Giá hồ tiêu năm nay tăng cao đã tạo nên một “hiệu ứng dây chuyền” khiến một bộ phận người dân đổ xô chặt bỏ cây cà phê để trồng hồ tiêu.
Theo đó, hàng chục hộ nông dân xã Bàu Cạn (huyện Chư Prông, Gia Lai), đang mở rộng việc chặt bỏ diện tích cà phê để trồng mới cây hồ tiêu trên diện rộng.
Cà phê mất ngôi
Chỉ với đoạn đường chưa đầy 5 km trên địa bàn thôn Ia Mua, xã Bàu Cạn (huyện Chư Prông), nhiều vườn cà phê bị chặt phá nham nhở, thay vào đó là những bãi đất trống đang được người dân dọn dẹp để chuẩn bị trồng cây hồ tiêu.
Tại vườn cà phê đã bị phá bỏ gần một nửa diện tích, anh Trần Đình Thân (thôn Ia Mua)- một nông dân đã gần 40 năm gắn bó với cây cà phê, cho biết: “Vụ này nhà tôi thu hoạch được bốn tấn cà phê, bán với giá 40 triệu đồng/tấn, trừ chi phí đầu tư thì chẳng còn lại bao nhiêu. Vất vả vậy nhưng giá cả thì bấp bênh. Tôi tính phá cà phê dần để trồng hồ tiêu”.
Không riêng gia đình anh Thân mà hầu như những hộ nông dân trên địa bàn xã Bàu Cạn cũng đồng loạt phá cây cà phê để trồng hồ tiêu. Trung bình mỗi hộ gia đình phá bỏ từ 200 cây đến 500 cây cà phê trên diện tích của mình. Dự tính, nếu phá bỏ 200 cây cà phê thì họ sẽ thay vào đó 100 trụ hồ tiêu.
Theo quan sát, diện tích cà phê bị phá bỏ không phải vì nó đã già cỗi, hết chu kỳ khai thác, mà vì trồng hồ tiêu sẽ đem lại lợi nhuận cao hơn cây cà phê.
Anh Nguyễn Quân, ở thôn Ia Mua cho biết: “Sở dĩ, chúng tôi đang phá cà phê với quy mô nhỏ là vì chưa đủ kinh phí đầu tư để trồng mới hồ tiêu đại trà. Nếu có đủ vốn, chúng tôi sẽ làm trên diện rộng”.
Trên thực tế, người dân không còn đặt nhiều niềm tin vào cây cà phê như trước đây, họ đang hy vọng ở sự thay thế của hồ tiêu trong tương lai.
Hồ tiêu được nhân rộng
Tính đến nay, giá hạt tiêu tại Gia Lai đã lên tới 110.000 đồng/kg. Đây được coi là mức tăng khá mạnh. Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam dự báo, giá hạt tiêu có thể lên đến 120.000-130.000 đồng/kg. Giá tiêu tăng đột biến đã giúp cho nhiều nông dân hồ tiêu Gia Lai phấn khởi. “Sức nóng” của loại cây này đang lan mạnh trên địa bàn xã Bàu Cạn, khiến nhiều hộ nông dân không ngần ngại phá bỏ cà phê để trồng hồ tiêu.
Vườn tiêu gia đình chị Hồ Thị Hợi (xã Bàu Cạn) năm nay có 100 trụ, thu hoạch được gần 3 tạ. Nếu tính với giá tiêu hiện nay, vườn tiêu của chị đã thu về hơn 30 triệu đồng. Theo chị, tiêu dễ làm, dễ thu hoạch và dễ bảo quản hơn cà phê rất nhiều. Hiện giờ, gia đình chị cũng đang trồng thêm hồ tiêu trên diện tích cà phê đã bị phá bỏ.
Cũng như gia đình chị Hợi, hộ nông dân Trần Văn Phúc cũng đang gấp rút phá bỏ cây ăn quả như mít, bơ và một diện tích lớn cà phê để nhân rộng hồ tiêu. Anh Phúc cho biết: “Nếu biết trước giá tiêu tăng cao như hiện nay thì cách đây mấy năm, tôi đã phá hết cà phê để trồng tiêu”.
