Cơn “bão giá” làm một bộ phận người dân rơi vào cảnh khó khăn. Còn nông dân thì gặp cảnh những vườn điều thất bát vì nắng hạn, sương muối và mưa gió bất thường. Bao nhiêu vốn liếng đổ dồn chăm sóc vườn điều để chờ ngày thu hoạch, giờ đây người trồng điều mất mùa khoảng 40-50% và nỗi lo canh cánh với những khoản nợ tới hạn.
Thời tiết không ủng hộ người trồng điều
Đầu vụ điều năm 2011, người nông dân trong tỉnh vui mừng vì giá điều tăng cao, có lúc đạt đỉnh kỷ lục 42 ngàn đồng/kg. Thêm vào đó, điều ra bông và đậu trái sai, hứa hẹn một mùa bội thu cả về năng suất và giá thành. Thế nhưng những ngày cuối tháng 2 và đầu tháng 3, thời tiết thay đổi bất thường, mưa và sương muối kéo dài, làm hầu hết diện tích điều trong tỉnh đang ở thời kỳ “kết trái” bị rụng hoa, thối quả, những hạt bằng ngón tay bị xì mủ, xám đen rồi rụng. Theo phản ánh của người dân, năng suất điều năm nay giảm khoảng 40-50%. Báo cáo của Phòng Nông nghiệp huyện Đồng Phú nhận định, có khoảng 30% diện tích điều đang cho thu hoạch trên địa bàn huyện bị mất trắng, khoảng 70% diện tích còn lại chỉ đạt sản lượng không quá 1,3 tấn/ha.
Anh Võ Đình Khánh, Phó giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh cho biết: “Mùa mưa năm 2010, lượng mưa thấp, nguồn nước dự trữ trong các ao hồ trên địa bàn chỉ đạt khoảng 30%. Do đó, bước vào mùa khô năm 2011, mực nước ngầm xuống thấp gây ra tình trạng khô hạn trên diện rộng, đã ảnh hưởng trực tiếp đến cây trồng như hồ tiêu, cà phê, điều…
Những ngày cuối tháng 2-2011, thời tiết trên địa bàn tỉnh có hiện tượng sương muối vào sáng sớm. Sương muối và nắng gắt đã làm hoa điều cháy khô, trái non không đủ nước cũng khô héo và rụng hết. Thêm vào đó là những trận mưa, gió lốc bất thường đầu tháng 3, hoa điều ngấm nước và thối dần”.
Anh Lê Cao Hùng, Trưởng thôn 6 (xã Đắk Ơ, huyện Bù Gia Mập) tâm sự: “Nhà có 5 ha điều, mùa vụ năm 2010 thu được gần 15 tấn. Năm nay đầu mùa, giá điều tăng gấp 2-3 lần năm trước. Không chỉ riêng tôi mà nông dân trong vùng rất phấn khởi, nhưng đùng một cái mưa và sương muối ập đến đã dập tắt niềm hy vọng, lại một năm được giá mất mùa”.
Những người được mệnh danh là “đại gia điều” trên đất Phước Long, Bù Đăng hay Bù Gia Mập cũng phải “khóc ròng” vì điều mất mùa. Anh Nguyễn Văn Hòa, thôn Cây Da (xã Phú Văn, huyện Bù Gia Mập) cho biết: “Nhà tôi có 30 ha đất trồng điều. Năm nay, điều chỉ được phân nửa, tiền bán điều chỉ đủ trả tiền công chăm bón và hái lượm, có thu về cũng không được bao nhiêu”.
Nguy cơ tái nghèo
Phần đông dân số của huyện Bù Gia Mập là đồng bào dân tộc thiểu số, đời sống kinh tế còn khó khăn và trông chờ vào cây điều. Năm nay mất mùa điều, nguy cơ tái nghèo trong một bộ phận đồng bào rất dễ xảy ra. Những khoản nợ, vay vốn ngân hàng của bà con đã đến kỳ đáo hạn. Mất mùa điều đã tác động mạnh đến đời sống của nhiều người dân trong tỉnh, đặc biệt là những hộ nghèo, hộ khó khăn. Toàn bộ thôn 6, xã Đắk Ơ, huyện Bù Gia Mập, có 310 hộ dân sinh sống, trong đó có 100 hộ nghèo, 30 hộ cận nghèo, khoảng 200 hộ vay vốn ngân hàng. Thất mùa, hai anh em Điểu Nức, Điểu Cá (thôn 6) phải rủ nhau lên rừng tìm kiếm lá nhíp về bán, vợ con thì đi lượm điều thuê.
