Cà phê no ấm

Buổi trưa, một “cơn mưa vàng” từ trời cao ào xuống hào phóng khiến những hộ nông dân trồng cà phê ở xã Đinh Trang Thượng (huyện Di Linh) không giấu được niềm vui.

Anh Nguyễn Văn Duyên (thôn 6, xã Tân Lâm) có hơn 2 ha cà phê tại thôn 8 xã Đinh Trang Thượng vui ra mặt: “Trận mưa mang lại nguồn lợi cho gia đình tôi khoảng 15 triệu đồng đấy, anh ạ! Nếu tính cả xã này thì cái lợi mà cơn mưa mang đến là lớn lắm!”.

Chiều hôm trước, tôi ghé lại nhà anh K’Sét (người dân tộc thiểu số) ở thôn 2, xã Đinh Trang Thượng. Con trai đầu của K’Sét là K’Suê lôi từ trong tủ ra đống ảnh khổ lớn “đố” tôi: “Chú nhìn mấy bức ảnh bố cháu chụp ở Hà Nội này xem bố cháu đứng ở đâu?”. Bên ngoài, K’Sét (50 tuổi) râu ria rậm rạp trông cứ như là người ngoại quốc. Trong ảnh, không thấy người nào có râu nên tôi chịu thua K’Suê. K’Sét cười hiền và bảo: “Hồi đó đi Hà Nội, mình chưa để râu. Giờ, càng nhiều tuổi, râu càng nhiều. Mình hai lần được đại diện nông dân người bà con mình đi dự hội nghị điển hình ở Hà Nội, vui lắm!”.


Xoài cao cấp trong vườn cà phê của anh K’Sét hứa hẹn một mùa bội thu

Vườn cà phê tiền tỷ

– “Nghe bảo K’Sét đang “dẫn đầu” về mô hình cà phê xen canh ở huyện, ít nhất là trong đồng bào người dân tộc thiểu số Đinh Trang Thượng. Vậy, cho mình xem tận mắt được không?”. K’Sét bảo: “Mình có 5 ha ở gần đây. 5 ha này “ngon lành” từ nhiều năm nay rồi. Giờ muốn “xem” thì vô trong Liêng Trang để thấy cái mô hình cà phê trồng xen của mình đang gầy dựng 9 ha trong đó”.

Đúng hẹn, sáng hôm sau, tôi vào tận thôn 8 giáp với thôn 9, gần thủy điện Đồng Nai 3 (thuộc vùng đất Liêng Trang xưa). Từ thị trấn Di Linh vào đến vườn “mẫu” của K’Sét khoảng 35 km. Như vậy, K’Sét đã vượt quãng đường hơn 20 km từ nhà (thôn 2, xã Đinh Trang Thượng) vào Liêng Trang để làm cà phê “mẫu”. K’Sét bảo: “Hơn hai năm trước, mình được xã cho đi tham quan học tập mô hình cà phê điểm ở mấy tỉnh Tây Nguyên rồi mới về làm như thế này đây!”. Tôi đã có một buổi sáng dạo đến nhừ chân để tận mắt nhìn thấy mô hình “cà phê xen” của K’Sét. Trên diện tích 9 ha thênh thang này, cà phê là cây trồng không thể thiếu là điều dĩ nhiên rồi, K’Sét còn trồng xen xoài cao cấp, mắc ca và đặc biệt là trồng xen cây pôlôvia. Đó là chưa kể mấy cái hồ vừa chứa nước tưới vừa nuôi cá và các loại cây trồng “chơi” khác như chuối, hoa màu… Riêng cây pôlôvia, K’Sét bảo rằng khi tham quan ở Tây Nguyên, anh đã “chết mê” cái mô hình này nên đã ký hợp đồng với một đơn vị chức năng ở TP. HCM để cung cấp cây giống và kỹ thuật để trồng. “Cứ 8 mét trồng một cây. Tổng cộng gần 3.000 cây pôlôvia đã được trồng. Có cây được ba năm tuổi, cây thì hai, cây thì mới trồng vài tháng”. Pôlôvia hiện đang được xem là “cây đôla” của Tây Nguyên. Tính trung bình cứ 7 năm thì pôlôvia sẽ cho thu hoạch; bình quân mỗi cây cho thu nhập trên dưới 15 triệu đồng. Như vậy, chỉ vài năm nữa, gần 3.000 cây pôlôvia của K’Sét sẽ mang lại một khoản tiền khổng lồ. Thêm nữa, vài chục tấn xoài cao cấp mỗi năm cũng sẽ là một khoản tiền không hề nhỏ. Và, cùng với cà phê, tính ra, mỗi vụ, vườn “cà phê xen” của K’Sét cho thu nhập không dưới 1 tỷ đồng.