Dù đất canh tác khan hiếm nhưng nông dân vẫn ào ạt mở rộng diện tích hồ tiêu với quy mô rộng. Ước tính, nếu trồng mới 1 ha tiêu thì phải cần tới 300 triệu đồng tiền vốn. Đây đang là vấn đề khó khăn đối với người dân trong việc nhân rộng cây hồ tiêu.
Diện tích hồ tiêu trồng mới ngày càng lan rộng, cây hồ tiêu đang dần khẳng định thế đứng của nó. Thế nhưng, giải pháp chuyển đổi cây trồng từ cà phê sang hồ tiêu cũng đang là một thử thách lớn đối với nông dân.
Trong số nông dân này có cuba, giảm dần cây cà phê. cu ba trồng tiêu Vĩnh Linh và mac ca, làm cà phê đầu tư cao quá, chăm cây cả năm, sâu bệnh, phân bón… chi phí cao, hiệu quả thấp !
Các bác cứ chạy đua diện tích với nhau đi. Bộ các bác không thấy tiêu cũng bị nhiều bệnh lắm đó sao. Nếu như muốn nhân rộng diện tích thì điều đầu tiên nên làm là học hỏi kinh nghiện thật nhiều vào, kế đến nữa là mượn tiền đầu tư đi, vì vốn trồng tiêu cao quá. Nếu như người không có kinh nghiệm mà lại ồ ạt trồng tiêu nhiều cho bằng người ta thì coi chừng bể nợ. Đối với tiêu thì vốn kiến thức cần hơn vốn tiền đó các bác ạh. Em cũng đang học hỏi kinh nghiệm chăm tiêu nè
Trên đời không bao giờ có việc gì mà dễ dàng cả, mình cố gắng vừa làm vừa học hỏi, tất nhiên yếu tố may mắn đóng góp không nhỏ cho 1 sự thành công.
phương châm cuba là đa dạng hóa cây trồng, học hỏi các mô hình đầu tư hiệu quả, cuba thấy trồng xen tiêu với cà phê rất hiệu quả, bây giờ thêm 1 hàng mac ca nữa, như vậy 1 năm có 3 vụ thu hoạch, cuộc sống rộn ràng, vui vẻ, mất cây này còn cây khác, như năm nay được cả 2 cây .
Cái này hay đấy, chỗ tôi cũng thấy một số bà con chặt cà (ít một thôi) để trồng tiêu, vườn cà nhà tôi trồng cây chắn gió rất nhiều nên năm nay tôi cũng trồng xen cây tiêu vào, khi nào tiêu lên thì mới chặt dần cà phê. Mà không biết nên trồng giống tiêu nào thì hiệu quả mọi người nhỉ? Rất mong được mọi người chỉ giúp.
Giá tiêu lên thì chặt cà phê trồng tiêu ! trồng nhiều quá đến lúc thu hoạch thì giá xuống, rồi lại chặt tiêu để trồng cà phê !
Bác này nói hay quá, nông dân chúng ta cứ thấy loại nào giá cao là trồng, cứ như vậy cung sẽ vượt cầu làm sao ko rớt giá được. Làm gì cũng phải có chữ NHẪN mới thành công chứ đứng núi này trong núi nọ thì có chết, mong các Bác bình tĩnh sáng suốt nhé. Tôi thấy như Bác CUBA trồng đa dạng như vậy là tốt đấy
Chuyện thường ở VN mà bạn ! như năm nào đó cà phê rẻ mạt , dân ta chặt cà trồng tiêu . Ai dè cà phê lên lại, tiêu xuống, lại hè nhau ra chặt tiêu trồng cà…
Thôi thì ta trồng xen kẽ cả 2, được này mất kia còn có cái mà ăn, như năm nay cà tiêu đều được giá là ăn ngon luôn, nhà Cóc trồng Tiêu với Điều cho nó “tiêu điều” chơi mà năm nay lại trúng lớn.