Anh Cao Văn Quản, ngụ thôn 6, xã Đắk Ơ cho biết: “Hiện gia đình tôi vay ngân hàng 20 triệu đồng, đến tháng 6-2011 là đáo hạn. Dự tính thu hoạch điều năm nay là đủ trả nợ, ai ngờ đến ngày điều ra bông, đậu trái trời không cho ăn. Bây giờ, gia đình tôi chỉ còn biết trông chờ vào các chính sách khoanh nợ, đáo hạn của ngân hàng, để đợi đến mùa điều năm sau…”.
Cùng chung nỗi lo, anh Mai Văn Nhượng, thôn 2, ấp Bù Bưng, xã Đắk Ơ cho biết: “Nhà có 5 ha điều, vừa qua gia đình tôi vay vốn ngân hàng 50 triệu đồng để đầu tư sản xuất và chi tiêu trong mùa đói giáp hạt. Năm nay điều mất mùa mà nợ ngân hàng lại sắp đến kỳ hạn trả, tôi không biết xoay sở thế nào. Nếu toàn bộ số tiền thu điều trả hết cho ngân hàng thì gia đình tôi không biết sống bằng gì”.
Trong đợt mưa và gió lốc cuối tháng 2 và giữa tháng 3 vừa qua đã làm thiệt hại gần 1.500 ha điều đang trong vụ thu hoạch của bà con nông dân hai huyện Bù Đăng và Bù Gia Mập. “Gia đình tôi trông chờ vào vụ điều để trang trải nợ nần và lấy tiền đầu tư làm ăn. Vậy mà, chỉ trong chốc lát tất cả đã trắng tay, 2 ha điều của gia đình đã lật gốc, gãy cành ngổn ngang”, anh Bùi Thắng (xã Long Hưng, Bù Gia Mập) tâm sự.
Cơn lốc đi qua vài phút nhưng hậu quả vô cùng nặng nề kéo dài 3-4 năm về sau. Vườn điều bị lốc tàn phá nhẹ còn có thể khôi phục, nhưng với những vườn điều bị tàn phá 70-80% diện tích, nông dân buộc phải cưa toàn bộ để trồng mới và phải đợi 3-4 năm sau điều mới cho thu hoạch, mà năng xuất chỉ bằng phân nửa những vườn điều già (10-20 năm), chưa kể còn phân bón, công chăm sóc…
“Trong những năm chờ đợi trồng mới, gia đình buộc phải đi làm thuê để duy trì cuộc sống”, chị Lại Thị Lan, (Long Hưng) nói. “Và đây thực sự là dấu hiệu của nguy cơ nợ nần, đói kém, tái nghèo trong 2-3 năm thất thu”, ông Đỗ Văn Chấn, Trưởng thôn 1 (xã Long Hưng) khẳng định.
Không chỉ riêng Bình Phước, bà con Việt Đức 5 – Cư Kuin cũng sống chết dở đây. Đất giao khoán nên công ty lấy đủ sản phải nộp. Được mùa hay mất ko cần quan tâm. May mắn là tui ko làm nổi nên sang nhượng 1,1 ha còn lại 0,5 ha đã nộp sản phẩm trước 25 năm ko cũng chết, tội bà con nghèo thật.
chuotdong nói hơi khó hiểu, sao lại nộp sản phẩm trước 25 năm? Đất giao khoán thì phải nộp đúng rồi, nhưng hết mùa nào thì nộp mùa đó chứ? Nếu yêu cầu nộp trước 25 năm thì mới nghe lần đầu, hơi bị lạ. Hay là nộp như vậy thì sẽ được giảm? Nhà nông nghèo thì lấy gì mà nộp nhỉ !