Buổi sáng đi thăm vườn, thấy cây cà phê héo lá, tôi ái ngại: “Trời cứ chang chang như thế này, cây bị ảnh hưởng lắm!”. K’Sét nói: “Mình hai đợt tưới cho cây rồi đấy. Mỗi đợt tưới phải mất vài chục triệu đồng. Nếu không mưa, chắc nay mai phải tưới tiếp đợt ba. “Cà” đang bước sang năm thứ năm, vừa ra bông đợt ba, không thể thiếu nước được”. Buổi trưa, bất ngờ một cơn mưa hào phóng tuôn hơn một tiếng đồng hồ. K’Sét vui ra mặt. Tôi nhận ra ly rượu đế cũng ngọt lịm cùng với đĩa thịt heo tộc được người nhà của anh thịt để đãi khách trong buổi trưa này ngay tại vườn cà phê tiền tỷ của K’Sét.

Nỗi lo còn đó

Bữa tiệc nhỏ trong cơn mưa hào phóng ngay tại căn nhà gỗ đơn sơ giữa vườn cà phê có chút cay nên khiến K’Sét hào hứng: “Vụ “cà” vừa rồi tuy giá cả không cao nhưng mình cũng có được vài tỷ, dành phần lớn để đầu tư vào đây. Vụ tới, riêng “cà”, mình tính chắc cũng được hơn hai chục tấn. Có vậy mới đầu tư vào các thứ khác chớ!”.

Ngày trước, khi nói chuyện với đồng bào dân tộc thiểu số ở khắp các buôn làng, tôi không mấy khi được bà con tính đến con số tiền tỷ. Nay thì khác rồi. Với những người làm cà phê vài ba hecta trở lên, chuyện tiền tỷ không còn xa lạ. Tuy nhiên, đầu tư trồng “cà phê no ấm” kiểu như K’Sét thì không phải bà con nào cũng làm được. Đến lúc này, cà phê xen pôlôvia của K’Sét là mô hình đầu tiên trong vùng dân tộc thiểu số của huyện Di Linh (cả huyện chỉ mới có thêm vài ba người Kinh thực hiện mô hình này). Đang nâng ly rượu, bỗng K’Sét trầm giọng: “Bà con mình thiếu vốn là một nỗi lo. Còn cái lo khác là nạn phân giả, phân kém chất lượng mấy năm qua phổ biến ở huyện Di Linh khiến cho nhiều người điêu đứng. Cà phê đang tươi tốt, bỗng “gặp” phải phân kém chất lượng thì coi như mất đứt cả một năm trời! Tiền tỷ coi như trôi xuống sông!”.

Lâm Đồng có đến 135.000 ha cà phê. Một số liệu khác của Sở Công thương Lâm Đồng từng công bố: Có năm, Lâm Đồng phát hiện đến những 250 mẫu phân bón (trong hơn 3.000 mẫu lưu hành) kém chất lượng của 54 đơn vị sản xuất phân bón trong cả nước. 30% phân kém chất lượng trong tổng số 600.000 tấn phân nhu cầu mỗi năm đó đã làm cho vài chục ngàn hecta cà phê của Lâm Đồng bị ảnh hưởng xấu. K’Sét nói với tôi: “Nghe bảo, theo quy định, đơn vị nào mỗi năm có 3 lần bị phát hiện sản xuất phân bón giả mới “bị” công bố danh tánh. Còn nhà vườn chúng tôi, chỉ cần một đợt “dính” phân kém chất lượng thôi là coi như tiền tỷ cả năm trôi vèo xuống suối!”. Nghe K’Sét (một trong những điển hình làm “cà phê no ấm” của người đồng bào dân tộc thiểu số ở xã Đinh Trang Thượng) nói, tôi lại nghĩ đến chuyện thương hiệu cà phê Di Linh: Đây là thương hiệu đã được công nhận. Ở Di Linh, cà phê chiếm đến 70% diện tích đất nông nghiệp của huyện. Vậy, chuyện phân bón kém chất lượng đang lộng hành trong vùng cà phê trọng điểm ắt không là chuyện “xử theo lý” khi sự việc đã xảy ra mà ngay từ đầu, các cơ quan chức năng cần vào cuộc để cho nó đừng xảy ra mới là điều quan trọng.