Đã lâu lắm rồi tiêu mới có giá cao như bây giờ. Người nông dân sẽ rơi vào vòng luẩn quẩn nữa thôi, hiện nay ko chỉ ở VN mà cả thế giới sẽ chặt cafe để trồng tiêu. Tôi nghĩ cứ đà này 3 năm nữa giá tiêu sẽ giảm thê thảm, lúc đó giá cafe lên cao mọi người lại đua nhau phá tiêu trồng cafe lá chắc. Tôi thấy hiện nay có nhiều nông dân đang phá cafe chuẩn bị trồng tiêu. Nếu xét về mặt kinh tế, nếu giá tiêu so với càfe hiện nay tôi thấy vẫn không có lợi hơn chút nào. Lý do: chi phí đầu tư cho tiêu rất lớn, rủi ro cao hơn càfe, mặt khác lại thất thu cafe trong 3 năm, số tiền này cũng ko nhỏ đâu bà con.
Gửi Trần Hồng , asiafood2000 , nông dân bây giờ trán ko ngắn như các anh nghĩ đâu, phá bớt cà phê để cơ cấu lại vườn, chứ đâu khai hoang lại rẫy mà trồng mới tiêu mà các anh nghĩ nông cạn vậy, thời @ rồi !
Học hỏi kinh nghiệm và phương pháp từ các nước khác là điều tốt tuy nhiên người nông dân Việt Nam vốn theo xu hướng cái gì giá cao thì chạy theo cái đó. Dù là thời @ hay không @ thì điều này đã ăn sâu trong tâm lý của họ. Vì vậy khi các bác nông dân muốn cơ cấu lại cây trồng cũng phải tìm hiểu và suy xét cho kỹ đừng vội ồ ạt chạy theo những thứ trước mắt mà không nghĩ đến lâu dài.
cuba thân mến! Đúng là nông dân bây giờ trán không ngắn. Nếu bạn phá một phần cà phê đi trồng tiêu thì mình công nhận đó là ý kiến hay, còn nếu bạn phá bỏ hết cà phê đi để trồng tiêu thì chắc có lẽ là câu bạn nói Nông dân… là sai rồi. Bao năm nay mình thấy người nông dân luôn vào cái vòng luẩn quẩn thấy giá cây nào cao thì chặt bỏ đi trồng mới, đến khi thu hoạch được thì lại mất giá. Cái điệp khúc ấy không bao giờ ngừng. Cứ trồng ồ ạt đi rồi có ngày lại xuống 20.000 đồng một kg.
Mình nghĩ tiêu chỉ là một thứ gia vị, sử dụng không nhiều, mà cứ cái đà trồng như hiện nay thì chẳng mấy cung vượt cầu.
Gần đây bài học cây chanh dây (leo) là cây xóa đói giảm nghèo được đưa lên VTV giới thiệu và hậu quả thế nào chắc cũng nhiều bạn trong đây biết rồi đó.
Thế nên các bác nông dân hãy trồng vừa vừa thôi.
Tôi thấy cuba nói hợp lý đấy. Cái gì cũng phải từ từ dần dần, có ai biết trước được đâu việc làm thì làm. BBT Y5 chụp ở đâu mà được bức ảnh vườn tiêu đẹp thế, hơn cả tuyệt vời. BBT cho địa chỉ để bà con đến tham quan học hỏi kinh nghiệm.
Các bác nông dân nhà ta từ xưa đến nay vẫn lâm vào cái vòng luẩn quẩn cây gì “ hot” là lại phá cây trồng hiện tại đi trồng cây “hot”. Tôi có một đề xuất thế này: cây tiêu là loại cây tương đối khó tính, đầu tư ban đầu lại cao các bác cẩn thận không mất trắng đó. Nhà tôi không trồng một loại cây trồng mà trồng xen canh mô hình có thể là cà phê – tiêu, ca cao – tiêu là hợp lý. Cây cà phê và cây tiêu thu hoạch vào những thời điểm khác nhau nên ta có thu hoạch quanh năm. Theo mô hình cà phê – tiêu thì cứ khoảng 5-6 hàng cà phê ta trồng một hàng tiêu vào chỗ các ngã tư. Cột trồng tiêu thì có thể trồng cây muồng gỗ hoặc cây mức là cột tuy nhiên cần xen thêm trụ chết để vườn cây thông thoáng, không quá rậm. trồng tiêu kiểu này cần chú ý là không xới đất khu vực bồn cà giáp cây tiêu để tránh làm đứt rễ tiêu. Ưu điểm của nó như sau:
Sản lượng cà phê không thay đổi, nhờ có hàng cây sống ( muồng hay mức) làm cây chắn gió nên về mùa khô cây cà phê không bị gió, chịu hạn tốt hơn.
