Tây Nguyên là “thủ phủ” của cà phê Việt Nam và cà phê là mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam trong những năm qua.
Xem chuyên đề: >> Tái canh cây cà phê: những vấn đề cần quan tâm
Cà phê già hóa
Niên vụ 2013/2014, Việt Nam đã xuất khẩu 1,32 triệu tấn cà phê, kim ngạch 2,75 tỷ USD. Tuy nhiên, cây cà phê Tây nguyên đang đối mặt với những khó khăn do diện tích cà phê già cỗi khá lớn, đòi hỏi phải sớm tái canh để duy trì sản lượng và chất lượng.
Trong khi đó, giá cà phê thường xuyên biến động ảnh hưởng thu nhập của người dân, chế biến sâu cà phê còn chiếm tỷ lệ nhỏ, chủ yếu là xuất khẩu thô nhân cà phê vì vậy giá trị gia tăng của cây cà phê mang lại chưa cao.
Theo Bộ NN-PTNT, hiện nay, diện tích cà phê già cỗi cần phải trồng thay thế và chuyển đổi trong 5 – 10 năm tới khoảng 140 – 160 nghìn ha (chiếm trên 20% diện tích cà phê của toàn vùng).
Trong đó diện tích cà phê trên 20 năm tuổi hiện có trên 86 nghìn ha, chưa kể khoảng 40 nghìn ha cà phê dưới 20 tuổi nhưng đã có biểu hiện già cỗi cho năng suất và chất lượng thấp.
Nếu không kịp thời tái canh thì trong một vài năm tới sẽ ảnh hưởng trực tiếp tới năng suất và chất lượng của cà phê Việt Nam. Tuy nhiên, tốc độ tái canh cây cà phê trong thời gian qua diễn ra rất chậm.
Từ năm 2012, Tây Nguyên cũng mới chỉ tái canh được khoảng 2000 ha. Riêng Đăk Nông diện tích vườn cà phê già cỗi đến nay đã gần 25.000 ha thì trong những năm qua mới tái canh được gần 300 ha.
Mới đây, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình cho biết, NH đã dành 12.000 tỷ đồng để phục vụ cho vay tái canh cây cà phê với lãi suất thấp hơn lãi suất thị trường, thời hạn cho vay phù hợp với một chu kỳ tái canh cà phê (khoảng từ 3-5 năm). Thậm chí cho vay thời hạn lên tới 5-7 năm.
Tuy nhiên, điều Thống đốc “trăn trở” là nguồn vốn đã sẵn sàng nhưng việc giải ngân còn phụ thuộc nhiều bộ, ngành địa phương.
Theo Thống đốc, NH không thể biết vùng nào cần quy hoạch, quy hoạch bằng giống gì, trồng xen canh cây gì để bảo đảm người trồng cà phê vẫn có thu nhập nhất định trong quá trình tái canh. Các bộ chuyên ngành và địa phương cần “chỉ ra” nơi để giải ngân.
Gỡ điểm nghẽn
Thực tế cho thấy để tái canh cây cà phê thì người dân phải chặt bỏ cây cà phê già cỗi và không được trồng lại ngay mà phải trồng các cây trồng khác ngắn hạn trong thời gian từ 1-2 năm. Giai đoạn từ khi trồng cho đến khi cây cà phê cho thu hoạch mất khoảng 2-3 năm, như vậy toàn bộ thời gian từ 3-5 năm người dân không có thu nhập.
Trong khi vẫn phải đầu tư chi phí khá lớn để trồng lại khoảng trên 100 triệu VND/ha.
Các hộ dân vay NH để tái canh cây cà phê đòi hỏi thời gian vay dài, chi phí trả lãi nhiều, trong khi không có thu nhập để bù đắp trong thời gian tái canh nên vẫn còn ngần ngại tái canh, thậm chí là tổ chức việc tái canh hết sức manh mún, thiếu khoa học và không hiệu quả. Vì vậy không cải thiện được tình hình mà còn gây nên tình trạng “xôi đỗ” trong mỗi vườn cà phê.
Vì vậy, Thống đốc nhấn mạnh, NH đã sẵn sàng nguồn tiền cho vay nhưng tái canh ở đâu, tái canh bằng giống gì, kỹ thuật như thế nào, trồng cây gì trong thời gian từ khi đốn đến khi trồng lại…thì NH không thể một mình hỗ trợ được người dân mà đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ.