Bình luận

Website này sử dụng Akismet để hạn chế spam. Tìm hiểu bình luận của bạn được duyệt như thế nào.

  1. Hoàng Hồng Nhung

    mình tra từ “Pôlôvia” trên google mà cũng không có luôn, không biết tác giả có biết cây này không nhỉ? cũng không thấy hình ảnh?

    1. Thịnh còi

      Nó là cây hông tên tiếng anh là: Paulownia. Có thể khi dịch ra tiếng Việt nó khó đọc và khó tìm một tý :)

      Hình cây Hông (lấy trên Internet):
      Cây Hông

  2. leminh

    Cây polôvia để làm gì mà sao thấy hấp dẫn quá! Y5 giúp bà con nông dân tìm hiểu về loại cây này giúp bà con đa dạng cây trồng giảm bớt thế độc canh.

  3. Cafe con

    K’Sét có 5 ha cà phê ở xã Đinh Trang Thượng, còn vô trong Liêng Trang làm thêm 9 ha nữa, cộng lại là 14 ha. Em chỉ mong có được 1/3 thôi mà…
    Có lẽ với số lượng diện tích mà K’Sét có thì không còn gì để học tập nhỉ !

  4. Nông dân cà phê

    Làm sao mà Kset có được nhiều đất thế nhỉ? khai hoang hay mua lại của người khác? Nói chung muốn có cơ ngơi như Kset thì phải cần rất nhiều vốn, và thời đại này thì chẳng có đất đâu mà khai hoang. Hiện giờ mình đang muốn “xin” vài chục ha đất để trồng cây polovia, không biết ai cho không nhỉ?
    Về nạn phân bón giả mà đến 3 lần mới công bố danh tánh thì chết con rồi các “quan” ạ. Chắc là miệng các “quan” ăn phân giả 3 lần mới đầy bụng.

  5. Phạm Hùng Sơn

    Sao thấy ở địa phương nhà báo viết bài, người ta nói tới tiền tỷ có vẻ nhẹ nhàng quá ta. “Vài ba hecta” mà thu tiền tỷ ư? Lại nữa: “Vụ “cà” vừa rồi tuy giá cả không cao nhưng mình cũng có được vài tỷ, dành phần lớn để đầu tư vào đây. Vụ tới, riêng “cà”, mình tính chắc cũng được hơn hai chục tấn. Có vậy mới đầu tư vào các thứ khác chớ!”.
    Vụ tới mới được hơn hai chục tấn mà vụ này đã thu được vài tỷ? Tôi chắc nhà báo này chưa hiểu biết lắm về cà phê rồi.

  6. hương hoa lan

    Mình đồng ý với ý kiến của bạn Phạm Hùng Sơn. Nhà mình cũng trồng cà phê nên mình biết, nếu được 20 tấn chỉ thu được 1tỉ là hết đắt. Nếu chưa thật sự hiểu biết về cà phê thì tốt nhất các nhà báo của chúng ta không nên phóng đại thái quá như vậy!
    Hơn nữa nếu bây giờ ông K’Sét mới trồng xen canh một số cây công nghiệp, cây ăn quả với cây cà phê thì số tiền tỉ ông có được từ trước là từ đâu ??? Trong khi đó một số gia đình tại xã Tân Thượng, Đinh Trang Thượng…cũng có diện tích đất nhiều gấp đôi ông K’Sét mà vẫn chưa thu được nhiều tiền như vậy.

  7. hương hoa lan

    Di Linh được thiên nhiên ban tặng nguồn đất Bazan màu mỡ, cây măng cụt cũng rất thích hợp để trồng ở vùng đất này. Chúng ta có thể trồng xen canh với cây cà phê cũng đem lại nguồn lợi rất cao cho bà con nông dân. Như chúng ta biết, măng cụt miền Tây thu hoạch nhiều nhất là vào tháng 3,4. Nhưng riêng vùng đất đỏ sẽ cho quả muộn hơn vào tháng 11, 12. Vì vậy khi xuất ra thị trường thì giá có thể đạt trên 30000đ/kg. Nếu trồng xen canh với cây cà phê với diện tích 1ha thì sẽ thu được 1,5 tỉ đồng. Cây măng cụt ưa bóng râm nên có thể tận dụng bóng mát của cây cà phê mà không cần dùng rơm rạ để che cho cây măng cụt khi còn nhỏ

Tin đã đăng