Tiêu rất tốt do các cây tiêu không gần nhau như trồng trần tiêu nên cây tiêu ít bệnh hơn. Trồng thế này trên một sào cà phê bạn có thể thu được 2 tạ tiêu ( tiêu phải được từ bốn năm trở lên, chăm sóc tốt, chú ý trụ tiêu có thể cao từ 5 đến 6 mét)
Do thu hoạch không trùng nhau nên vào mùa khô khi rảnh thì ta lại có việc thu hoạch tiêu ( tiết kiệm lao động)
Mặt khác do ta có hai nguồn thu nhập nên khi có biến động bất lợi trên thị trường thì ta ít bị ảnh hưởng nặng ( vd: khi giá tiêu quá thấp ta có cà phê bù lại khi giá cà phê quá thấp ta có tiêu cứu nên kinh tế không bị bại)
Trồng tiêu kiểu đó kinh phí không cao do tận dụng cây sống. cây tiêu cần bón nhiều phân chuồng, cần ủ thật kỹ phân trước khi bón, khi cây tiêu đã lớn ta có thể cắt phần tay giáp mặt đất ( khoảng 30-40 cm) để cây ít bị nấm gốc, do đoạn gần gốc quả rất ít nên ko ảnh hưởng đến sản lượng)
Chúc các bác thành công.
Tôi chỉ góp ý thôi, chứ Cuba muốn làm gì thì làm chứ . Ai cũng đoán đúng trước tương lai thì ko có người nghèo rồi. Có lẽ mình góp ý quá thừa, nông dân bây giờ giỏi lắm, thời @ mà. Điển hình như Cuba đây nè…!
diễn đàn mà, bác nặng nề quá !
tôi thấy nếu thấy hiệu quả CUBA nên chặt hết cà đi trồng tiêu hết, vì thời gian có vẻ rất gấp 3,4 năm nữa biết đâu giá tiêu hạ, lúc đó lại tiếc vì cơ hội đến mà ta tận dụng được ít quá.
Bác lập lại vấn đề trán ngắn rồi, cuba nói trồng xen tiêu – ca phê – mác ca , chứ ai nói chặt hết cà phê đâu ! 3 cây thì cuba có xác suất trúng gấp 3 lần ! hì !
Hơi sức đâu cuba, việc ta ta cứ làm !
Tác giả bài báo này có nhầm không , sao phá 200 cây cà mà chỉ trồng được 100 cây tiêu? Từ hơn một năm nay, địa bàn huyện Dak Doa, Gia lai cũng đang xảy ra tình trạng này. Tôi cũng có ý định trồng mới trên diện tích đang trồng rau màu chứ không dám phá cà làm tiêu. Nhân đây tôi cũng xin phản ảnh tình trạng bà con trồng tiêu đang quá lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật. Vì cây tiêu dễ bị bệnh và chết hàng loạt thiệt hại rất lớn nên người ta không ngần ngại sử dụng thuốc BVTV với lượng lớn nhằm hạn chế bệnh hại. Đây là tai họa vì gây ô nhiễm môi trường , nhất là ô nhiễm nguồn nước. Ngoài việc người trực tiếp sản xuất có nguy cơ nhiễm độc cao còn gây ảnh hưởng đến môi trường và dân cư lân cận. Mà việc nhiễm độc diễn ra từ từ chứ không phải ngay lập tức. Tôi là người có sức khỏe kém nhất trong số 5 anh em nhà tôi nên đã từ bỏ thuốc trừ sâu cho cà phê từ năm 1998. Bốn người em tôi thì làm hồ tiêu 6-7 năm nay và cả 4 bây giờ sức khỏe kém hơn tôi rồi, có đứa đau hoài mà tìm không ra bệnh nên tôi nghi do cái này lắm đây. Riêng tôi cũng sẽ trồng tiêu và quan tâm kiểu canh tác bền vững. Đó là làm từng ít một, trồng cây sống làm nọc , xử lý đất, phân hữu cơ trước khi bón và diệt khuẩn, côn trùng gây hại bằng dung dịch Boocdo (đồng+ vôi). Với suy nghĩ như vậy không biết có khoa học và hiệu quả? kính mong quý bạn trên diễn đàn cùng tham gia góp ý.