Vì vây, cần sớm phê duyệt quy hoạch tái canh cây cà phê Tây nguyên, đưa ra được lộ trình tái canh từ nay đến năm 2020 của từng tỉnh. Điều này không những giúp cho NH bố trí nguồn vốn mà còn giúp cho người dân “vừa có diện tích tái canh, vừa có diện tích thu hoạch“ cà phê gối nhau để bảo đảm cuộc sống.
Phát triển cây cà phê bền vững, không chỉ đòi hỏi duy trì sản lượng và chất lượng cà phê tương xứng với vị trí quốc gia đứng thứ nhất, thứ nhì trên bản đồ cà phê thế giới mà điều quan trọng là phải tăng cường đầu tư chiều sâu để tạo ra các thương hiệu cà phê nổi tiếng được thị trường biết đến. Để làm được điều đó thì ngoài việc xúc tiến thương mại, giới thiệu sản phẩm cà phê Việt nam cho bạn bè quốc tế thì cần thiết phải tái cơ cấu lại ngành cà phê.
Liên kết giữa người trồng, chế biến trong chuỗi giá trị xuất khẩu cà phê và ứng dụng khoa học công nghệ ở các mức độ khác nhau trong sản xuất chế biến cà phê xuất khẩu để phát triển bền vững.
“Trong đó, ngân hàng đã sẵn sàng áp dụng các chính sách tín dụng phù hợp và đồng hành cùng với DN trong việc ưu tiên sản xuất chuỗi liên kết, áp dụng công nghệ cao, đẩy mạnh xuất khẩu đối với tái canh cây cà phê nói riêng và tái cơ cấu ngành nông nghiệp nói chung, nhằm bảo đảm phát triển nền nông nghiệp Việt Nam bền vững, năng suất, hiệu quả theo hướng hiện đại“. Thống đốc khẳng định.
có nên cào bồn trước khi bỏ phân cho cây cà phê hay không
Vào đầu mùa mưa bạn phải cào lá và vát nhũng bồn bị trôi xong thì mới bón phân, như vậ mới đảm bào không bị trôi phân đi được
nhà minh trồng cỏ và chẳng làm bồn bao giờ cả cỏ thì cao tới bụng rồi dùng máy phát cỏ phát cho thấp xuống
NhÀ nước có chủ trương táicanh cà phê là đúng đắn, xong theo tôi thì ta chủ động trẻ hóa rãy cà phê bằng cách: nhung cây nào năng suất kém thì ta trồng thay thế luôn. Chỉ cần ta chăm sóc bài bản hơn là cây sẽ phát triển tốt thôi. Mỗi năm ta trồng 100 – 200 cây thì sau 5 năm ta lại có vườn cà phê như ý thôi. Chỉ cần Nhà nước giải quyết cho dân vay voi lãi suất ưu đãi là được. Mong mọi ngừoii tham khảo nhé.
Với đặc điểm người trồng cà phê hầu hết là các hộ gia đình nhỏ lẻ, diện tích ngày càng manh mún do phải chia vườn cà phê lại cho con cái khi tách hộ mới.
Thực tế số vườn cà phê của một địa phương có độ tuổi khác nhau và mỗi hộ nông dân sẽ tái canh một ít diện tích chứ không phải toàn bộ, hiện tượng tái canh kiểu “da beo” là khó tránh khỏi.
Do đó để đưa số diện tích tái canh này vào “chuỗi giá trị liên kết” quả thực là một thách thức lớn.
Bởi vậy người trồng cà phê tái canh ở mỗi địa phương chỉ biết dựa vào HỘI NÔNG DÂN và TRUNG TÂM KHUYẾN NÔNG cùng phối hợp với NGÂN HÀNG giúp đỡ.
Mong rằng các cơ quan liên quan ‘ngồi lại với nhau’ cho bà con nhờ!
Nhưng vay vốn để tái canh khó tiếp cận. nếu rãy cà phê của bạn ở ngoài tỉnh thì không vay được mặc dù có sổ đỏ. Vốn vay vẫn cao hơn ngân hàng thương mại .
Tôi nghĩ không phải tái canh nữa. Có những hộ cà đang còn năng suất mà họ vẫn chặt bỏ để trồng tiêu vì cây tiêu lợi nhuân cao hơn.
Tôi cũng suy nghĩ như bạn thongnguyen .Nếu đã chặt bỏ cà phê để trồng lại cà phê thì không nên. vì giá cà phê quá bèo,làm không đủ sống .vì cũng mất 3-5 năm năm chăm sóc . Nếu đã quyết định chặt bỏ cà phê nên mạnh dạn trồng tiêu sẽ hiệu quả hơn…Tôi đã trồng tái canh 3ha cà phê vào những năm 2001-2002 đến giờ thấy mình sai lầm & tiếc nuối…Giá như bây giờ được chọn lại tôi xin được chọn trồng câyTIÊU .Sẽ không khổ sở lo lắng như cà phê lúc này…
Chỉ cần cho vay mua trụ tiêu, giống tiêu là OK. Sau vài năm nữa tiêu còn dưới 10.000 đ/kg thì bà con tự động tái canh cà phê thôi.
