Theo lịch thời vụ chăm sóc cây cà phê, đến nay, đáng ra cây cà phê đã được tưới nước lần hai để dưỡng hoa. Tuy nhiên, hiện hơn 70 ha cà phê của hàng trăm hộ dân ở xã Hà Mòn, huyện Đác Hà vẫn chưa có nước để tưới lần một. Nhiều hộ dân nơi đây như đang ngồi trên đống lửa, khi nhìn vườn cà phê của mình đang khô dần trong nắng gió gay gắt.
Ông Ngô Văn Doanh, thôn trưởng thôn Hải Nguyên, xã Hà Mòn cho biết: Thôn Hải Nguyên ở cuối tuyến kênh lấy nước nên năm nào cũng phải chịu thiệt thòi tưới sau, nhưng chưa có năm nào bi đát như năm nay. Tết ra đã được gần nửa tháng nhưng nhiều diện tích cà phê của người dân vẫn chưa có nước để tưới lần một. Đáng ra, như thời điểm này các năm trước đã vào tưới lần hai. Cây cà phê đang héo dần cùng nắng gió gay gắt của mùa khô Tây Nguyên. Hàng trăm người dân chầu chực đã gần một tháng nay để chờ nước mà vẫn chưa có.
Ông nguyễn Kế Trường, Chủ tịch UBND xã Hà Mòn cho biết, theo lịch tưới của Trạm thủy nông Đác Hà thì xã Hà Mòn được thông báo lịch tưới từ ngày 16-12-2013. Hàng trăm hộ dân đã kéo ống, lắp máy bơm chờ sẵn, chầu chực thức trắng suốt cả đêm chờ nước về, nhưng đến tận ngày 28 Tết vẫn không có nước. Năm hết Tết đến, nhiều gia đình không đủ kiên nhẫn chờ đợi nữa, tháo máy về ăn Tết thì có nước. Một số hộ đành bỏ Tết để lấy nước tưới cà phê nhưng chỉ được hai ngày là hết nước. Thiếu nước tưới, 72 ha cà phê của hàng trăm hộ dân nơi đây đang có nguy cơ không những mất trắng mùa mà còn ảnh hưởng không nhỏ đến sinh trưởng phát triển sau này.
Nhìn vườn cây đang khô dần, nhiều hộ gia đình đã có sáng kiến kết nối các máy bơm lại bơm nước từ hồ thủy điện Plây Krông lên nhưng vì vườn cây ở quá xa và dốc, tốn nhiều công sức, xăng dầu và tiền bạc nhưng lượng nước chẳng có được là bao, nên đành chịu nhìn cảnh vườn cà phê chết dần.
Huyện Đác Hà hiện có hơn 7.000 ha cà phê, đa phần diện tích cây cà phê ở đây đều phụ thuộc và nguồn nước tưới từ công trình đập Mùa xuân trên địa bàn. Theo người dân ở đây cho biết: Hiện đập Mùa xuân không thiếu nước, nhưng sở dĩ nước không cấp được về cho các hộ dân ở xã Hà Mòn là do van chân không của cống xi-phông lấy nước về kênh N10 bị hỏng. Sự việc này đã xảy ra từ mùa khô năm 2012-2013, nhưng không được bên thủy nông sửa chữa.
Trước nguy cơ hàng trăm ha cà phê cuối nguồn bị hư hại do khô hạn, Trạm Thủy nông huyện Đác Hà đang khẩn trương cho sửa chữa van xi-phông này. Tuy nhiên, theo ông Dương Nga Văn, Trưởng phòng Kế hoạch Công ty Cà phê Đác Uy, nếu từ ba đến bốn ngày nữa không có nước tưới thì nguy cơ toàn bộ diện tích 72 ha cà phê này sẽ bị chết khô. Thời điểm này nếu có nước kịp thời thì có thể cứu được vườn cây, nhưng chắc chắn vụ cà phê 2014 trên diện tích bị khô hạn sẽ bị ảnh hưởng nặng nề vì hiện các cành cà phê đã bị khô.
Hàng trăm hộ dân nơi đây đang đứng trước nguy cơ mất mùa, mất đi hàng trăm triệu đồng thu nhập chỉ vì sự tắc trách của ngành quản lý thủy nông. Nhiều người dân ở thôn Hải Nguyên cho rằng, trước đây khi thủy lợi có thu tiền, chưa năm nào xảy ra thiếu nước. Còn hiện nay, thực hiện chủ trương miễn thủy lợi phí cho nông dân, nước tưới cà phê không phải đóng tiền nhưng lại xảy ra tình trạng “cha chung không ai khóc”.
Tại sao luật pháp không xử phạt thật nghiêm những ke có tránh nhiệm mà làm việc tắc trách như vậy? Tại sao cơ quan NN mà từ trên ko làm tốt việc của mình, đẻ người dân chịu hậu quả như vậy? Thế này làm sao đất nước lớn mạnh được?