Trồng tiêu xen trong cà phê thấy phát triển nhanh cũng ham thật, nhưng nạn cắt trộm tiêu dữ quá, Văn Dân tôi, vừa rồi đầu tư hơn 17 triệu làm hàng rào kẽm gai cho 1ha để bảo vệ, ngày đêm luôn có mặt ấy thế mà trưa nay Văn Dân về nhà xem chương trình olympia 2h ra đã bị cắt mất 12 bụi rồi, bác nào có cách phòng chống nạn tiêu tặc trao đổi với nhé.
Xu hướng thì cây cà cho thu nhập cũng khá và tương đối ổn định. Trồng cây tiêu vẫn có nguy cơ và mạo hiểm hơn nhiều. Bà con ta nên hết sức thận trọng! Nghe nói Trung Quốc họ đã nghiên cứu thành công giống tiêu sống được ở vùng lạnh. Họ mà trồng 1 tỉnh thì bằng cả nước mình đấy! Dân gian có câu: Thả mồi bắt bóng là thế!
Đừng sợ Trung Quốc các bác ạ. Họ tuy giỏi thật nhưng trồng tiêu cần có sự tỉ mỉ, chăm sóc thường xuyên nên chỉ có Việt Nam là thành công thôi,vì người Việt ta cần cù và chịu khó mà. Thời tiết bên họ khắc nghiệt và hay có thiên tai thế mà họ dám trồng thì cũng đáng nể đó nhỉ, nếu họ thành công thì mình lại phải trữ hạt tiêu đợi… ăn dần thôi.
nói như bác trung tín, một năm bác ăn được bao nhiêu? một năm thu được bao nhiêu? ăn dần khi nào hết?
Bà con muốn trồng tiêu thì hãy cẩn thận chứ trồng đại trà là rất nguy hiểm đó. Với lại cây tiêu trồng rất khó, trồng hai năm đầu phát triển rất mạnh, nhưng bắt đầu thu thì xảy ra biến cố. Như ở Đak Lak cách đây hai năm hiện tượng tiêu chết rất nhiều, còn bây giờ thì Đồng Nai cũng xảy ra hiện tượng như vậy.
Lại vẫn cái vòng luẩn quẩn của bà con ta bấy lâu nay, cứ thấy cây gì bán có giá cao thì đổ xô nhau đi trồng, đến lúc được thu hoạch sản phẩm dư thừa, bán không ai mua… nghèo lại hoàn nghèo! Ôi buồn lắm thay!
Chẳng riêng gì ở Gia Lai đâu các bác ạ . Hình như ở đâu có thể trồng tiêu được là người ta trồng thôi. Ở chỗ tôi tầng đất canh tác rất mỏng (đất đen khoảng 3m), khi trời mưa dầm là đất bị nổi nước, vậy mà bà con vẫn bất chấp để trồng tiêu. Cứ cái vòng lẩn quẩn này không biết bao giờ bà con mình mới thôi có xu hướng chạy theo đám đông đây không biết nữa. Vài lời khó nghe mong các bác đại xá cho…
Nguyễn Văn Thắng nói có lý, Nên xen canh rất hay bà con ạ. Phá cà trồng tiêu lúc này cái nghèo đeo bám là cái chắc. Tui có 4 sào trồng cà phê năm 1998 là 360 cây cà phê ( 4 hàng, mỗi hàng 90 cây). Năm 1999 trồng xung quanh 2 hàng muồng vành đai và 3 hàng giữa đường băng thành 5 hàng chắn gió ( 450 cây ). Năm 2000 số cây chắn gió trên làm nọc thả tiêu. Vụ vừa rồi mất mùa nên thu hoạch chỉ 1,1 tấn cà phê và 1,8 tấn tiêu. Khấu hao chi phí xong giá trị thặng dư vượt bậc so với trồng độc canh một thứ.
Tui quay một đoạn video nhưng khi vào hình ở máy tính sao hình nằm ngang ko chỉnh thành dọc được, ai rành mong chỉ giúp. Hình ghi sau thu hoạch hơn nữa tầng dưới cà phê, tầng trên tiêu bám nhìn vào như rừng rậm chứ ko có hàng lối gì cả.
Chắc ai cũng mong được mất mùa như bác !