Mình cho bạn biết thế này tuy cây tiêu nó có lợi nhuận cao hơn nhưng ít ai biết được giá tiêu cách đấy 5 năm về trước thế nào, với lại thị trường tiêu chúng ta chủ yếu là tiêu thụ trung quốc. Mình là người cũng muốn làm giàu như mọi nông dân khác nhưng cũng có nhìu ngừoi thất bại lắm bạn ah.diện tích tiêu càng nhìu thì bệnh tiêu ngày càng nhiều nên tái canh cà phê là tốt nhât!
Cơ chế phù hợp nông dân Việt tự làm được tất cả.
Vấn đề là “Tuy nhiên, điều Thống đốc “trăn trở” là nguồn vốn đã sẵn sàng nhưng việc giải ngân còn phụ thuộc nhiều bộ, ngành địa phương”. Những hộ nhỏ lẻ (dưới 1ha) thì họ cũng chuyển đổi dần cây trồng khá nhiều (trồng tiêu, cây ăn trái, …) và họ không cần vay đâu, còn hộ nhiều hơn thì khó khăn hơn như đề cập ở bài báo trên (nguồn thu nhập trong thời gian tái canh, nguồn trả lãi suất ngân hàng, …), còn số diện tích liên kết (công ty, nông trường, …) thì phụ thuộc vào đơn vị chủ quản có cho triển khai không vì liên quan đến thuế, đóng sản, khoán, tỉ lệ ăn chia, …. giữa người canh tác và đơn vị chủ quản. Còn như ý kiến của Bác @Nông Cà thì phần nửa đầu thì được, phần sau thì theo ý kiến chủ quan của em thấy các “TRUNG TÂM”, “HIỆP HỘI”, “HỘI ….” thì chỉ làm được phân nửa chức năng và nhiệm vụ của mình thôi, CHỈ TẬP CHUNG VÀO CHỮ “HỘI”, Ngân hàng họ cho vay thì nông dân phải có tài sản cầm cố.
Nên nông dân vẫn đang tự tìm phương án khả thi nhất, phù hợp hoàn cảnh nhất có thể mà thôi.
Giống cà phê mới để tái canh là vô củng quan trọng, tôi thấy một số nơi ghép cà phê giống mới cho năng suất rất cao, nhưng mỗi vùng, mỗi người lại khen gống này, chê giống khác. Hiện nay tôi cũng đang tính ghép để thay thế dần dần tuy nhiên chọn giống nào thì tôi còn đang phân vân! Tôi có đến hỏi thăm trung tâm khuyến nông của huyện nhưng.. có đến rồi mới biết kỹ thuật và kinh nghiệm của các kỹ sư khuyến nông còn thua xa tôi, vậy thì làm sao tôi dám tin tưởng vào họ.
Lúc này đây nông dân trồng cà phê rất đang cần nhờ tới sự hỗ trợ của nhà nước để người dân tái canh cà phê thật hiệu quả
Nói về giống Bạn không nên lo! Chỉ cần Bạn trồng giống TR4 là OK!
bạn liên hệ với viện nghiên cứu Eakmat ở Dăc lăc họ sẽ bán cho bạn mầm ghép tiêu chuẩn, nếu nhiều họ sẽ ký hợp đồng tử tế. Ở đấy có nhiều loại giống kháng bệnh và cho năng suất cao. Chúc bạn thảnh công
Lâu lắm mới ghé thăm người quen cũ nè.
Ở đất nước mình nhiều người có thói quen hô hào, nói mà không làm, điều này họ khó bỏ đươc lắm. Khi một người chưa biết về nông dân thì sẽ không biết tái canh nên như thế nào. Xin hãy tạo điều kiện để họ làm điều này tốt hơn, hiện tai họ vẫn đang làm, nếu kêu gọi không thì chẵng ích gì, hãy giúp họ ngay và thiết thực, nếu không thì để yên vì đằng nào họ cũng sẽ tự làm lấy.
Tái canh dần dần
Cải tạo đất trồng cà phê để tái canh
Cải tạo phương pháp canh tác để kéo dài tuổi thọ cây cà phê sẽ tốt hơn tái canh hoàn toàn