Năng suất điều ở Cư Kuin có cao ko? Ở Bù Đăng rẫy tốt có thể đạt 4 tấn/ha nhưng mà ít lắm.
Hôm nay mới 19/5 chứ, sao bài viết ghi ngày 20? Ở bảng giá trực tuyến nữa, nhiều lúc tui ko hiểu nổi vì đặt mua cao hơn chào bán. Hôm nay đặt mua tháng 5 quá thấp mà chào bán lại cao. Mua: 2450, bán: 2642. có thật người cập nhật sơ suất hay đầu óc tui có vấn đề nên ko hiểu được?
Nào là 5ha cho đến 30ha mà có nguy cơ tái nghèo ư ? thế thì tôi đây có 3 sào (3.000m2) thì gọi là gì hả các bác?
Không kêu ai mà biết dân trồng điều có nhiều đất hơn dân trồng cà phê.
Với việc canh tác phó mặc cho trời thì trồng điều khỏe hơn trồng cà phê nhiều. Năm nào thời tiết thuận lợi thì thu vài chục tấn điều là chuyện quá dễ. Đâu cần bỏ công sức như dân cà phê.
Nhưng năm nào thời tiết biến động thì dân trồng điều thực sự là tái nghèo nếu chỉ ngồi trông chờ mùa thu lượm mà không có nguồn kinh tế phụ..
Cách trồng trọt của nông dân trồng điều ở Bình Phước giản đơn như từ những thế kỷ trước sót lại, hoàn toàn nhờ trời, chưa có sự chủ động can thiệp của con người. Nào có ai tập huấn nâng cao trình độ kỹ thuật trồng trọt chăm sóc cho người dân trồng điều đâu? Mọi người chỉ biết bắt chước nhau.
Hiệp hội điều thì cũng giống như các hiệp hội khác thôi, chỉ lo cho các doanh nghiệp và những ai có tiền đóng phí. Còn nông dân trồng điều thì…
Bù Na ơi, chỗ mình ở là nông trường cà phê chính hiệu, cà phê bệnh chết hết, nhiều đội sản xuất ko còn cà phê nhưng đất của nông trường nên đội trồng điều, đội trồng tiêu trên diện tích giao nhận khoán. Ai trồng điều nông trường cho nộp sản trước 25 năm tính giá tiền 90.000.000đ/ha, còn ai ko có tiền nộp trước thì hàng năm phải nộp tiền sản lượng. Mình ko biết chính xác lắm nhưng mỗi ha hàng năm nộp ko dưới 1 tấn sản vì thế mất mùa chẳng còn chi. Năm nay có nhà ko đủ nộp sản là biết mất mùa thế nào rồi.
Nhà mình vườn điều mua trước sản nên mình rong hết cành làm nọc tiêu năm thứ 3, vừa rồi tiêu thu bói được 4 tạ, điều chỉ hơn vài triệu thôi.
Việt Đức 5 là thế còn Việt Đức 3 cà chết chuyển trồng tiêu, nộp sản từ cà phê qui ra tiền nộp tiêu vậy. Nói ra nghe như phim nhưng thế đó. Nhiều nông hộ mấy năm trước cà phê chết nghèo hơn chị Dậu, nay tiêu được giá trở thành tỷ phú rồi. Mình mừng cho họ lắm.
Phen này bà con nông dân giả từ cây điều thôi. Không thể cứ chung thủy mãi với loại cây nhà nghèo này nữa!
(Những ngày cuối tháng 2-2011, thời tiết trên địa bàn tỉnh có hiện tượng sương muối vào sáng sớm. Sương muối và nắng gắt đã làm hoa điều cháy khô, trái non không đủ nước cũng khô héo và rụng hết. Thêm vào đó là những trận mưa, gió lốc bất thường đầu tháng 3, hoa điều ngấm nước và thối dần”.)
đọc câu này tui thấy phi lý sao sao đó.
Có 2 điểm phi lý rất… phi lý :
1.Ở miền Nam không có sương muối.
2.Cháy khô, khô héo mà… mưa … ngấm nước, thối dần… vậy là ướt hay khô?