Kịch bản nào cho giá cà phê trong mùa sương giá năm nay?

Trong lịch sử thị trường cà phê, bất cứ khi nào có thông tin về sương giá ở Braxin (xuất hiện trong giai đoạn từ tháng 6 đến tháng 8 hàng năm) đều đẩy giá tăng mạnh mẽ.

Cũng bởi lý do này, các nhà đầu cơ quốc tế thường lấy đó làm cơ sở để “đánh lên” hoặc “đánh xuống” với những khoản tiền bỏ túi lên tới hàng tỷ USD khi mùa đông ở Braxin kết thúc.

Còn nhớ năm 1977, sương giá ở Braxin đã đẩy giá cà phê thế giới lên 3,375 USD/lb – mức cao lịch sử duy trì cho đến tận hôm nay. Năm 1994 và 1997, sương giá ở nước sản xuất và xuất khẩu cà phê lớn nhất thế giới cũng đã phá hủy cây trồng khiến giá tăng tới trên 30% trong 2 năm đó.

Những năm khác, giá cũng có những biến động khá mạnh trong khoảng thời gian từ tháng 6 đến tháng 8, tùy thuộc vào dự báo có hay không sương giá sẽ xuất hiện.

Vậy giá cà phê sẽ ra sao trong mùa sương giá năm nay?

Theo bản tin thời tiết mới nhất của cơ quan khí tượng thủy văn Somar của Braxin, nhiệt độ tại các vùng trồng cà phê chủ chốt của nước này, đặc biệt là bang Minas Gerais – bang trồng cà phê lớn nhất nước – đang rất thấp và lùi dần về mức 1 độ C. Dự kiến ngày 15/7, sương giá sẽ xuất hiện. Thông tin này đã khiến cho giá cà phê arabica, loại Braxin đang sản xuất nhiều nhất thế giới, tăng vọt lên mức cao nhất 4 tháng rưỡi trong ngày 13/7.

Trước đó, trong 6 tháng đầu năm, giá cà phê arabica đi xuống liên tục và có chuỗi thời gian giảm giá lâu nhất trong vòng 32 năm, chạm mức đáy kể từ tháng 8/2010. Nguyên nhân được đưa ra là do đồng USD mạnh, kinh tế toàn cầu u ám và triển vọng vụ mùa bội thu từ Braxin.

Cũng có nhiều ý kiến cho rằng, giá cà phê Arabica giảm đằng sau đó còn là nguyên nhân khác. Đó là sự cố tình “đánh xuống” của giới đầu cơ để gom hàng “chờ thời”, với dự báo thời tiết năm nay sẽ khắc nghiệt.

Lý giải này dường như không sai, khi mà từ cuối tháng 6, đầu tháng 7 trở lại đây, sau một loạt các tin về thời tiết xấu ở Braxin như mưa trái mùa trên diện rộng, vụ mùa bị trì hoãn do mưa, chất lượng hạt kém…giá cà phê đã tăng không ngừng nghỉ, bất chấp USD vẫn mạnh, và đang duy trì mức cao nhất kể từ tháng 3.

Nếu năm nay có sương giá như các nhà khí tượng thủy văn dự báo thì giá cà phê chắc chắn sẽ tăng hơn nữa, bất chấp tình hình kinh tế có ra sao đi nữa.

Nhưng nếu nhiệt độ không xuống mức âm, thì kịch bản nào có thể xảy ra?

Năm 2010, dù mùa đông không tác động nhiều đến cây cà phê Braxin,
giá vẫn tăng 32%, và tăng gần 10% trong cùng kỳ năm 2011

Trở lại hai năm trước, Braxin không có đợt sương giá nào mạnh trong mùa đông, nhưng hoạt động đầu cơ cũng đã đẩy giá cà phê arabica tăng tới 32% từ tháng 6 đến tháng 8/2010. Giá khi ấy đã lên xấp xỉ 290 cent/lb – cao nhất kể từ năm 2008. Cùng giai đoạn này năm 2011, giá tăng gần 10%, trong đó chủ yếu tăng từ 13/7 – 31/8 với 8,3%

Cà phê robusta trong khi đó tăng 21% trong giai đoạn từ tháng 6 – tháng 8/2010, theo xu hướng của cà phê arabica, song lại để mất 8,9% trong 3 tháng cùng kỳ năm 2011.

Giá cà phê robusta tăng 21% trong mùa đông năm 2010 ở Braxin
 nhưng giảm gần 9% trong năm ngoái

Theo đánh giá của một số thương nhân, nửa đầu năm nay giá cà phê đã không theo kịch bản của các năm trước, khi mà giá cà phê robusta lên cao còn cà phê arabica giảm sâu. Nhưng giai đoạn từ tháng 6 đến hết tháng 8, giá khả năng lặp lại kịch bản của năm 2011, tức cà phê arabica sẽ tăng cao, còn cà phê robusta sẽ giảm.

Nhận định này được đưa ra trên cơ sở đơn giản vì giá cà phê robusta đã tăng quá nhiều, giờ đây cần thiết phải điều chỉnh, bên cạnh việc nguồn cung chủ chốt của thị trường là Việt Nam đang dần thắt chặt do vụ mùa cũ đã qua đi từ lâu, trong khi vụ mùa mới phải chờ đến tháng 11 mới cho thu hoạch. Cà phê arabica trong khi đó có nhiều cơ hội để tăng do đã xuống quá thấp, sẽ hấp dẫn người mua trở lại, bên cạnh việc thời tiết ở Braxin dễ biến đổi theo chiều hướng xấu như dự đoán.

Nguyễn Hằng