân hết rồi, còn số rất ít những gia đình khá giả mới còn giữ được đến bây giờ thôi. Còn lượng cafe thực của vụ vừa qua đã quá rõ rồi, do đó theo tôi cần xem lại khái niệm GĂM HÀNG. Thực ra năm nào cũng vậy thôi một số rất ít (1-2%) số gia đình có điều kiện mới chưa bán cafe thôi còn 98-99% là bán sách hết rồi thì còn đâu là GĂM HÀNG nữa chứ.
Mình là người sống tại vùng trồng nhiều cafe, năm nay thực sự cafe mất mùa không có bao nhiêu. Còn việc găm hàng cũng có nhưng không phải là tất cả như tin bài trên.
Lời đầu tiên em chúc gia đình bác bình nói riêng cộng đồng cà pê Y5 nói chung năm mới sức khỏe hạnh phúc thành đạt trong mọi lĩnh vực em là người nông dân găn bó với cây cà phê gần 30 năm rồi nhưng em thấy năm nay có một điều rất lạ nông dân thì mất mùa thông tin braxin hạn hán cà phê thiếu giá cứ giảm theo thông tin thì nói nông dân găm hàng chờ giá cao. Nhưng thực tế lượng hàng trong dân đâu còn nhiều như các nhà đầu tư kỳ vọng vậy cho em hỏi bác bình và các nhà phân tích giải thích dùm cho người dân chúng em một hướng đi xin chân thành cảm ơn
Bà con nông dân ai có tiền thì hãy nhân cơ hội này mua thêm caphe vào để xem nông dân là người bí hay người ký khống hợp đồng giấy với nước ngoài là bí
Hầu như, vùng tôi ở thì sản lượng cafe rất ít (nhiều nhất có nhà thu được khoảng 10 tấn, không thì chỉ vài tạ) nhưng đã bán hầu hết trước dịp tết. Có nhà nào cố gắng để chờ giá thì đến nay rẻ cũng bán. Nhưng chẳng còn bao nhiều. Chỉ vài tạ…
Thực ra mà nói, hiện tại 100 hộ gia đình thì họa may còn 2-3 hộ còn cafe, nhưng cũng chỉ còn từ vài tạ đến 3 tấn là cùng. Chẳng có đâu mà nhiều…
Sản lượng năm nay (2014) thu được giảm so với năm ngoái (2013) đến gần 1 nửa. Có nhà hầu như chỉ bằng 1/3 năm ngoái.
Còn nữa đâu mà “CHỜ GIÁ VỚI CẢ GĂM HÀNG”…
Bỏ chuyện trước đây, tôi thấy từ bài viết này đến nay, giá xuống liên tục. Điều tác giả viết như một giả thiết và giả thiết ấy nay được cho là khá hợp. Ai có giả thiết nào hay, có lập luận, có chứng cứ chư đừng nòi khan, than khan?
Tôu đồng ý với nhiều bạn đưa comments là không găm hàng. Nhưng hàng không đi, không ra khỏi nước, vào tay người trung gian trong nước (cho dù họ là công ty nước ngoài) và mình mất thị phần dần, thì ta nên gọi hiện tượng ấy là “hàng bị chặn” một cách không tự nhiên hơn là “găm hàng” vì nhiều người không thích dùng từ này.
Tóm lại, hàng từ tay này qua tay kia, nhưng chỉ trong thị trường nội địa mà không ra khỏi nước nên lượng xuất khẩu giảm. Đó là hiện tượng. Ai muốn gọi hiện tượng đó là gì cứ việc gọi.
Tuy nhiên, trách nhiệm của người kêu gọi găm hàng, đến nay tôu thấy không chắc là một ý tốt, ý yêu nước vì… nhờ đó mà họ mua được hàng với giá thấp chỉ bằng 50-70% giá thật, số còn lại sẽ trả sau. Lạm dụng chừng đó vốn trong kinh doanh cà phê đủ để “phê” rồi.
Các bác cho em hỏi: em chưa hỏi được chỗ nào cho gửi hàng mà được ứng trước 70% giá. Gửi đại lý thì không dám nữa rồi.
Cà phê lại rớt nữa rồi bà con ơi, nghe nói hạn hán mất mùa mà sau cà rớt dữ vậy mọi người. Ở Di linh mình giờ chỉ còn chưa tới 38k. Đang kẹt tiền để trả nợ mà rớt giá như vậy chỉ có nước mà cạp rễ cà phê sống quá. Mong rằng vài ngày nữa cà lên hơn 40k cho mọi người tươi tắn lên
Hoàng Quân. Chuyện gởi hàng mà ứng đc 70% giá trị là các nơi mà đại lý của bạn bán cà phê ấy. Còn bình thường thì các bạn có vẫn có thể ứng trước 1 số tiền trong hàng gởi của mình ở các đại lý thu mua nông sản mà.