Sài Gòn có nhiều không gian cà phê sách. Nhưng ở những nơi đó, giá sách có khi trở thành một thứ làm đỏm, có giá trị trang trí nội thất hơn phục vụ, thoả mãn việc đọc; ít nhiều gây dị ứng với “dân mọt sách” thứ thiệt. Có cách nào để nghĩ khác về một không gian cà phê dành cho đọc và chia sẻ việc đọc?
Có. Ở đây, những giá sách gỗ được đặt hai bên lối đi, vừa làm chức năng của nó – bài trí sách – vừa là vách ngăn cho những góc ngồi riêng biệt. Giá sách gỗ, bàn ghế gỗ tạo cảm giác mộc mạc, thư thái, ấm cúng và thanh nhã. Một mặt tường với những khung kính được thả mành lá sắt có thể lấy ánh sáng tự nhiên vào ban ngày, đủ rộng thoáng cho việc đọc.
Một điều quan trọng: sách phong phú về lĩnh vực và tương đối có chọn lọc về chất lượng. Một kệ sách dài sát tường với những bảng phân loại sách “khó nhằn” với những lý thuyết kinh tế triết học, chính trị xã hội, từ văn chương đến tôn giáo, pháp luật đến khoa học… Nhiều đầu sách, giáo trình, tài liệu tham khảo quý giá bằng tiếng Anh, Pháp của các đại học lớn trên thế giới được trưng bày phục vụ cho việc tra cứu và tham khảo của giới nghiên cứu sinh. Và có thể thấy quá trình sưu tập khá hệ thống, từ những tác phẩm thuộc tủ sách tinh hoa, dẫn nhập tri thức vừa được xuất bản trong vài năm gần đây mà giới trí thức quan tâm, cho đến những cuốn có tính tư liệu tham khảo được in trong những năm bao cấp…
Ông Trường Giang, giám đốc quán HUB café này cho biết, hiện nay tại đây có khoảng 10.000 bản sách các loại, kết quả của việc sưu tập trong mười năm. Và lượng sách sẽ được chọn lọc, bổ sung thường xuyên để phục vụ đối tượng sinh viên đến nghiên cứu, tạo không gian tổ chức những sự kiện về xuất bản, mở những bàn tròn học thuật, nói chuyện chuyên đề hay giới thiệu tác phẩm mới, bạn đọc gặp gỡ chuyên gia, tác giả…
Một buổi sáng chủ nhật, những dãy ghế trong quán gần như đầy khách. Nhưng quán vẫn giữ không khí khá tĩnh lặng. Những câu tán gẫu, cả những tiếng chào hỏi thân mật gần gũi nhưng không ảnh hưởng đến không gian chung. Ở góc cuối thư phòng, một đôi vợ chồng trẻ lật cuốn sách tìm hiểu cách đặt tên cho con. Cách đó một bàn, có anh sinh viên trầm lặng dán mắt vào bản tiếng Anh một tác phẩm quan trọng của F.A. Hayek, cạnh một nhân viên ý tưởng đang mở laptop làm việc. Trong khi đó, trên một bục nhỏ, một số diễn giả đang giới thiệu, chia sẻ về những cuốn sách hay mà họ đọc được, những cuốn sách làm thay đổi nhận thức và những quyết định trong đời họ.
Ông giám đốc này – một người sinh năm 1978, có tham gia kinh doanh xuất bản đã đứng ra quy tụ 60 người trẻ đồng sáng lập và điều hành HUB café – cho biết, nếu nghĩ đến lợi nhuận thì chắc rằng không ai dám mạo hiểm cho một mô hình thư viện cà phê còn quá mới mẻ thế này. Nhưng chủ yếu là cộng hưởng niềm đam mê sách vở mà làm, cũng may là nhiều người trong nhóm đã có công việc, công ty riêng, có thu nhập để nuôi cái không gian này, trước hết chỉ mong tồn tại để mọi người có chỗ lui tới bàn luận sách vở, điều đang thiếu trong đô thị chúng ta.
Một không gian cho văn hoá đọc vừa được tạo ra. Đây sẽ là địa chỉ lý tưởng cho những ai vốn tin rằng: sự chia sẻ, mối giao cảm tình thân bên bàn cà phê về chuyện sách vở học thuật có thể góp phần cứu vãn chứng “loãng nghĩ” trong nhịp sống đô thị đang ngày càng chật, bức và vội!
Nguyễn Thịnh
Nguồn SGTT
